Η κιβωτός της διαθήκης, όπως περιγράφεται στην Παλαιά Διαθήκη, είναι ένα ιερό κιβώτιο που φύλασσε τις Δέκα Εντολές και άλλα ιερά αντικείμενα των Ισραηλιτών. Δημιουργήθηκε κατ’ εντολή του Θεού από τον Μωυσή, σύμφωνα με οδηγίες που έλαβε στο όρος Σινά.
Αρχικά φυλασσόταν στη Σκηνή του Μαρτυρίου και αργότερα στον Ναό της Ιερουσαλήμ, υποδηλώνοντας τη θεϊκή παρουσία ανάμεσα στον λαό. Υπάρχουν αναφορές για δύο κιβωτούς: μία προσωρινή του Μωυσή και μία μόνιμη του Βεσελεήλ.
Κατά τη διάρκεια της 40χρονης περιπλάνησης, η κιβωτός μεταφερόταν με προσοχή από τους ιερείς, ενώ το περιεχόμενό της περιλάμβανε τις πέτρινες πλάκες, μία χρυσή στάμνα με μάννα και τη ράβδο του Ααρών, αν και οι τελευταίοι δύο αντικείμενα φαίνεται ότι αφαιρέθηκαν πριν την ανέγερση του Ναού.
Πιο αναλυτικά
Η κιβωτός της διαθήκης περιγράφεται στη Παλαιά Διαθήκη ως ένα ιερό κιβώτιο, μέσα στο οποίο φυλάσσονταν οι πέτρινες πλάκες όπου ήταν γραμμένες οι Δέκα Εντολές που είχε παραδώσει ο Θεός, για δεύτερη φορά, στον Μωυσή, και άλλα ιερά αντικείμενα των Ισραηλιτών.
Η κιβωτός αυτή —που δεν πρέπει να συγχέεται με την κιβωτό του Νώε— κατασκευάσθηκε με εντολή του Θεού, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έθεσε στον Μωυσή σε όραμα στο όρος Σινά (Έξοδος 25:9-10).
Φυλασσόταν αρχικά μέσα στην «Σκηνή του Μαρτυρίου» ή «σκηνή της συνάντησης» κατά την περιπλάνηση στην έρημο του Σινά και αργότερα μέσα στο εσώτατο δωμάτιο του ιουδαϊκού Ναού στην Ιερουσαλήμ, όπου κατέληξαν.
Η ύπαρξη της κιβωτού της διαθήκης υποδήλωνε ότι ο Θεός ήταν ανάμεσα στον λαό του Ισραήλ και επικοινωνούσε μαζί τους, παρέχοντας συγκεκριμένες κατευθύνσεις όταν ήταν απαραίτητο.
Ο ραβίνος Ρασί και κάποιοι μιδρασίμ υποστηρίζουν ότι υπήρχαν δύο κιβωτοί της διαθήκης:
Μία προσωρινή που είχε κατασκευάσει ο Μωυσής και μία μεταγενέστερη που είχε φτιάξει ο εργοδηγός της κατασκευής της κιβωτού, ο Βεσελεήλ (Βεσαλεήλ).
Κατά την 40ετή περιπλάνηση των Ισραηλιτών στην έρημο η κιβωτός μεταφερόταν από τους ιερείς μπροστά από το λαό και το στράτευμα. (Αριθμοί 4:5, 6· 10:33-36· Ψαλμοί 68:1· 132:8)
Κατά τη μεταφορά της η κιβωτός ήταν πάντα τυλιγμένη με ένα κάλυμμα από δέρμα φώκιας και με ένα γαλανό ύφασμα, κρυμμένη προσεκτικά ακόμα και από τα μάτια των Λευιτών που τη μετέφεραν.
Περιεχόμενο
Σύμφωνα με τη Βίβλο, οι δύο πέτρινες πλάκες που αποτελούσαν το «Μαρτύριον», δηλαδή τη μαρτυρία ή απόδειξη της συμφωνίας ή διαθήκης του Θεού με τους ανθρώπους φυλάσσονταν μέσα στην κιβωτό. (Δευτερονόμιο 31:26)
Μία χρυσή στάμνα με ποσότητα από το «μάννα» που συλλέχθηκε κατά το ταξίδι των Ισραηλιτών στην έρημο και η ράβδος του Ααρών «που είχε βλαστήσει θαυματουργικά», προστέθηκαν στο περιεχόμενο της Κιβωτού (Έξοδος 16:32-34· Εβραίους 9:4), αλλά προφανώς αφαιρέθηκαν σε κάποιο χρόνο πριν την ανέγερση του Ναού του Σολομώντος, καθώς αναφέρεται ότι «δεν υπήρχε τίποτα μέσα στην Κιβωτό εκτός από τις δύο πλάκες». (1 Βασιλέων 8:9)
