Όταν η Καταλανή Μαρία Μπράνιας (Maria Branyas) πέθανε τον Αύγουστο του 2024 στη μεγάλη ηλικία των 117 ετών και 168 ημερών, ήταν επίσημα ο γηραιότερος εν ζωή άνθρωπος στον κόσμο.

Για να καθορίσει πώς η Μαρία κατάφερε να φτάσει σε μια τόσο αξιοσημείωτη ηλικία, μια ομάδα με επικεφαλής ερευνητές από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Λευχαιμίας Josep Carreras στην Ισπανία διεξήγαγε μια ολοκληρωμένη ανάλυση, από τα γονίδια και τις πρωτεΐνες της μέχρι τον μεταβολισμό της.

Η έκθεσή τους, η οποία δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομότιμους, παρέχει μια σπάνια ματιά στους κυτταρικούς μηχανισμούς που θα μπορούσαν να επιτρέψουν σε ορισμένα άτομα να ζήσουν στον δεύτερο αιώνα τους.

Η Μαρία ήταν υπεραιωνόβιος—κάποιος που φθάνει τα 110 ετών και άνω—ένα κατόρθωμα που πέτυχε μόνο ένας στους δέκα αιωνόβιους.

Χρησιμοποιώντας μια ποικιλία αναλυτικών μεθόδων και συνεντεύξεων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η Μαρία πληρούσε πολλές από τις βασικές προϋποθέσεις για μακροζωία και υγιή γήρανση.

Διατήρησε έναν ψυχικά, κοινωνικά και σωματικά δραστήριο τρόπο ζωής, περνώντας ποιοτικό χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους – παράγοντες που είναι γνωστό ότι βοηθούν στην προστασία από την άνοια. Η Μαρία ακολούθησε επίσης μια μεσογειακή διατροφή, η οποία έχει συνδεθεί με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

Μια πτυχή που ξεχώρισε στους ερευνητές ήταν η αγάπη της Μαρίας για το γιαούρτι. Πιστεύουν ότι οι διατροφικές της επιλογές συνέβαλαν στην ενθάρρυνση ενός υγιούς μικροβιώματος του εντέρου και πράγματι, το μικροβίωμα της παρουσίαζε χαρακτηριστικά ενός πολύ νεότερου ατόμου.

«Οι μικροοργανισμοί είναι κρίσιμοι για τον προσδιορισμό όχι μόνο της σύνθεσης του μεταβολίτη του σώματός μας, αλλά και της φλεγμονής, της εντερικής διαπερατότητας, της γνωστικής λειτουργίας και της υγείας των οστών και των μυών», γράφουν οι ερευνητές στη μελέτη τους.

Άλλοι αξιοσημείωτοι παράγοντες που εντοπίστηκαν στη μακροζωία της Μαρίας περιελάμβαναν έναν εξαιρετικά αποτελεσματικό μεταβολισμό, ο οποίος είχε ως αποτέλεσμα χαμηλότερα επίπεδα «κακής» χοληστερόλης, υψηλότερα επίπεδα «καλής» χοληστερόλης και μειωμένη φλεγμονή – όλα αυτά συμβάλλουν στην καλύτερη γενική υγεία.

Η ίδια η Μαρία απέδωσε τη μακρά ζωή της σε «μια τακτική ζωή και ένα ευχάριστο περιβάλλον», αλλά είναι προφανές ότι πολλοί παράγοντες έπαιξαν ρόλο. Αν και οι περισσότεροι από εμάς δεν θα φτάσουμε τα 117, αυτή η έρευνα μας βοηθά να κατανοήσουμε πώς μπορούμε να δώσουμε στο σώμα μας την καλύτερη ευκαιρία να γεράσει χωρίς ασθένειες ή ζημιές, βελτιώνοντας τελικά την υγεία σε μεγάλη ηλικία.

«Η εικόνα που προκύπτει από τη μελέτη μας δείχνει ότι η εξαιρετικά προχωρημένη ηλικία και η κακή υγεία δεν συνδέονται εγγενώς και ότι και οι δύο διαδικασίες μπορούν να διακριθούν και να ανατεθούν σε μοριακό επίπεδο», γράφουν οι ερευνητές.

Πηγή: GBP — Η έρευνα είναι διαθέσιμη στο BioRxiv. Βασισμένο στην αρχική δημοσίευση του ScienceAlert.