Αργά το βράδυ του Σαββάτου ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να πάρει το ρίσκο και να χτυπήσει με βόμβες άνω των 13 τόνων τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Η απόφαση του ανοίγει μία νέα σελίδα στην Μέση Ανατολή και η μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο της Τεχεράνης.
Επιμέλεια: Εύη Απολλωνάτου
Το ερώτημα στο μυαλό όλων είναι πώς θα απαντήσουν οι αγιατολάδες της Τεχεράνης, οι οποίοι δίνουν την πιο σκληρή μάχη τους από το 1979 όταν ανέλαβαν την εξουσία του Ιράν. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για την απάντηση αλλά εξετάζονται διάφορα σενάρια στα διεθνή ΜΜΕ.
Για παράδειγμα το BBC εξετάζει τα τρία βασικά σενάρια της ιρανικής απάντησης στα αμερικανικά πλήγματα:
⦁ Η Τεχεράνη δεν κάνει τίποτα προκειμένου να μην ρισκάρει να γίνει στόχος νέων αμερικανικών επιθέσεων. Μπορεί να επιλέξει την διπλωματική οδό και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους και τις ΗΠΑ. Ωστόσο το σενάριο αυτό δεν θεωρείται και πολύ πιθανό καθώς το θεοκρατικό καθεστώς θα φανεί αδύναμο τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Ενδεχομένως η ανάγκη του καθεστώτος να δείξει ότι είναι σε θέση υπερασπιστεί την εδαφική κυριαρχία του να υπερισχύσει.
⦁ Το δεύτερο σενάριο εκτιμά ότι το Ιράν θα προχωρήσει γρήγορα σε σκληρά αντίποινα. Είναι γνωστό ότι διαθέτει ένα αρκετά μεγάλο οπλοστάσιο με βαλλιστικούς και υπερηχητικούς πυραύλους με το οποίο μπορεί να πλήγει αμερικανικούς και ισραηλινούς στόχους. Εάν τελικά προχωρήσει σε χτυπήματα τότε στο στόχαστρο μπορούν να μπουν δεκάδες αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις στην Μέση Ανατολή αλλά και τα πλοία του πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ στην περιοχή. Μία τέτοια εξέλιξη θα προκαλούσε πολεμική ανάφλεξη με απρόβλεπτες συνέπειες για τον πλανήτη.
⦁Το τρίτο και πιο μετριοπαθές σενάριο είναι το Ιράν να προχωρήσει σε αντίποινα αλλά όχι τώρα. Γενικά το καθεστώς της Τεχεράνης είναι γνωστό όλες αυτές τις δεκαετίες ότι «εκδικείται» τους εχθρούς του ακόμη και μετά από χρόνια όταν το ίδιο επιλέγει και όχι όταν προκύπτει κάποια σύγκρουση. Αν επιλεγεί αυτό το σενάριο τότε το Ιράν θα μπορούσε να περιμένει και να χτυπήσει αμερικανικές βάσεις αργότερα όταν το επίπεδο συναγερμού των Αμερικανών θα έχει μειωθεί.
Το Ιράν επίσης θα μπορούσε να πλήξει με πυραύλους γειτονικές χώρες εάν θεωρήσει ότι κάποιες κυβερνήσεις της Μέσης Ανατολής βοήθησαν στα αμερικανικά χτυπήματα. Στην προηγούμενη πυραυλική αναμέτρηση με το Ισραήλ τον περασμένο Απρίλιο η Τεχεράνη είχε προειδοποιήσει τα κράτη του Κόλπου ότι θα πλήξει πετρελαϊκές εγκαταστάσεις τους εάν χτυπηθούν οι δικές της εγκαταστάσεις πετρελαίου.
«Θα με εξέπληττε εάν οι Ιρανοί δεν βάλουν στο στόχαστρο αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή»
Ο διευθυντής Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο, Στίβεν Ζούνες είπε στο δίκτυο Al Jazeera ότι οι Ιρανοί έχουν έναν αριθμό επιλογών για τα αντίποινα τους και θα θεωρούσε έκπληξη εάν το Ιράν δεν απαντήσει στην αμερικανική επίθεση.
«Μπορούν να επιτεθούν άμεσα στις αμερικανικές δυνάμεις. Υπάρχουν έως και 40.000 Αμερικανοί εντός της εμβέλειας, όχι μόνο των ιρανικών πυραύλων αλλά και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και άλλων όπλων», είπε ο Στίβεν Ζούνες.
Και συνέχισε: «Έχουμε τον στόλο στον Περσικό Κόλπο, ακριβώς έξω από τις ιρανικές ακτές. Μπορεί επίσης να είναι ευάλωτος αν επιτεθούν (σ.σ. οι Ιρανοί)… θα μπορούσε να επηρεάσει την παγκόσμια ναυτιλία, επηρεάζοντας τις τιμές του πετρελαίου και μάλιστα ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία».
«Έχουμε επίσης πολιτοφυλακές στο Ιράκ που θα μπορούσαν να στοχεύσουν τις αμερικανικές βάσεις εκεί. Υπάρχουν λοιπόν πολλοί τρόποι με τους οποίους οι αμερικανικές δυνάμεις θα μπορούσαν να είναι ευάλωτες και θα με εξέπληττε αν οι Ιρανοί δεν βάλουν στο στόχαστρο τουλάχιστον κάποιες από αυτές», τόνισε ο διευθυντής Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Πανεπιστήμιο Georgetown του Κατάρ, Μεχράν Καμραβά είπε ότι «αυτή η περιοχή είναι γεμάτη με αμερικανικές βάσεις. Υπάρχουν πάνω από 40.000 Αμερικανοί στρατιώτες. Κάποτε άκουσα έναν Ιρανό διοικητή να λέει: “Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν 40.000 στόχοι που μπορούμε να χτυπήσουμε».
Στο ερώτημα εάν οι Ιρανοί θα βάλουν στο στόχαστρο αμερικανικές βάσεις στην Μέση Ανατολή ή θα απαντήσουν με περιορισμένο τρόπο, όπως έκαναν στην δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Κασέμα Σολεϊμανί ο καθηγητής τόνισε στο Al Jazzera ότι «Νομίζω ότι όλα αυτά μένει να τα δούμε. Παρ’ όλα αυτά, οι Ιρανοί θα πρέπει να προβούν σε αντίποινα. Πολιτικά, δεν μπορούν απλά να κάτσουν ήσυχοι και να το δεχτούν αυτό με τον τρόπο που θέλει ο Τραμπ».