Τα φάρμακα απώλειας βάρους ενδέχεται να διπλασιάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας σε διαβητικούς ασθενείς, σύμφωνα με ευρείας κλίμακας μελέτη. Αρχικά σχεδιασμένα για τη θεραπεία του διαβήτη, τα φάρμακα τύπου GLP-1 RA (αγωνιστές του υποδοχέα του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου-1) έχουν μεταμορφώσει την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, ενώ αυξάνονται οι μελέτες που δείχνουν ότι έχουν ευρύτερα οφέλη για την υγεία. Τα φάρμακα αυτά βοηθούν στη μείωση του σακχάρου στο αίμα, επιβραδύνουν την πέψη και περιορίζουν την όρεξη.

Ωστόσο, μελέτη Καναδών ερευνητών που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «JAMA Ophthalmology» έδειξε ότι η χρήση των GLP-1 RA για τουλάχιστον έξι μήνες συνδέεται με διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας σε ηλικιωμένους διαβητικούς ασθενείς.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τορόντο ανέλυσαν ιατρικά δεδομένα για περισσότερους από 1 εκατομμύριο κατοίκους του Οντάριο που είχαν διαγνωστεί με διαβήτη και εντόπισαν 46.334 ασθενείς με μέσο όρο ηλικίας τα 66 έτη που είχαν λάβει GLP-1 RA. Το 97,5% λάμβαναν σεμαγλουτίδη (semaglutide) και το 2,5% λιξισενατίδη (lixisenatide).

Η μελέτη δεν εστίασε σε κάποιο συγκεκριμένο φάρμακο, ωστόσο, δεδομένου ότι το Wegovy εγκρίθηκε στον Καναδά μόλις το 2021 κυρίως για την παχυσαρκία, εκτιμάται ότι η πλειονότητα των ασθενών που έλαβαν σεμαγλουτίδη χρησιμοποιούσαν το Ozempic, το οποίο συνταγογραφείται για τον διαβήτη.

Κάθε ασθενής που λάμβανε σεμαγλουτίδη ή λιξισενατίδη αντιστοιχίστηκε με δύο ασθενείς παρόμοιας ηλικίας, φύλου και ιατρικού ιστορικού οι οποίοι επίσης είχαν διαγνωστεί με διαβήτη αλλά δεν λάμβαναν τα εν λόγω φάρμακα. Οι ερευνητές συνέκριναν πόσοι από αυτούς ανέπτυξαν ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας μέσα σε τρία έτη.

Η μελέτη διαπίστωσε ότι όσοι λάμβαναν GLP-1 RA για πάνω από έξι μήνες διέτρεχαν διπλάσιο κίνδυνο, ενώ όσοι τα λάμβαναν για πάνω από 30 μήνες είχαν τριπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Ο κίνδυνος ήταν ακόμα μεγαλύτερος σε ηλικιωμένους ασθενείς και σε όσους είχαν ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου.

«Οι αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1 φαίνεται να έχουν πολλαπλές επιδράσεις στο μάτι και, στην περίπτωση της νεοαγγειακής εκφύλισης της ωχράς, οι συνολικές επιπτώσεις μπορεί να είναι σοβαρές. Με βάση τα δεδομένα μας, θα συνέστηνα ιδιαίτερη προσοχή στη χορήγηση των GLP-1 RA σε ηλικιωμένους διαβητικούς ή σε όσους έχουν ιστορικό εγκεφαλικού, καθώς οι ομάδες αυτές εμφάνισαν ακόμα υψηλότερο κίνδυνο», δήλωσε ο Μάρκο Ποπόβιτς, συν-συγγραφέας της μελέτης και γιατρός στην Οφθαλμολογική Κλινική του Πανεπιστημίου του Τορόντο.

Ο Μπράιαν Βάντερμπικ, αναπληρωτής καθηγητής οφθαλμολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Πενσυλβάνια, επεσήμανε ότι τα στοιχεία υποδηλώνουν πως ενδέχεται να επηρεαστεί ένας σημαντικός αριθμός ασθενών.

«Αν πράγματι ένας στους 1.000 χρήστες GLP-1 RA εμφανίζει ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας σε σύγκριση με όσους δεν λαμβάνουν τα φάρμακα, τότε, με εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως, ο αριθμός των επηρεαζόμενων ατόμων μπορεί να είναι σημαντικός» τόνισε.

Ο Βάντερμπικ πρόσθεσε ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθεί αν ο κίνδυνος αφορά μόνο διαβητικούς ή και άτομα που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα για την παχυσαρκία ή άλλους λόγους.

«Η ασφάλεια των ασθενών αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα και λαμβάνουμε σοβαρά κάθε αναφορά ανεπιθύμητων ενεργειών. Συνεργαζόμαστε στενά με τις αρχές παγκοσμίως για τη διαρκή παρακολούθηση της ασφάλειας των προϊόντων μας. Μέχρι σήμερα, από τις κλινικές μας μελέτες, δεν έχει παρατηρηθεί καμία διαφορά σε σχέση με placebo όσον αφορά την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Ως εκ τούτου, η Novo Nordisk δεν αποδέχεται αυτή τη στιγμή αιτιώδη σύνδεση μεταξύ χρήσης GLP-1 RA, σεμαγλουτίδης και εκφύλισης της ωχράς», δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας Novo Nordisk, που παρασκευάζει τα Ozempic και Wegovy.

Η Δρ. Άλισον Κέιβ, επικεφαλής ασφαλείας του βρετανικού Οργανισμού Φαρμάκων και Προϊόντων Υγειονομικής Περίθαλψης (MHRA), δήλωσε:
«Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας δεν αναφέρεται προς το παρόν ως πιθανή παρενέργεια αυτών των φαρμάκων. Ωστόσο, παρακολουθούμε στενά την ασφάλειά τους και την επιστημονική βιβλιογραφία και θα λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα, εφόσον χρειαστεί. Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, τα οφέλη των GLP-1 RA υπερτερούν των πιθανών κινδύνων όταν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις εγκεκριμένες ενδείξεις».

ΠΗΓΗ: Guardian