- Τα Χριστούγεννα, που γιορτάζονται στις 25 Δεκεμβρίου, είναι η εορτή της κατά σάρκα γέννησης του Χριστού από την Παρθένο Μαρία, και θεωρούνται η σημαντικότερη γιορτή της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
- Η γιορτή έχει προεόρτια και μεθεόρτια περίοδο και γιορτάζουν άτομα με συγκεκριμένα ονόματα, όπως Εμμανουήλ, Χρήστος, και Μελχιώρ.
- Η καθολική εορτή των Χριστουγέννων καθιερώθηκε στα μέσα του 4ου αιώνα και αρχικά εορταζόταν μαζί με τη Βάπτιση στις 6 Ιανουαρίου.
Σήμερα, Τετάρτη (25.12.24) η Εκκλησία μας γιορτάζει το μεγάλο και ανερμήνευτο γεγονός της κατά σάρκα γεννήσεως του Υιού και Λόγου του Θεού από την Υπεραγία Θεοτόκο, δηλαδή, τα Χριστούγεννα.
Τα Χριστούγεννα γιορτάζουν όσοι φέρουν τα εξής ονόματα:
- Βηθλεέμ, Γκασπάρ, Γκάσπαρος, Γάσπαρης,
- Εμμανουήλ, Μανώλης, Μανόλης, Μανουήλ, Μάνος,
- Μανούσος, Μανουσάκης, Μανουσάκι,
- Εμμανουέλλα, Εμμανουέλα, Έμμυλι, Μανουέλα, Μανωλία*,
- Μελχιώρ, Μελχιόρ,
- Μπαλταζάρ, Μπαλτασάρ,
- Χρήστος, Χρίστος, Χριστίνα, Χριστιάνα,
- Κριστιάνα, Χρίστα, Κρίστα, Χρίστη, Κρίστη,
- Χρυσή, Χρύσα, Χρυσαλία, Χρυσαυγή, Χρυσούλα,
- Σήλια, Χρυστάλλα, Χρυσταλλία*.
Η γιορτή των Χριστουγέννων
Τα Χριστούγεννα παίρνουν το όνομά τους από τη φράση «Χριστού γέννα» και είναι η ετήσια γιορτή του χριστιανισμού για τη γέννηση του Χριστού και κατ’ επέκταση το σύνολο των εορτών από εκείνη την ημέρα μέχρι τα Θεοφάνεια.
Η εορτή των Χριστουγέννων είναι η σημαντικότερη από τις ακίνητες εορτές της Ορθοδόξου Εκκλησίας και γι’ αυτό έχει προεόρτια και μεθεόρτιά περίοδο.
Ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε με υπερφυσικό τρόπο από την Παρθένο Μαρία σ’ ένα σπήλαιο της Βηθλεέμ, μεταξύ 7 και 4 π.Χ., σύμφωνα με διάφορους επιστημονικούς υπολογισμούς. Εκείνη την εποχή, βασιλιάς της Ιουδαίας ήταν ο Ηρώδης ο Μέγας, ηγεμόνας της Συρίας ο Κυρήνιος και αυτοκράτορας της Ρώμης ο Οκταβιανός Αύγουστος, ο οποίος είχε διατάξει απογραφή πληθυσμού των υπηκόων του. Γι’ αυτό και ο Ιωσήφ πήρε την ετοιμόγεννη Μαρία και μετέβησαν στη Βηθλεέμ από τη Ναζαρέτ, όπου διέμεναν.
Μετά τη γέννηση του Ιησού, ένας άγγελος εμφανίσθηκε στους ποιμένες της περιοχής, αγγέλλοντας το χαρμόσυνο γεγονός, ενώ πλήθος άλλων αγγέλων έψαλλαν «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία». Ενώ συνέβαιναν αυτά, άστρο φωτεινό εξ Ανατολής οδήγησε τρεις Μάγους (Μελχιόρ, Γάσπαρ, Βαλτάσαρ) στη Βηθλεέμ, όπου μαζί με τους βοσκούς προσκύνησαν τον Θεάνθρωπο, προσφέροντάς του χρυσό, λίβανο και σμύρνα.
Ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου έλαβε καθολική μορφή στα μέσα του 4ου αιώνα μ.Χ, πρώτα στη Δύση και μετά στην Ανατολή. Μέχρι τότε η Γέννηση του Ιησού εορταζόταν στις 6 Ιανουαρίου μαζί με τη Βάπτιση κατά την εορτή των Θεοφανείων. Η Αρμενική Εκκλησία δεν δέχθηκε την αλλαγή και διατήρησε την παλαιότερη παράδοση, την οποία ακολουθούν σήμερα όσες Εκκλησίες ακολουθούν το παλαιό ημερολόγιο (Ιουλιανό). Για πρώτη φορά τα Χριστούγεννα καθιερώθηκαν ως αργία με τον Ιουστινιάνειο Κώδικα (529/534).
* Υπάρχουν και άλλες ημερομηνίες που γιορτάζει αυτό το όνομα.
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος δ’
Ἡ γέννησίς σου Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ, τὸ φῶς τὸ τῆς γνώσεως· ἐν αὐτῇ γὰρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες, ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, σὲ προσκυνεῖν, τὸν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης, καὶ σὲ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν, Κύριε δόξα σοι.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Αὐτόμελον
Ἡ Παρθένος σήμερον, τὸν ὑπερούσιον τίκτει, καὶ ἡ γῆ τὸ Σπήλαιον, τῷ ἀπροσίτῳ προσάγει. Ἄγγελοι μετὰ Ποιμένων δοξολογοῦσι· Μάγοι δὲ, μετὰ ἀστέρος ὁδοιποροῦσι· δι᾽ ἡμᾶς γὰρ ἐγεννήθη, Παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων Θεός.
