Μια πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να ενεργοποιηθεί από την παρατήρηση "άρρωστων" avatar σε εικονική πραγματικότητα, υποδηλώνοντας ότι το ανθρώπινο σώμα αντιδρά σε ενδείξεις πιθανής ασθένειας ακόμη και χωρίς άμεση επαφή με παθογόνους οργανισμούς. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εγκεφαλικές καταγραφές και αναλύσεις αίματος για να δείξουν ότι οι συμμετέχοντες παρουσίασαν αυξημένη ανοσολογική δραστηριότητα όταν εκτέθηκαν σε avatar με σημάδια ασθένειας. Τα ευρήματα υποστηρίζουν την ιδέα ότι το σώμα μας διαθέτει έναν εξαιρετικά ευαίσθητο μηχανισμό ανίχνευσης απειλών, αν και παραμένουν ερωτήματα σχετικά με την πρακτική σημασία αυτών των αντιδράσεων στην πραγματική καταπολέμηση λοιμώξεων.
Πιο αναλυτικά
«Αν και προκαλεί έκπληξη, το εύρημά μας ότι οι ανοσολογικές αποκρίσεις μπορούν να ενεργοποιηθούν από προσομοιωμένες λοιμώξεις που παρουσιάζονται σε εικονική πραγματικότητα και αυτό συμφωνεί και με την αρχή του ανιχνευτή καπνού στο βιολογικό μας σύστημα», ανέφεραν οι ερευνητές, προσθέτοντας ότι το σύστημα συμπεριφοράς που μας βοηθά να αποφύγουμε την προσβολή από ασθένειες είναι «εξαιρετικά ευαίσθητο» σε ενδείξεις που μπορεί να υποδηλώνουν ότι κάποιος είναι άρρωστος.
Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Neuroscience, οι ερευνητές ανέφεραν πώς τοποθέτησαν σε 248 υγιείς ανθρώπους μηχανήματα καταγραφής εγκεφαλικής δραστηριότητας και και τους φόρεσαν συσκευή VR. Στη συνέχεια πραγματοποίησαν πέντε πειράματα, το καθένα με τουλάχιστον 32 συμμετέχοντες
Σε κάθε πείραμα, οι συμμετέχοντες αρχικά παρακολουθούσαν τρία πρόσωπα του ίδιου φύλου να πλησιάζουν συνεχώς προς το μέρος τους, με ουδέτερη έκφραση.
Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε ομάδες και τους έδειξαν τα ίδια τρία πρόσωπα πολλές φορές, είτε με ουδέτερη έκφραση είτε με σημάδια ιογενών λοιμώξεων, όπως δερματικά εξανθήματα. Σε ορισμένα πειράματα, σε μια ομάδα συμμετεχόντων, έδειξαν πρόσωπα που είχαν πάρει μια έκφραση φόβου.
Σε ένα πείραμα, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να πατήσουν ένα κουμπί όσο πιο γρήγορα μπορούσαν, αφού δέχτηκαν ένα απαλό άγγιγμα στο πρόσωπό τους ενώ εμφανιζόταν ένα avatar.
Η ομάδα διαπίστωσε ότι όταν τα avatar έδειχναν σημάδια ασθένειας, οι συμμετέχοντες πατούσαν αμέσως το κουμπί συγκριτικά με όταν τα πρόσωπα εμφανίζονταν πιο μακριά σε σχέση με τα πρόσωπα που έδειχναν ουδέτερη ή φοβισμένη έκφραση.
Τα αποτελέσματα των ηλεκτροεγκεφαλογραφημάτων (EEG) για τη διερεύνηση της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου συμφωνούσαν με αυτά τα ευρήματα. Όπως αναμενόταν, καθώς τα avatar πλησίαζαν, το εγκεφαλικό σύστημα που αντιπροσωπεύει τον χώρο που περιβάλλει το σώμα μας ενεργοποιούνταν. Ωστόσο, αυτή η ενεργοποίηση διέφερε όταν τα avatar έδειχναν σημάδια μόλυνσης σε σύγκριση με τα φοβισμένα ή με ουδέτερες εκφράσεις, avatar ακόμη και όταν έρχονταν από μακριά. Αυτές οι διαφορές, προσθέτει η ομάδα, εντοπίστηκαν σε περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην ανίχνευση και το φιλτράρισμα απειλών.
Η ομάδα διαπίστωσε ότι οι λειτουργικές μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου (fMRI) υποστήριζαν αυτά τα αποτελέσματα, αποκαλύπτοντας περαιτέρω ότι όταν εμφανίζονταν “άρρωστα” avatars, υπήρχε μεγαλύτερη σύνδεση μεταξύ αυτού του δικτύου ανίχνευσης απειλών και ενός μέρους του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος, το οποίο λειτουργεί ως βασικό ρυθμιστικό κέντρο για το σώμα.
Η ομάδα διαπίστωσε επίσης διαφορές στο αίμα των συμμετεχόντων όταν τους έδειξαν τα μολυσμένα avatar σε σύγκριση με ουδέτερα ή φοβισμένα.
«[Όσον αφορά τα κύτταρα], βασικά διαπιστώσαμε ότι υπάρχει μια ενεργοποίηση μιας οικογένειας ανοσοκυττάρων που ονομάζεται έμφυτα λεμφοειδή κύτταρα (ILCs) τα οποία είναι πρώιμα ανταποκρινόμενα στην ανοσία για να σημάνουν ουσιαστικά συναγερμό σε άλλα ανοσοκύτταρα», δήλωσε η καθηγήτρια Camilla Jandus του Πανεπιστημίου της Γενεύης και συγγραφέας της μελέτης.
Η ομάδα πρόσθεσε ότι διαπίστωσε παρόμοια ενεργοποίηση των ILC όταν εξέτασε το αίμα ατόμων που είχαν λάβει εμβόλιο γρίπης αλλά δεν είχαν εκτεθεί στη ρύθμιση VR.
Η Δρ. Έστερ Ντίκχοφ του Πανεπιστημίου του Αμβούργου, η οποία δεν συμμετείχε στην εργασία, δήλωσε ότι η μελέτη συμφωνεί με προηγούμενες έρευνες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της δικής της ομάδας .
«Η μελέτη παρέχει ένα ακόμη καλό παράδειγμα για την ύπαρξη ενός μηχανισμού που ανταποκρίνεται σε πιθανές απειλές μετάδοσης ακόμη και πριν το ανοσοποιητικό σύστημα έρθει σε επαφή με παθογόνους οργανισμούς», είπε.
Ωστόσο, ο καθηγητής Μπένεντικτ Σέντον, του University College London, δήλωσε ότι παραμένουν ερωτήματα, συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον οι παρατηρούμενες αντιδράσεις βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει πραγματικά μια λοίμωξη.
«Όταν μολυνθούμε, για παράδειγμα από τον ιό Sars-CoV, μπορεί να χρειαστούν μία ή δύο ημέρες για να εδραιωθεί η λοίμωξη και να την αντιληφθεί το ανοσοποιητικό σύστημα και να αντιδράσει, πολύ καιρό μετά την αρχική επαφή που πυροδότησε αυτή τη βραχύβια κινητοποίηση», είπε
(photo:
Συνοπτικά
- Το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να ενεργοποιηθεί απλώς με την παρατήρηση "άρρωστων" avatar σε εικονική πραγματικότητα.
- Οι συμμετέχοντες παρουσίασαν αυξημένη ανοσολογική δραστηριότητα όταν εκτέθηκαν σε avatar με σημάδια ασθένειας, σύμφωνα με εγκεφαλικές καταγραφές και αναλύσεις αίματος.
- Το σώμα μας διαθέτει έναν εξαιρετικά ευαίσθητο μηχανισμό ανίχνευσης απειλών, αν και η πρακτική σημασία αυτών των αντιδράσεων παραμένει ασαφής.
- Η ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος παρατηρήθηκε και σε περιπτώσεις όπου οι συμμετέχοντες είχαν λάβει εμβόλιο γρίπης χωρίς να εκτεθούν σε VR.
