Τι ήταν αυτό που ώθησε τους αρχαίους Αιγυπτίους να καταστρέψουν τα αγάλματα που μπορούσαν να αγγίξουν;

Πολλά έχουν γραφτεί, ωστόσο ένας αρχαιολόγος δίνει μια διαφορετική εκδοχή, μια νέα ανατρεπτική θεωρία.

Οι επιστήμονες είναι πλέον βέβαιοι: η Χατσεπσούτ (Hatshepsut), μία από τις σπουδαιότερες γυναίκες-φαραώ στην ιστορία της Αιγύπτου, υπέστη πολιτιστική διαγραφή μετά θάνατον.

Τα αγάλματά της καταστρέφονταν συστηματικά, ενώ το όνομά της σβηνόταν σχολαστικά από επιγραφές και μνημεία.

Η επικρατέστερη θεωρία αποδίδει αυτήν τη σκληρή μεταχείριση στο γεγονός ότι ανήλθε στην εξουσία με μη νόμιμο τρόπο.

Ο θετός της γιος, Τούθμωσις Γ΄ (Thutmose III), όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση, διέταξε να εξαφανιστούν όλα τα ίχνη της από την Ιστορία – μια πράξη που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως αρχαίο «cancel culture».

Ωστόσο, υπάρχουν και εναλλακτικές εξηγήσεις.

1. Μια από αυτές υποστηρίζει ότι οι επιθέσεις στα αγάλματά της δεν ήταν τυχαίες, αλλά στόχευαν συγκεκριμένα σημεία: λαιμό, μέση και πέλματα.

Σύμφωνα με αρχαίες αιγυπτιακές αντιλήψεις, έτσι εμποδιζόταν το πνεύμα της βασίλισσας να επανενσαρκωθεί μέσω των αγαλμάτων και να περιπλανηθεί στον κόσμο των ζωντανών.

Αλλά τώρα μια νέα, προκλητική υπόθεση έρχεται να αμφισβητήσει τα πάντα.

 2. Ο Κινέζος αρχαιολόγος Jun Yi Won, προτείνει ότι κανείς δεν ήθελε πραγματικά να διαγράψει τη μνήμη της Χατσεπσούτ.

Η θεωρία του;

Οι αρχαίοι τεχνίτες απλώς είχαν έλλειψη δομικών υλικών και, χωρίς κανέναν ιδεολογικό δισταγμό, ανακύκλωσαν τα αγάλματά της για να τα χρησιμοποιήσουν ως “ανταλλακτικά” σε άλλα έργα.

Μήπως λοιπόν η «πολιτιστική μνήμη» θυσιάστηκε στον βωμό της υλικής ανάγκης;

Αυτή η τολμηρή εκδοχή ανοίγει ξανά τη συζήτηση για το αν τα ερείπια του παρελθόντος μαρτυρούν εσκεμμένες ιστορικές εκκαθαρίσεις ή απλώς πρακτικές αποφάσεις σε δύσκολες εποχές.