Στον αγώνα για την αντιμετώπιση τουχρόνιου πόνου χωρίς τη χρήση φαρμάκων, μια καινοτόμα τεχνολογική προσέγγιση φέρνει νέα ελπίδα: ένα διαδραστικό παιχνίδι που «εκπαιδεύει» τον εγκέφαλο να ρυθμίζει τα σήματα του πόνου. Η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος, που αξιοποιεί την παρακολούθηση των εγκεφαλικών κυμάτων, δείχνει εντυπωσιακά αποτελέσματα σε ασθενείς με νευροπαθητικό πόνο, προσφέροντας μια πιθανή εναλλακτική στις φαρμακευτικές θεραπείες και δίνοντας έμφαση στη δύναμη του νου στη διαχείριση του πόνου.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας (UNSW) στο Σίδνεϊ ανέπτυξαν την τεχνολογία PainWave, η οποία συνδυάζει μια ταμπλέτα με ένα ειδικό ακουστικό καταγραφής εγκεφαλικών κυμάτων, προσφέροντας σε πραγματικό χρόνο ανατροφοδότηση για τη λειτουργία του εγκεφάλου. Οι ασθενείς παίζουν ένα διαδραστικό παιχνίδι στο οποίο καθοδηγούν μια ψηφιακή μέδουσα προς το βυθό, ενώ τα χρώματα της θάλασσας αλλάζουν ανάλογα με τη δραστηριότητα του εγκεφάλου. Όσο πιο ήρεμο είναι το μυαλό, τόσο πιο καθαρή και ανοιχτόχρωμη γίνεται η εικόνα, δίνοντας άμεση ανατροφοδότηση και ενισχύοντας την αυτορρύθμιση της εγκεφαλικής λειτουργίας.

Η πιλοτική δοκιμή πραγματοποιήθηκε σε άτομα με νευροπαθητικό πόνο του κερατοειδούς (CNP), μια διαταραχή στα νεύρα των ματιών που προκαλεί έντονη ευαισθησία στο φως, κάψιμο και διαπεραστικό πόνο στο πρόσωπο και το κρανίο. Παρότι η δοκιμή περιλάμβανε μόνο τέσσερα άτομα, τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά: το 75% ανέφερε σημαντική μείωση του πόνου, σε επίπεδο συγκρίσιμο ή και ανώτερο από τη χρήση οπιοειδών.

«Αν και πρόκειται για μικρή δοκιμή με περιορισμούς, τα ευρήματα είναι πολλά υποσχόμενα και μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε σε μεγαλύτερη κλινική μελέτη», δήλωσε η Δρ. Νεγκίν Χεσάμ-Σαριάτι από το UNSW NeuroRecovery Hub.

Το σύστημα βασίζεται στην ηλεκτροεγκεφαλογραφική (EEG) νευροανάδραση, επιτρέποντας στους ασθενείς να «επαναπρογραμματίσουν» τη λειτουργία του θαλάμου – της περιοχής του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τη μετάδοση των σημάτων πόνου. Η καθηγήτρια Σύλβια Γκαστίν, που ηγείται της συγκεκριμένης έρευνας, εξηγεί πως τα εγκεφαλικά κύματα των ατόμων με νευροπαθητικό πόνο παρουσιάζουν ένα ξεχωριστό μοτίβο: πιο αργά κύματα θήτα, λιγότερα κύματα άλφα και πιο γρήγορα κύματα βήτα. Αυτές οι αλλαγές διαταράσσουν την επικοινωνία του θαλάμου με άλλες εγκεφαλικές περιοχές όπως ο αισθητηριακός κινητικός φλοιός.

Το PainWave δίνει στους χρήστες τη δυνατότητα να επανασυντονίσουν αυτά τα μοτίβα μέσω απλής, οπτικής ανατροφοδότησης. Οι συμμετέχοντες πραγματοποίησαν 20 συνεδρίες σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων και επανεξετάστηκαν πέντε εβδομάδες αργότερα, έχοντας ενθαρρυνθεί να συνεχίσουν την εξάσκηση στο σπίτι. Οι ερευνητές λάμβαναν σε πραγματικό χρόνο τα εγκεφαλικά σήματα των συμμετεχόντων, επιτρέποντας τη συνεχή παρακολούθηση της προόδου των ασθενών.

Ένα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα της τεχνολογίας είναι το χαμηλό κόστος και η ευκολία χρήσης. Το ακουστικό κατασκευάστηκε με 3D εκτύπωση και κοστίζει περίπου 200 δολάρια – πολύ λιγότερο από τα εμπορικά μοντέλα EEG. Σύμφωνα με την Γκαστίν, ο σχεδιασμός έγινε σε συνεργασία με ασθενείς ωστε να διασφαλιστεί ότι η συσκευή είναι ελαφριά, άνετη και φιλική προς τον χρήστη. Ο στόχος είναι η μαζική, οικιακή χρήση από άτομα που δεν έχουν πρόσβαση σε παραδοσιακές θεραπείες πόνου.

Η ερευνητική ομάδα προχωρά τώρα σε μια μεγάλη, τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη με 224 συμμετέχοντες που πάσχουν από χρόνιο νευροπαθητικό πόνο λόγω τραυματισμού του νωτιαίου μυελού. Η νέα φάση της έρευνας περιλαμβάνει δύο παράλληλες δοκιμές: την Spinal Pain Trial και την StoPain Trial.

«Πολλοί από εμάς είμαστε ταυτόχρονα κλινικοί γιατροί και επιστήμονες. Γι’ αυτό επικεντρωνόμαστε στην ανάπτυξη εφαρμόσιμων θεραπειών που μπορούν να ενταχθούν στο εθνικό σύστημα υγείας. Είναι συγκινητικό να βλέπουμε τον εγκέφαλο να επανεκπαιδεύεται και να δίνουμε ελπίδα σε ανθρώπους που ζουν με χρόνιο πόνο» καταλήγει η Γκαστίν.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «The Journal of Pain».

ΠΗΓΗ: New Atlas