Ήταν λίγο μετά μετά τις 23:00 τοπική ώρα χθες, Πέμπτη, (01:00 ώρα Ελλάδος την Παρασκευή), όταν η πυρκαγιά που ξέσπασε σε παρακείμενο μετασχηματιστή προκάλεσε πρόβλημα στο σύστημα ηλεκτροδότησης με συνέπεια σοβαρές αναταραχές στις πτήσεις στο αεροδρόμιο Χίθροου. Το γεγονός αυτό, υποχρέωσε αεροπορικές εταιρείες να εκτρέψουν τις πτήσεις τους σε άλλα αεροδρόμια στη Βρετανία και την Ευρώπη, ενώ πολλές πτήσεις μεγάλων αποστάσεων επέστρεψαν απλώς στο αεροδρόμιο από το οποίο είχαν αναχωρήσει, προκαλώντας παγκόσμιο χάος στην αεροπλοΐα.

Εν τέλει, το βρετανικό αεροδρόμιο άρχισε ξανά να δέχεται πτήσεις το απόγευμα της Παρασκευής (21/3), έπειτα από μια διακοπή 12 ωρών, δίνοντας προτεραιότητα «στον επαναπατρισμό και τη μετεγκατάσταση των αεροσκαφών». Το 2ο μεγαλύτερο αεροδρόμιο του Κόσμου και η κύρια πύλη της Ευρώπης προς την Αμερική, επιχειρεί να επαναφέρει τη λειτουργία του στα κανονικά επίπεδα, ενώ η διαδικασία αποκατάστασης αναμένεται να είναι σταδιακή λόγω της πολυπλοκότητας του συστήματος.

Η διεύθυνση του βρετανικού αεροδρομίου Χίθροου ανακοίνωσε την Παρασκευή λίγο μετά τις 18:00 (ώρα Ελλάδας) την επανέναρξη «ορισμένων πτήσεων» σήμερα το βράδυ, τονίζοντας ότι το αεροδρόμιο θα επιστρέψει σε πλήρη λειτουργία αύριο Σάββατο.

Ωστόσο, ο διευθύνων σύμβουλος του αεροδρομίου, Τόμας Γουόλντμπι, δήλωσε ότι το αεροδρόμιο δεν μπορεί να προφυλαχτεί 100% από ορισμένα έκτακτα περιστατικά.

Ο διευθύνων σύμβουλος της British Airways, Σον Ντόιλ, δήλωσε σήμερα το απόγευμα σε δημοσιογράφους ότι η κατάσταση στο αεροδρόμιο είναι κάτι «πρωτοφανές», λέγοντας πως δεν έχει δει διακοπή λειτουργίας αεροδρομίου σε τέτοια κλίμακα για πολλά χρόνια.

Το απόγευμα της Παρασκευής, όπως έγινε γνωστό, η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου ανακοίνωσε ότι η Αντιτρομοκρατική είναι επικεφαλής των ερευνών αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η πυρκαγιά οφείλεται σε εγκληματική ενέργεια.

Τα ερωτήματα

Η διακοπή της λειτουργίας ενός αεροδρομίου τέτοιου βεληνεκούς,  εγείρει – σύμφωνα με τον Guardian, ερωτήματα σχετικά με το γιατί δεν υπήρχε καλύτερος σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης στο πέμπτο μεγαλύτερο αεροδρόμιο του κόσμου.

Σύμφωνα με το βρετανικό Μέσο, ορισμένοι ξεκίνησαν γρήγορα να αμφισβητούν την προβληματική κατάσταση της εθνικής υποδομής. Πού ήταν τα εφεδρικά συστήματα – ή, ακόμα, οι περαιτέρω δικλείδες ασφαλείας όταν τα εφεδρικά συστήματα έγιναν καπνός;

Θα έπρεπε το Χίθροου να είναι καλύτερα προετοιμασμένο, δεδομένης της κρίσιμης σημασίας του αεροδρομίου-κόμβου – και όχι μόνο για τους 250.000 περίπου διεθνείς ταξιδιώτες που ανέμεναν να πετάξουν την Παρασκευή;

Είχε η εταιρεία National Grid, η οποία πασχίζει να ανταπεξέλθει στην αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στο αναπτυσσόμενο δυτικό Λονδίνο, να δώσει απαντήσεις για έναν μετασχηματιστή που τυλίχθηκε στις φλόγες;

Ή μήπως ήταν, όπως αρνήθηκε να αποκλείσει ο προμηθευτής -παρά τους ισχυρισμούς της βρετανικής αστυνομίας ότι δεν υπήρχε «καμία ένδειξη»- δόλος;

Πολλές διαδικτυακές εικασίες υποστήριξαν γρήγορα ότι ο ένοχος ήταν σίγουρα ο Βλαντιμίρ Πούτιν, και η Μόσχα μπορεί να είναι τόσο ευτυχής που θα θεωρηθεί ένοχη όπως η National Grid θα ήταν ευτυχής που θα μπορούσε να εντοπίσει έναν εξωτερικό ένοχο.

Ενώ οι αστυνομικοί της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας ερευνούν αν κάποιος ήταν άμεσα υπεύθυνος, άλλοι ζητούν να διεξαχθεί έρευνα για το ποια ακριβώς σχέδια έκτακτης ανάγκης είχε στη διάθεσή του το Χίθροου και τι θα μπορούσε να κάνει γι’ αυτό. Δεν είναι καλή εικόνα για ένα αεροδρόμιο που διεκδικεί έναν τρίτο διάδρομο προσγείωσης να μην έχει ξαφνικά κανένα αεροπλάνο στους δύο υπάρχοντες.

Το Χίθροου μπόρεσε να επιστρέψει ή να εκτρέψει 120 πτήσεις μεγάλων αποστάσεων από την Ασία, την Αυστραλία και τη δυτική ακτή της Αμερικής πολύ πριν από την άφιξή τους, αντί να επιτρέψει σε ένα πλήθος αεροπλάνων να κάνουν κύκλους πάνω από το Λονδίνο το πρωί.

Σκληρή κριτική

Παρ’ όλα αυτά, ο σερ Ντέιβιντ Όμαντ, πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας GCHQ, δήλωσε ότι το κλείσιμο του αεροδρομίου ήταν «εθνική ντροπή. Δεν έπρεπε να είχε συμβεί».

«Πρόκειται για μια σαφή αποτυχία σχεδιασμού από το αεροδρόμιο», δήλωσε ο Γουίλι Γουόλς, επικεφαλής του παγκόσμιου οργανισμού αεροπορικών εταιρειών IATA, ο οποίος, διετέλεσε στο παρελθόν και επικεφαλής της British Airways.

Η British Airways έχει προειδοποιήσει στο παρελθόν ότι το Χίθροου είναι τόσο υπερφορτωμένο που η ανάκαμψη από τη διακοπή μπορεί να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερο χάος, καθώς τα αεροπλάνα και το προσωπικό πρέπει να επανατοποθετηθούν κατάλληλα, ακόμη και όταν η εγκατάσταση λειτουργεί με πλήρη δυναμικότητα.

«Θα υπάρξουν επιπτώσεις που θα διαρκέσουν αρκετές ημέρες, διότι από τη στιγμή που τα αεροσκάφη καθηλώνονται κάπου μακριά από μια επιχείρηση, κολλάνε εκεί με τα πληρώματα που εκτελούν τις πτήσεις», δήλωσε ο σύμβουλος αερομεταφορών και ειδικός σε θέματα σχεδιασμού δικτύων Τζον Στρίκλαντ.

Ο Τόνι Κοξ, διεθνής σύμβουλος διαχείρισης κινδύνων, δήλωσε: «Το αεροδρόμιο του Χάρμπορν είναι ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της Ευρώπης: «Δεν μπορώ να θυμηθώ ένα κομμάτι κρίσιμης υποδομής να έχει κλείσει εντελώς για τουλάχιστον μία ημέρα λόγω πυρκαγιάς. Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι συγκρίσιμο».

Το χάος εξέθεσε επίσης την πιθανή ευπάθεια των υποδομών ζωτικής σημασίας σε μια εποχή που η ασφάλεια έχει ανέβει στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας.

Η αεροπλοΐα έχει ιστορικό με απροσδόκητα ενδεχόμενα- κάποιοι ίσως θυμούνται ακόμα πιο θυμωμένους επιβάτες της αεροπορικής εταιρείας British Airways που εγκλωβίστηκαν κατά χιλιάδες στο Χίθροου το 2017, όταν κάποιος έβγαλε τη λάθος πρίζα από τον υπολογιστή στα κεντρικά γραφεία της αεροπορικής εταιρείας.

Αλλά τα ερωτήματα σχετικά με την ανθεκτικότητα των υποδομών είναι βάσιμα – τώρα καλύπτουν όχι μόνο τη συντήρηση των γερασμένων περιουσιακών στοιχείων ή την ασφάλεια από πιθανές επιθέσεις, αλλά και τα όλο και πιο απρόβλεπτα ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς η κλιματική κρίση επιτείνεται.

Σε όλο το φάσμα των μεταφορών, από τους σιδηροδρόμους έως τους διαδρόμους προσγείωσης και απογείωσης, διεξάγονται έντονες συζητήσεις σχετικά με το πόσο πρέπει να επενδύσει κανείς σε κάτι που θεωρείται εξαιρετικά ανθεκτικό, αν το έχει στην κατοχή του, ή « χρυσοπληρωμένο », αν καταβάλλει χρήματα για να έχει πρόσβαση σε αυτό.

Οι εμπειρογνώμονες στον τομέα της ενέργειας λένε ότι τα βρετανικά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας διαθέτουν ένα ορισμένο ποσοστό εφεδρικής ικανότητας, ωστόσο ένα εγγυημένο εφεδρικό σύστημα για κάτι στο μέγεθος του Χίθροου, το οποίο αντιστοιχεί στην ισχύ μιας μικρής πόλης, έχει επίσης ένα τίμημα που μπορεί να ξεπεράσει οποιοδήποτε κόστος διακοπής.

Ειδικοί δηλώνουν ότι έπαθαν σοκ από την έκταση της διακοπής, κάτι που έχει να καταγραφεί από το σύννεφο τέφρας από την Ισλανδία το 2010, ενώ προσπαθούν να εκτιμήσουν το κόστος και το μέγεθος των συνεπειών που προκάλεσε η πυρκαγιά σε κοντινό υποσταθμό του δικτύου ηλεκτροδότησης, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να προκληθεί διακοπή ρεύματος στο αεροδρόμιο και να τεθεί εκτός λειτουργίας το εφεδρικό σύστημα ηλεκτροδότησης.

Τι προκάλεσε την φωτιά που έθεσε εκτός λειτουργίας το αεροδρόμιο του Λονδίνου

Ένας έμπειρος ηλεκτρολόγος μηχανικός αποκάλυψε ότι ένας πολύ παλιός «μετασχηματιστής με λάδι» προκάλεσε την καταστροφική πυρκαγιά στον ηλεκτρικό υποσταθμό.

Ο Tom Watters, ο οποίος έχει εργαστεί σε κρίσιμες υποδομές σε όλο τον κόσμο, δήλωσε στην DailyMail ότι ο εξοπλισμός στον κρίσιμο υποσταθμό που τροφοδοτεί το αεροδρόμιο Χίθροου και το δυτικό Λονδίνο είναι «πολύ παλιός», ενώ κατηγόρησε την «έλλειψη επενδύσεων» για την κρίση.

Η πυρκαγιά στον υποσταθμό στο Hayes αφορούσε την ανάφλεξη 25.000 λίτρων πετρελαίου ψύξης, δήλωσε η Πυροσβεστική Υπηρεσία του Λονδίνου (LFB).

Μάλιστα το βρετανικό μέσο αποκαλύπτει ότι μια έκθεση του 2022 με αποδέκτη τον δήμαρχο του Λονδίνου, Σαντίκ Kαν, είχε εντοπίσει σημαντικά προβλήματα με το σύστημα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή του Heathrow λόγω έλλειψης χωρητικότητας. Η έκθεση προειδοποιούσε ότι ο υποσταθμός North Hyde, ο οποίος τυλίχθηκε στις φλόγες το βράδυ της Πέμπτης, λειτουργούσε στο 106,2%.

Ο ηλεκτρολόγος μηχανικός κ. Watters, διευθυντής της Sanguine Impact Investments, δήλωσε: «Είναι προφανές ότι ένας μετασχηματιστής γεμάτος με λάδι απέτυχε και προκάλεσε την τεράστια πυρκαγιά. Φαίνεται ότι πρόκειται για έναν πολύ παλιό μετασχηματιστή και προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ένα τόσο παλιό κομμάτι κρίσιμου εξοπλισμού βρισκόταν ακόμη σε λειτουργία. Υποθέτω ότι ο λόγος είναι η έλλειψη επενδύσεων».

«Ο σχεδιασμός του υποσταθμού, αν και είναι καλός, είναι επίσης πολύ παλαιού τύπου. Οι σύγχρονοι υποσταθμοί είναι συνήθως κλειστοί και χρησιμοποιούν αέριο ως μόνωση» πρόσθεσε.