Η Ρωσία ασκεί πίεση στην Τουρκία, απειλώντας να σταματήσει την κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου Άκουγιου αν δεν της ανατεθεί το έργο κατασκευής ενός δεύτερου πυρηνικού εργοστασίου στη Σινώπη.
Παρά τις αρχικές υποσχέσεις για συνεργασία, η Τουρκία διστάζει να παραχωρήσει το έργο στη ρωσική εταιρεία Rosatom, λόγω των ανησυχιών για την εξάρτησή της από τη Ρωσία και των αντιδράσεων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η κατάσταση στο Άκουγιου είναι κρίσιμη, με καθυστερήσεις στην παραγωγή και οικονομικές απώλειες, ενώ ταυτόχρονα η Τουρκία προγραμματίζει και άλλες πυρηνικές εγκαταστάσεις, ενισχύοντας τους στρατηγικούς της στόχους στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας.
Πιο αναλυτικά
Ωμός πυρηνικός εκβιασμός από την Ρωσία στην Τουρκία, που ζητεί επιτακτικά να της ανατεθεί άμεσα η κατασκευή κι άλλου πυρηνικού εργοστασίου στη χώρα, διαφορετικά δεν θα ολοκληρώσει ποτέ την κατασκευή του Άκουγιου. Ολόκληρο το παρασκήνιο.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Η Τουρκία του Ερντογάν έχει πυρηνικά όνειρα. Δεν το κρύβει και κινείται μεθοδικά για την υλοποίησή τους. Χθες αναλύαμε στο enikos.gr τα σχέδια της Τουρκίας για ναυπήγηση πυρηνοκίνητου υποβρυχίου. Το πρώτο απ’ όλα είναι η κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Η αρχή γίνεται με το Άκουγιου, για το οποίο τον Δεκέμβριο του 2023 δόθηκε το «πράσινο φως» για τη λειτουργία της πρώτης μονάδας ηλεκτροπαραγωγής, με την κυβέρνηση να παραχωρεί τη σχετική άδεια στην εταιρεία διαχείρισης – την ρωσικών συμφερόντων Rosatom- του υπό κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου.
Δύο χρονιά μετά, όμως, η παραγωγή ενέργειας δεν έχει ξεκινήσει. Αποκαλύφθηκε ότι ο κύριος μετασχηματιστής του σταθμού παραγωγής ενέργειας που κατασκευάστηκε από τη Siemens δεν είχε λάβει άδεια παράδοσης επειδή παραβίαζε τις εμπορικές απαγορεύσεις που είχε επιβάλει η γερμανική κυβέρνηση στη Ρωσία και η ρωσική εταιρεία παρήγγειλε τον ίδιο μετασχηματιστή από την Κίνα.
Το Άκουγιου διαχειρίζεται κατά 100% η ρωσική ROSATOM. Αρχικά είχε ανακοινωθεί ότι η ρωσική εταιρεία θα είχε το 51% των μετοχών και θα διέθετε προς πώληση σε τουρκικά συμφέροντα το υπόλοιπο 49%. Ωστόσο μέχρι σήμερα αυτό δε συνέβη.
Η ρωσικών συμφερόντων εταιρεία διαχείρισης του πρώτου τουρκικού πυρηνικού εργοστασίου είναι αυτή που φιλοδοξεί να πάρει και το πρόγραμμα κατασκευής του δεύτερου εργοστασίου στην Σινώπη, στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Ένα πρόγραμμα προϋπολογισμού 40 δισ. δολαρίων.
Κάτι που η Άγκυρα αν και το είχε τάξει στη Μόσχα προφορικά, ποτέ δεν έκανε, αρχίζοντας να κάνει επαφές με καναδική εταιρεία.
Κι εν τέλει, όπως αποκαλύπτει ο γνωστός Τούρκος δημοσιογράφος Φατίχ Αλτάϊλι, που επικαλείται πηγές από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, η Ρωσία προχώρησε σε ωμό εκβιασμό ότι αν δεν της αναθέσουν το έργο κατασκευής και του πυρηνικού εργοστασίου στη Σινώπη θα σταματήσει κάθε εργασία και στο Άκουγιου.
Οι υπεργολάβοι δεν πληρώνονται και, παρόλο που έχει ολοκληρωθεί περισσότερο από το 90% των εργασιών, η κατασκευή της Μονάδας 1 δεν προχωρά.
Επιπλέον, χιλιάδες θέσεις εργασίας χάθηκαν και ο χώρος του σταθμού παραγωγής ενέργειας κατέστη σχεδόν νεκρός.
Η Τουρκία, από την άλλη πλευρά, διστάζει να δώσει την Σινώπη στην Ρωσία, εν μέρει λόγω της πλήρους εξάρτησής της από την Ρωσία και επίσης λόγω του φόβου της για την οργή των Ηνωμένων Πολιτειών.
Γι’ αυτό και η παραγωγή στο Άκουγιου καθυστερεί συνεχώς.
«Ένα από τα τρία αρχεία που είχε στα χέρια του ο Υπουργός Εξωτερικών Φιντάν κατά την επίσκεψή του στη Ρωσία ήταν αυτό το πρόβλημα και αυτή η απειλή. Δεν ξέρω πώς το έλυσαν ή αν κατάφεραν να το λύσουν. Αλλά ξέρω ότι το Άκουγιου έχει σχεδόν ακινητοποιηθεί» αναφέρει ο Τούρκος δημοσιογράφος.
Ωστόσο, η Τουρκία, παρά τα όποια προβλήματα εκτιμάται ότι θα βρει τον βηματισμό της, θα ολοκληρώσει το Άκουγιου, θα ξεκινήσει την Σινώπη και ήδη έχει προϊδεάσει ότι θέλει να αποκτήσει και τρίτο πυρηνικό εργοστάσιο στην Ανατολική Θράκη.
Αυτό μάλιστα το ανακοίνωσε με κάθε επισημότητα ο ίδιος ο Ερντογάν στον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, στις 7 Δεκεμβρίου 2023. Ήταν τότε που πρότεινε στον Πρωθυπουργό η Ελλάδα να προμηθεύεται ηλεκτρική ενέργεια από την Τουρκία, με την ελληνική κυβέρνηση να ξεκόβει κάθε ιδέα.
Όμως, τα όνειρα απόκτησης πυρηνικών όπλων κάθε άλλο παρά ξένα με το πρόγραμμα κατασκευής εργοστασίων πυρηνικής ενέργειας είναι. Στο enikos.gr έχουμε δημοσιεύσει πληροφορίες τις οποίες επικαλείται ο αντιπολιτευόμενος αγγλόφωνος ιστότοπος Nordic Monitor ότι η Τουρκία προσπαθεί να κατασκευάσει πυρηνική κεφαλή, παράλληλα με το πρόγραμμα κατασκευής εργοστασίου παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στο Άκουγιου και τις σκέψεις για κατασκευή ακόμη ενός.
Ο Πρόεδρος της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας, Ισμαήλ Ντεμίρ, σε συνέντευξή του τον Δεκέμβριο του 2021 είχε κάνει λόγο για την ανάπτυξη μυστικών οπλικών συστημάτων από την Τουρκία, αποκαλύπτοντας την κατασκευή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς – όπως και επιβεβαιώθηκε ένα χρόνο μετά, τον Δεκέμβριο του 2022, από τον Ερντογάν, αφήνοντας σαφή υπονοούμενα και για πυρηνικά.
Το σχέδιο απόκτησης πυρηνικών από την Τουρκία δεν είναι νέο. Το έχει εκφράσει επίσημα ο Ερντογάν από το 2018 όταν υποσχέθηκε να αποκτήσει προηγμένο στρατιωτικό υλικό, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών πυραύλων, συγκρίνοντας τις στρατιωτικές δυνατότητες της Τουρκίας με αυτές των ΗΠΑ, ενώ αμφισβήτησε δημόσια τη δέσμευση της Τουρκίας στη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT), την οποία η Τουρκία έχει υπογράψει.
Στις 4 Σεπτεμβρίου 2019, ο Ερντογάν είχε ανοιχτά δηλώσει ότι «κάποιες χώρες διαθέτουν πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές και όχι έναν – δύο. Αλλά μας λένε ότι εμείς δεν μπορούμε να έχουμε. Αυτό δεν μπορώ να το δεχθώ».
Και πρόσφατα, όπως γράψαμε λεπτομερώς στο enikos.gr, κυκλοφόρησαν και τα επίσημα σχέδια του Πυρηνικού Υποβρυχίου, που θα φέρει το όνομα NÜKDEN, ανακοινώθηκε και επίσημα πλέον από τον Διοικητή του Στόλου Υποβρυχίων, Υποναύαρχο Timur Yılmaz.