Σε μια εντυπωσιακή αλλαγή στάσης, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε το Σάββατο ότι η Ουκρανία θα πρέπει να συμφωνήσει σε μια ειρηνευτική συμφωνία για να τερματιστεί ο πόλεμος με τη Ρωσία, υπογραμμίζοντας πως «η Ρωσία είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη και η Ουκρανία δεν είναι».

Όπως μεταδίδει το Reuters, έπειτα από μια τριών ωρών συνάντηση στην Αλάσκα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν —την πρώτη σύνοδο κορυφής ΗΠΑ-Ρωσίας από τότε που η Μόσχα εξαπέλυσε την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία το 2022— ο Τραμπ πρότεινε να παρακαμφθεί η πρότερη απαίτηση για κατάπαυση του πυρός και να προχωρήσουν απευθείας σε μια ειρηνευτική συμφωνία.

«Όλοι συμφώνησαν ότι ο καλύτερος τρόπος για να τερματιστεί αυτός ο φρικτός πόλεμος είναι να πάμε απευθείας σε μια ειρηνευτική συμφωνία, και όχι σε μια απλή κατάπαυση του πυρός που συχνά δεν διατηρείται», έγραψε ο Τραμπ στην πλατφόρμα του, Truth Social.

Η δήλωση αυτή αναμένεται να προκαλέσει θετική αντίδραση στη Μόσχα, η οποία έχει εκφράσει την προτίμησή της για μια συνολική συμφωνία και όχι μια προσωρινή ανακωχή, σύμφωνα με το Reuters. Όπως επισημαίνει το πρακτορείο, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταγράψει σταδιακές προελάσεις τους τελευταίους μήνες, ενώ ο πόλεμος —ο πιο φονικός στην Ευρώπη εδώ και 80 χρόνια— έχει προκαλέσει πάνω από ένα εκατομμύριο νεκρούς ή τραυματίες και από τις δύο πλευρές.

Πρόταση για εναλλακτικές εγγυήσεις ασφαλείας εκτός ΝΑΤΟ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία, παρόμοιες με εκείνες που απολαμβάνουν τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ — αλλά ξεχωριστές από αυτές — δήλωσε διπλωματική πηγή στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) το Σάββατο.

Η πρόταση αυτή τέθηκε κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης που είχε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και Ευρωπαίους ηγέτες νωρίτερα το Σάββατο, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

«Ως μία από τις εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία, η αμερικανική πλευρά πρότεινε μια εγγύηση τύπου Άρθρου 5 — αλλά εκτός ΝΑΤΟ — η οποία φέρεται να έχει συμφωνηθεί με τον Πούτιν», δήλωσε η διπλωματική πηγή, ζητώντας να μην κατονομαστεί.

Η αρχή της συλλογικής ασφάλειας του ΝΑΤΟ βασίζεται στο Άρθρο 5: εάν ένα μέλος δεχθεί επίθεση, τότε ολόκληρη η συμμαχία θα επέμβει για να το υπερασπιστεί.

Ο Τραμπ, ο Ζελένσκι και Ευρωπαίοι ηγέτες — μεταξύ των οποίων και ο νέος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε — συνομίλησαν νωρίς το Σάββατο για να συζητήσουν τη σύνοδο κορυφής Τραμπ-Πούτιν που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στην Αλάσκα.

Πριν από αυτή την κοινή τηλεδιάσκεψη, ο Τραμπ είχε επίσης μια τηλεφωνική συνομιλία με τον Ζελένσκι, καθώς επέστρεφε από την Αλάσκα.

«Η αμερικανική πλευρά παρουσίασε αυτή την (πρόταση κοινών εγγυήσεων ασφαλείας) κατά τη συνομιλία με τον πρόεδρο (Ζελένσκι) και στη συνέχεια την επανέλαβε κατά την κοινή συνομιλία με τους Ευρωπαίους», ανέφερε η ίδια διπλωματική πηγή.

Δεύτερη πηγή με γνώση της υπόθεσης επιβεβαίωσε ότι οι εγγυήσεις τύπου ΝΑΤΟ συζητήθηκαν. Ωστόσο, πρόσθεσε: «Κανείς δεν ξέρει πώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να λειτουργήσει και γιατί ο Πούτιν θα το αποδεχόταν, εφόσον είναι κατηγορηματικά αντίθετος με το ΝΑΤΟ και, προφανώς, με οποιεσδήποτε ουσιαστικές εγγυήσεις για την κυριαρχία της Ουκρανίας».

Το Κίεβο επιδιώκει εδώ και καιρό την ένταξή του στο ΝΑΤΟ, αλλά η Ρωσία έχει επικαλεστεί αυτό ως έναν από τους λόγους για την εισβολή της στην Ουκρανία, ενώ και ορισμένοι δυτικοί κύκλοι έχουν εκφράσει επιφυλάξεις.

Ο Τραμπ έχει επαναλάβει ότι αποκλείει την ένταξη της Ουκρανίας στη δυτική στρατιωτική συμμαχία. Η δεύτερη πηγή δήλωσε στο AFP ότι ο Ζελένσκι αναμένεται να συζητήσει:

• τη μορφή που θα μπορούσε να έχει μια πιθανή τριμερής σύνοδος Τραμπ-Πούτιν-Ζελένσκι
• τον ρόλο των Ευρωπαίων συμμάχων του Κιέβου στις ειρηνευτικές συνομιλίες
• τα ζητήματα των εδαφών
• και τις εγγυήσεις ασφαλείας

Ζελένσκι: Ταξίδι στην Ουάσινγκτον –  Πιέζει για τριμερή, αλλιώς ζητά κυρώσεις – Ξεκάθαρο μήνυμα στη Ρωσία

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε πως θα επισκεφθεί την Ουάσινγκτον τη Δευτέρα για συνομιλίες στον Λευκό Οίκο με τον Τραμπ και τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς. Υπενθυμίζεται ότι κατά την προηγούμενη επίσκεψή του τον Φεβρουάριο, ο Ζελένσκι είχε δεχτεί σφοδρή κριτική δημόσια από την αμερικανική ηγεσία για «έλλειψη ευγνωμοσύνης», όπως αναφέρει το Reuters.

«Η Ουκρανία επαναβεβαιώνει την ετοιμότητά της να εργαστεί με τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια για την επίτευξη ειρήνης», έγραψε ο Ουκρανός πρόεδρος στα κοινωνικά δίκτυα.

We had a long and substantive conversation with @POTUS. We started with one-on-one talks before inviting European leaders to join us. This call lasted for more than an hour and a half, including about an hour of our bilateral conversation with President Trump.

Ukraine reaffirms… pic.twitter.com/64IPVhtFaB

— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) August 16, 2025

Παρόλο που ο Τραμπ δήλωσε ότι μια τριμερής συνάντηση θα μπορούσε να ακολουθήσει «αν όλα πάνε καλά», το Κρεμλίνο απέφυγε να επιβεβαιώσει οποιοδήποτε τέτοιο ενδεχόμενο. Όπως δήλωσε ο σύμβουλος του Πούτιν, Γιούρι Ουσακόφ, στο ρωσικό πρακτορείο TASS, δεν υπήρξε συζήτηση για τριμερή σύνοδο.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με άλλη ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο «Χ», σημείωσε:

«Σήμερα, μετά από συνομιλία με τον Πρόεδρο Τραμπ, συνεχίσαμε τον συντονισμό των θέσεών μας με τους Ευρωπαίους ηγέτες. Οι θέσεις είναι ξεκάθαρες. Πρέπει να επιτευχθεί μια πραγματική ειρήνη, που θα είναι διαρκής και όχι απλώς μια ακόμη παύση μεταξύ ρωσικών εισβολών.

Οι δολοφονίες πρέπει να σταματήσουν το συντομότερο δυνατόν, η φωτιά πρέπει να πάψει τόσο στο πεδίο της μάχης όσο και στον ουρανό, καθώς και κατά των λιμενικών μας υποδομών. Όλοι οι Ουκρανοί αιχμάλωτοι πολέμου και πολίτες πρέπει να απελευθερωθούν, και τα παιδιά που έχουν απαχθεί από τη Ρωσία πρέπει να επιστραφούν. Χιλιάδες από τους ανθρώπους μας παραμένουν αιχμάλωτοι – όλοι πρέπει να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Η πίεση προς τη Ρωσία πρέπει να διατηρηθεί όσο συνεχίζεται η επιθετικότητα και η κατοχή.

Στη συνομιλία μου με τον Πρόεδρο Τραμπ, ανέφερα ότι οι κυρώσεις θα πρέπει να ενισχυθούν αν δεν υπάρξει τριμερής συνάντηση ή αν η Ρωσία προσπαθήσει να αποφύγει μια έντιμη λήξη του πολέμου. Οι κυρώσεις είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο. Η ασφάλεια πρέπει να είναι αξιόπιστα και μακροπρόθεσμα εγγυημένη, με τη συμμετοχή τόσο της Ευρώπης όσο και των Ηνωμένων Πολιτειών. Όλα τα ζητήματα που είναι σημαντικά για την Ουκρανία πρέπει να συζητούνται με τη συμμετοχή της Ουκρανίας, και κανένα ζήτημα, ιδιαίτερα εδαφικό, δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς την Ουκρανία.

Ευχαριστώ τους εταίρους μας που προσφέρουν τη βοήθειά τους. Σήμερα, υπάρχει μια σημαντική δήλωση από Ευρωπαίους ηγέτες που ενισχύει τη θέση μας. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε μαζί – Ευρωπαίοι, Αμερικανοί και όλοι στον κόσμο που επιθυμούν την ειρήνη και τη σταθερότητα στις διεθνείς σχέσεις.»

Today, following a conversation with President Trump, we further coordinated positions with European leaders. The positions are clear. A real peace must be achieved, one that will be lasting, not just another pause between Russian invasions.

Killings must stop as soon as…

— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) August 16, 2025

Ανάμεικτες αντιδράσεις από Ευρώπη – «1-0 υπέρ του Πούτιν»

Η Ευρώπη χαιρέτισε τις διπλωματικές προσπάθειες αλλά τόνισε την ανάγκη διατήρησης της πίεσης προς τη Ρωσία. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι «το τέλος του πολέμου είναι πιο κοντά από ποτέ, χάρη στον Τραμπ», υπογραμμίζοντας παράλληλα πως «μέχρι ο Πούτιν να σταματήσει την βαρβαρότητα, θα συνεχίσουμε να σφίγγουμε τη θηλιά γύρω από τη μηχανή πολέμου του».

Ευρωπαίοι ηγέτες εξέδωσαν κοινή δήλωση, στην οποία επανέλαβαν ότι η Ουκρανία πρέπει να έχει «σιδερένιες εγγυήσεις ασφαλείας» και δικαίωμα προσχώρησης στο ΝΑΤΟ — απαιτήσεις που η Ρωσία απορρίπτει κατηγορηματικά.

Ωστόσο, αρκετοί Ευρωπαίοι αναλυτές ήταν επικριτικοί. Ο πρώην Γερμανός πρέσβης στις ΗΠΑ, Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, σχολίασε: «Ο Πούτιν έλαβε την επίσημη υποδοχή από τον Τραμπ, χωρίς να δώσει τίποτα. Καμία κατάπαυση, καμία ειρήνη. Ξεκάθαρα 1-0 υπέρ του Πούτιν».

Ο ιστορικός του Ψυχρού Πολέμου, Σεργκέι Ράντσενκο, έγραψε: «Ο Πούτιν κέρδισε αυτόν τον γύρο. Πήρε κάτι χωρίς να παραχωρήσει τίποτα. Ωστόσο, ο Τραμπ δεν ‘πούλησε’ την Ουκρανία».

«Μέχρι την επόμενη φορά στη Μόσχα»

Κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του στο τέλος της συνόδου, ο Τραμπ ευχαρίστησε τον Πούτιν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο επόμενης συνάντησης. Ο Ρώσος πρόεδρος απάντησε χαμογελαστός στα αγγλικά: «Την επόμενη φορά στη Μόσχα», με τον Τραμπ να ανταπαντά πως ίσως «κατηγορηθεί» γι’ αυτό, αλλά «βλέπει το ενδεχόμενο ανοιχτό».

Όπως σημειώνει το Reuters, και οι δύο πλευρές συνέχισαν τις πολεμικές τους επιχειρήσεις με αεροπορικές επιθέσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας, ενώ καταγράφηκαν 139 συγκρούσεις στο μέτωπο το τελευταίο 24ωρο, σύμφωνα με το Κίεβο.