Η Ρωσία έχει καταλάβει το ένα πέμπτο της Ουκρανίας και ένας μεγάλος χάρτης που έδειχνε την περιοχή με κόκκινη σκίαση αναρτήθηκε στο Οβάλ Γραφείο, σαν να ήθελε να δοθεί έμφαση στο σημείο αυτό, για τις συνομιλίες του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι τη Δευτέρα, σημειώνει το BBC.

«Υποθέτω ότι όλοι έχετε δει τον χάρτη», είπε ο Τραμπ στο Fox News την Τρίτη. «Ένα μεγάλο κομμάτι εδάφους έχει καταληφθεί και αυτό το έδαφος έχει χαθεί». Το μήνυμα από τον Λευκό Οίκο προς την Ουκρανία ήταν σαφές. Αυτή η γη έχει χαθεί και ήρθε η ώρα να εξεταστεί ένας εδαφικός συμβιβασμός με τον Βλαντίμιρ Πούτιν ή, όπως μερικοί το έχουν ονομάσει, ανταλλαγές εδαφών.

Η ομάδα του Ζελένσκι είχε φέρει τον δικό της χάρτη στη συνάντηση, και ο Ουκρανός ηγέτης είπε αργότερα ότι «πάλευε με όσα έδειχνε εκείνος ο χάρτης» κατά τη διάρκεια της συζήτησής του με τον Τραμπ, σχετικά με το «ποιος ελέγχει τι – όχι από ακούσματα, αλλά στην πραγματικότητα».

Αν και o Ζελένσκι αισθάνθηκε ότι κατάφερε να διορθώσει ορισμένες ψευδείς εντυπώσεις, την Τρίτη, η άποψη του Τραμπ παρέμενε η ίδια. Ήταν ξεκάθαρο, είπε, ότι η ρωσική δύναμη είναι «τόσο εμφανώς ισχυρότερη, και ξέρετε, δεν είναι ότι έχουν σταματήσει».

Γιατί ο Πούτιν θέλει το Ντονμπάς

Όταν ρωτήθηκε ποιο ήταν το κλίμα μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών σχετικά με τις ανταλλαγές εδαφών, ο Τραμπ απάντησε: «Τώρα μιλάνε για το Ντονμπάς, αλλά το Ντονμπάς αυτή τη στιγμή είναι… κατά 79% κατεχόμενο και ελεγχόμενο από τη Ρωσία».

Πριν ξεκινήσει ο πόλεμος στα ανατολικά, το 2014, η πλούσια σε ορυκτά περιοχή του Ντονμπάς συνεισέφερε περίπου το 16% της ουκρανικής οικονομίας. Σημειώνεται ότι ο Πούτιν είπε στον Τραμπ πως θέλει ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς στο πλαίσιο μιας ευρύτερης ειρηνευτικής συμφωνίας. Αυτό σίγουρα θα γλίτωνε τον Ρώσο ηγέτη από ένα μεγάλο τίμημα σε αίμα και χρήμα.

Ο Ζελένσκι είπε ότι διαφώνησε επίσης για τα ποσοστά στον χάρτη του Λευκού Οίκου, που έδειχναν ρωσικό έλεγχο σε αρκετές ουκρανικές περιοχές: 99% στο Λουχάνσκ και 76% σε Ντονέτσκ και Ντονμπάς, 73% στη Ζαπορίζια και στη Χερσώνα στα νοτιοανατολικά,  4% στο Χάρκοβο στα βορειοανατολικά και 1% σε Σούμι και Μικολάιβ.

Αναλύσεις με βάση τα πιο πρόσφατα δεδομένα του αμερικανικού Ινστιτούτου για τον Πόλεμο κατέληξαν σε παρόμοια στοιχεία με του Λευκού Οίκου, και τυχόν διαφορές μπορεί να οφείλονται στη διαφορετική μεθοδολογία, ειδικά όσον αφορά το εύρος του ρωσικού ελέγχου. Ένα τμήμα μπορεί να είναι υπό περιορισμένο έλεγχο ή απλώς να το διεκδικεί η Μόσχα.

Σε περιοχές όπου ο Λευκός Οίκος υπολογίζει ότι το 1% βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο, αυτό μπορεί να σημαίνει απλώς ότι οι Ρώσοι έχουν περιορισμένη παρουσία, όπως στη Μικολάιβ στον νότο ή όπου έχουν σχεδόν απωθηθεί, όπως στη Σούμι στον βορρά.

Οι οχυρωμένες πόλεις αντέχουν

Όποιο κι αν είναι το πραγματικό ποσοστό ρωσικού ελέγχου στο Ντονέτσκ, οι οχυρωμένες πόλεις Κραματόρσκ και Σλοβιάνσκ στην περιοχή εξακολουθούν να φιλοξενούν μεγάλους πληθυσμούς.

Τοπικοί αξιωματούχοι λένε ότι περίπου 242.000 άνθρωποι ζουν σε ουκρανικά ελεγχόμενες περιοχές του Ντονέτσκ, και κανένας Ουκρανός πρόεδρος δεν θα σκεφτόταν να παραδώσει το έδαφός τους στη Μόσχα.

Αν και οι ρωσικές δυνάμεις έχουν σημειώσει προόδους τους τελευταίους μήνες, το Ινστιτούτο για τον Πόλεμο εκτιμά ότι η κατάληψη του υπόλοιπου Ντονέτσκ θα «απαιτούσε πολύ πιθανόν πολλά χρόνια και αρκετές δύσκολες εκστρατείες».

Ο Ζελένσκι είπε ότι ο ουκρανικός χάρτης που έδειξε στον Τραμπ έδειχνε ότι τις τελευταίες 1.000 ημέρες η Ρωσία κατάφερε να καταλάβει λιγότερο από το 1% της ουκρανικής επικράτειας. Αναλυτές του ουκρανικού χαρτογραφικού γκρουπ DeepStateUA υπολόγισαν ότι αυτό αντιστοιχεί σε 5.842 τ.χλμ. από τον Νοέμβριο του 2022.

Ενώ η Ρωσία πέτυχε επιχειρησιακές επιτυχίες στις πρώτες ημέρες της πλήρους εισβολής, το DeepState υπενθυμίζει ότι μεγάλο μέρος των κατεχόμενων εδαφών στη συνέχεια απελευθερώθηκε.

Η ρωσική επέκταση

Ωστόσο, η Ρωσία έχει σημειώσει αναμφισβήτητες προόδους τους τελευταίους δύο με τρεις μήνες, ακόμη κι αν συνολικά η γραμμή του μετώπου έχει αλλάξει ελάχιστα από τους πρώτους μήνες του πολέμου.

Ο αναλυτής άμυνας Κόνραντ Μουζίκα, επικεφαλής της Rochan Consulting, λέει ότι η ρωσική προέλαση έχει σαφώς επιταχυνθεί σε ορισμένες περιοχές στα ανατολικά, γύρω από το Κουπιάνσκ στην περιοχή Χάρκοβου και την Κρεμίνα, στο Λουχάνσκ.

«Βλέπουμε πολύ περισσότερους βομβαρδισμούς και οι Ουκρανοί δεν μπορούν πραγματικά να αναπτύξουν αρκετές δυνάμεις για να τους αντιμετωπίσουν», είπε στο BBC. Ο Μουζίκα αναφέρει έλλειψη ουκρανικού ανθρώπινου δυναμικού για την υπεράσπιση μιας μεγάλης γραμμής μετώπου, αλλά και αυξημένη χρήση drones από τη Ρωσία που στοχεύουν στρατιώτες, εξοπλισμό και κυρίως το πυροβολικό.

Στο μεταξύ, η Ρωσία έχει στρατολογήσει 30.000-35.000 στρατιώτες και, παρά τις βαριές απώλειες, κατάφερε να δημιουργήσει μεγάλες επιχειρησιακές και στρατηγικές εφεδρείες, λέει ο ίδιος.
Όμως, οι γρήγορες κατακτήσεις σε περιορισμένες περιοχές της ανατολής δεν έχουν ακόμη επαναληφθεί αλλού.

Μία ρωσική προσπάθεια προώθησης 10-15 χλμ. σε ουκρανικά ελεγχόμενη περιοχή κοντά στη Ντομπροπίλια στο Ντονέτσκ αποκρούστηκε επιτυχώς από τις ουκρανικές δυνάμεις την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με την ουκρανική στρατιωτική ηγεσία.

Ο Πούτιν χρειάζεται ακόμα πάνω από 4 χρόνια πολέμου

Και μολονότι η Ρωσία κρατά ορισμένα τμήματα στις περιοχές του Σούμι και του Χάρκοβου, η Ουκρανία εξακολουθεί να ελέγχει περί τα 6.600 τ.χλμ. του Ντονμπάς.

Ο Πούτιν δεν έχει απλώς διεκδικήσει μεγάλα τμήματα της Ουκρανίας, έχει ήδη προσαρτήσει τέσσερις περιοχές καθώς και την Κριμαία, παρότι πολλές από αυτές είναι εκτός εμβέλειάς του.

Μια πρόσφατη ενημέρωση των βρετανικών, στρατιωτικών, μυστικών υπηρεσιών εκτίμησε ότι, βασισμένο μόνο στις «σταδιακές προελάσεις στο πεδίο της μάχης μέχρι το 2025», θα χρειάζονταν ακόμη 4,4 χρόνια για να καταληφθούν πλήρως οι τέσσερις περιοχές Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα.

Αυτό και μόνο εξηγεί τις διαφορετικές προσεγγίσεις του Τραμπ και του Ζελένσκι σε χάρτες που δείχνουν τη γραμμή μετώπου μήκους 1.200 χλμ. στην Ουκρανία. «Ευχαριστώ για τον χάρτη, παρεμπιπτόντως, ήταν υπέροχος», του είπε ο Ζελένσκι, παρά τις διαφωνίες τους. «Σκέφτομαι πώς να τον πάρω πίσω».