Η Greenpeace (Greenpeace International) κατέθεσε στις 11 Φεβρουαρίου μήνυση σε ολλανδικό δικαστήριο κατά της αμερικανικής εταιρείας ορυκτών καυσίμων Energy Transfer (ET), στην πρώτη χρήση της Οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προστατεύει φορείς και πολίτες από αγωγές SLAPP. Η Διεθνής Greenpeace επιδιώκει να ανακτήσει όλες τις ζημιές και τα έξοδα που υπέστη ως αποτέλεσμα των αλλεπάλληλων, αβάσιμων αγωγών της ET, με τις οποίες η εταιρεία ζητά εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από τη διεθνή και την αμερικανική Greenpeace.
«Η αγωγή ύψους 300 εκατομμυρίων δολαρίων της Energy Transfer κατά της Greenpeace International – απλώς και μόνο επειδή υπέγραψε μια ανοιχτή επιστολή μαζί με περισσότερους από 500 άλλους πολίτες και φορείς – είναι υποψήφια για την πιο κραυγαλέα υπόθεση SLAPP σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό την καθιστά κατάλληλη για να δοκιμαστεί η νέα Oδηγία της ΕΕ κατά των αγωγών SLAPP. Αν εφαρμοστεί η νέα νομοθεσία, θα στείλουμε ένα ισχυρό μήνυμα στους εταιρικούς τραμπούκους. Η ατιμωρησία τελειώνει. Αυτή θα είναι μια νίκη που θα τονώσει το ηθικό της κοινωνίας των πολιτών στην ΕΕ αλλά και θα αποτελέσει μια λύση για όσους μάχονται το φαινόμενο SLAPP αλλού», δήλωσε ο Daniel Simons, Νομικός Σύμβουλος της Διεθνούς Greenpeace.
Από το 2017, η Greenpeace στις ΗΠΑ υπερασπίζεται τις θρασύτατες αγωγές της ET, που κατατέθηκαν στον απόηχο των διαμαρτυριών του 2016 κατά του αγωγού Dakota Access Pipeline υπό την καθοδήγηση των αυτόχθονων πολιτών της περιοχής, τις οποίες η ET ισχυρίζεται ότι ενορχήστρωσε η Greenpeace. Η πρώτη μήνυση της ET κατατέθηκε σε ομοσπονδιακό δικαστήριο βάσει του νόμου RICO – του νόμου περί επιρροής και δωροδοκίας οργανώσεων από εκβιαστές, ενός ομοσπονδιακού νόμου των ΗΠΑ που έχει σχεδιαστεί για τη δίωξη της δραστηριότητας της μαφίας. Η υπόθεση απορρίφθηκε, με τον δικαστή να δηλώνει ότι τα αποδεικτικά στοιχεία υπολείπονταν “κατά πολύ” από αυτά που απαιτούνταν για τη δημιουργία μιας υπόθεσης RICO. Η ET κατέθεσε αμέσως νέα αγωγή όπου ανακύκλωνε παρόμοια επιχειρήματα σε πολιτειακό δικαστήριο της Βόρειας Ντακότα, τα οποία πλέον έχει «πακετάρει» ως αξιώσεις για δυσφήμιση, συνωμοσία και άλλα αδικήματα. Η δίκη έχει οριστεί να ξεκινήσει στις 24 Φεβρουαρίου. Η Βόρεια Ντακότα δεν διαθέτει νομοθεσία κατά του SLAPP, κάτι που σημαίνει ότι η Greenpeace δεν θα ανακτούσε τα έξοδά της στο ακέραιο μετά από μια νίκη – ένα ζήτημα που επιδιώκει να θεραπεύσει η αγωγή που κατέθεσε τώρα η GPI.
Οι αγωγές της Energy Transfer είναι ξεκάθαρα παραδείγματα αγωγών SLAPP (Strategic Lawsuits Against Public Participation). Όπως όλες οι SLAPP, είναι μια προσπάθεια να θάψουν σε τεράστια δικαστικά έξοδα τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς και τους ακτιβιστές, να τους ωθήσουν προς την πτώχευση και τελικά να φιμώσουν όσους διαφωνούν.
«Η υπόθεση αυτή αποτελεί κομβική στιγμή στον αγώνα κατά των SLAPP. Για πάρα πολύ καιρό, οι ισχυρές εταιρείες χρησιμοποιούσαν καταχρηστικές αγωγές για να φιμώσουν τους επικριτές τους και να σπαταλήσουν τους πόρους των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Επικαλούμενη την Οδηγία της ΕΕ κατά των SLAPP, η Greenpeace όχι μόνο υπερασπίζεται τον εαυτό της αλλά δημιουργεί ένα προηγούμενο που θα μπορούσε να προστατεύσει ακτιβιστές, δημοσιογράφους και συμμάχους παντού. Μια νίκη θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα: αυτοί που χρησιμοποιούν το νομικό σύστημα ως όπλο για να καταπνίξουν τις διαφωνίες και τις διαμαρτυρίες, θα λογοδοτήσουν», δήλωσε η Emma Bergmans, μέλος της συντονιστικής επιτροπής του CASE και σύμβουλος πολιτικής της Free Press Unlimited.
Με έδρα την Ολλανδία, η Διεθνής Greenpeace επικαλείται το ολλανδικό δίκαιο περί αδικοπραξιών και κατάχρησης δικαιωμάτων, καθώς και το Κεφάλαιο V της Οδηγίας της ΕΕ, που εκδόθηκε το 2024, το οποίο προστατεύει τις οργανώσεις που εδρεύουν στην ΕΕ από αγωγές SLAPP εκτός ΕΕ και τους δίνει το δικαίωμα αποζημίωσης. Η Οδηγία, σε συνδυασμό με την ισχύουσα ολλανδική νομοθεσία, ανοίγει τον δρόμο για την Greenpeace να επιδιώξει αποζημίωση κατά τριών οντοτήτων του εταιρικού ομίλου της ET, και συγκεκριμένα κατά των Energy Transfer LP, Energy Transfer Operating LP και Dakota Access LLC, για τη ζημία που υπέστη και συνεχίζει να υφίσταται ως αποτέλεσμα των αγωγών SLAPP και των σχετικών ενεργειών στις ΗΠΑ. Η Διεθνής Greenpeace έστειλε στην Energy Transfer επίσημη ειδοποίηση τον Ιούλιο του 2024, καλώντας την να αποσύρει την αγωγή της στη Βόρεια Ντακότα και να καταβάλει αποζημίωση, προειδοποιώντας για νομικές ενέργειες. Η Energy Transfer αρνήθηκε να το πράξει.
Η Οδηγία της ΕΕ κατά των αγωγών SLAPP τίθεται σε ισχύ εν μέσω εκτεταμένης κατάχρησης των νομικών συστημάτων από τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων για τη στοχοποίηση περιβαλλοντικών φορέων και άλλων επικριτών, κάτι που αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης τάσης αύξησης των SLAPP. Μια έκθεση του Συνασπισμού κατά των SLAPP στην Ευρώπη (CASE) κατέγραψε 1.049 αγωγές SLAPP στην Ευρώπη κατά την περίοδο 2010-2023, με 166 αγωγές να έχουν ξεκινήσει το 2023[6]. Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων Shell, Total και ENI έχουν επίσης καταθέσει αγωγές SLAPP κατά της Greenpeace τα τελευταία χρόνια, με τις προσπάθειες της Shell και της Total να φιμώσουν την οργάνωση να έχουν καταλήξει σε ήττα για τις εταιρείες.
