To πρωί του Σαββάτου (25/1) ξεκινά η διαδικασία για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας με την πρώτη ψηφοφορία.

Το Σώμα των «300» καλείται να επιλέξει μεταξύ τεσσάρων προτάσεων που κατατέθηκαν στο προεδρείο της Βουλής. Συγκεκριμένα, μεταξύ του τέως προέδρου της Βουλής, Κωνσταντίνου Τασούλα που προτάθηκε από τη ΝΔ, των πρώην υπουργών Τάσου Γιαννίτση και Λούκας Κατσέλη που προτάθηκαν από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ, αντίστοιχα, και του συγγραφέα Κώστα Κυριακού που προτάθηκε από την ΚΟ της «Νίκης».

Στην εκπομπή «Blame Game» του ΕΡΤΝews, με τη Λίδα Μπόλα και τον Γιάννη Φασουλά, ο δημοσιογράφος Πιέρρος Τζανετάκος έκανε μία αναδρομή με εικόνες και βίντεο από την αποκατάσταση της Ελληνικής Δημοκρατίας έως σήμερα, καθώς έχουν μεσολαβήσει έντεκα θητείες, με τους Κωστή Στεφανόπουλο, Κωνσταντίνο Καραμανλή και Κάρολο Παπούλια να έχουν διατελέσει πρόεδροι δύο φορές.

Πρώτος πρόεδρος, μεταβατικού χαρακτήρα έως την υπερψήφιση του νέου καταστατικού χάρτη, ήταν ο Μιχαήλ Στασινόπουλος, καθηγητής Δημοσίου Δικαίου με διακριτή αντιχουντική δράση και βουλευτής Επικρατείας της ΝΔ.

Τον Ιούνιο του 1975 στον προεδρικό θώκο ανήλθε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, θεωρητικός του Συντάγματος του 1975 και στενός συνεργάτης του Καραμανλή ήδη από τη δεκαετία του ’60. Έλαβε 210 ψήφους.

Εγγυητής της διαδικασίας μετάβασης από τη χούντα στη Δημοκρατία, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποφάσισε να μεταπηδήσει στην Προεδρία την άνοιξη του 1980. Η εκλογή του δεν ήταν αυτονόητη, καθώς εξαιτίας των αυξημένων αρμοδιοτήτων που έδινε το Σύνταγμα του 1975, η αντιπολίτευση αρνήθηκε να τον ψηφίσει. Εξελέγη στην τρίτη κοινοβουλευτική συνεδρίαση, λαμβάνοντας 183 ψήφους.

Λίγους μήνες μετά, ξεκίνησε η περίοδος της λεγόμενης «συγκατοίκησης» δύο μεγάλων προσωπικοτήτων: Ο Καραμανλής στην Προεδρία και ο Ανδρέας Παπανδρέου στην Πρωθυπουργία.

Η εκλογή του Χρήστου Σαρτζετάκη, ανακριτή στην υπόθεση Λαμπράκη, εκδιωχθέντα και βασανισθέντα από τη χούντα, ήταν η πλέον επεισοδιακή στα 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης, καθώς τον Μάρτιο του 1985 θεωρούταν βέβαιο ότι ο Παπανδρέου θα ανανέωνε τη θητεία του Καραμανλή. Μέσα σε σκληρή δικομματική πόλωση και με περιστατικά που δεν άρμοζαν στην κοινοβουλευτική Ιστορία του τόπου, ο Σαρτζετάκης εξελέγη με 180 ψήφους, στο όριο του Συντάγματος.

Η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη πρότεινε τον Απρίλιο του 1990 ξανά ως Πρόεδρο τον Καραμανλή, σε μια κίνηση αποκατάστασης της ηθικής και πολιτικής τάξης. Καθώς είχαν μεσολαβήσει αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, ο γηραιός πια πολιτικός αναδείχθηκε στην Προεδρία στη δεύτερη φάση και συγκεκριμένα στην 5η ψηφοφορία με 153 ψήφους.

Η εκλογή του Κωστή Στεφανόπουλου ήταν η πρώτη που προέκυψε κατόπιν πρότασης ενός κόμματος με μικρή κοινοβουλευτική δύναμη – της Πολιτικής Άνοιξης του Αντώνη Σαμαρά, που υιοθετήθηκε από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στέλεχος της ΕΡΕ και της ΝΔ και αργότερα ιδρυτής της ΔΗΑΝΑ, ο Στεφανόπουλος έλαβε στις 10 Μαρτίου 1995, 181 ψήφους. Η επανεκλογή του, όμως, τον Φεβρουάριο του 2000 συνοδεύτηκε με τον τότε αριθμό – ρεκόρ των 269 ψήφων.

Στο δρόμο της ευρείας πολιτικής συναίνεσης και οι δύο διαδοχικές εκλογές του Καρόλου Παπούλια, επί πολλά έτη υπουργού Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος μάλιστα προτάθηκε από διαφορετικές κυβερνήσεις. Το 2005 έλαβε 279 ψήφους και το 2010, 266.

Ο Προκόπης Παυλόπουλος ήταν ο τελευταίος Πρόεδρος της Δημοκρατίας που εξελέγη με τις πρόνοιες του Συντάγματος του 1975. Είχε προηγηθεί η πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά εξαιτίας της αδυναμίας εκλογής ανώτατου άρχοντα, με τον Αλέξη Τσίπρα ως πρωθυπουργό να προτείνει τον παλαιό υπουργό της Νέας Δημοκρατίας, ο οποίος στις 18 Φεβρουαρίου 2015 έλαβε 233 ψήφους. Απών από τη διαδικασία τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Η απερχόμενη Κατερίνα Σακελλαροπούλου ήταν η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η πρώην επικεφαλής του Συμβουλίου της Δημοκρατίας έλαβε 261 ψήφους.

Ρεπορτάζ: Πιέρρος Τζανετάκος

Διαβάστε επίσης:

• Εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας: Η διαδικασία, το χρονοδιάγραμμα και οι ψηφοφορίες «σταθμοί»
• Βουλή: Το Σάββατο η ψηφοφορία για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας