Το άρθρο αναλύει τις εξελίξεις στο πυροβολικό του Στρατού των ΗΠΑ, εστιάζοντας στην ανάγκη για αύξηση της ισχύος πυρός και της ταχύτητας βολών, επηρεασμένες από τα διδάγματα του πολέμου στην Ουκρανία. Η ηγεσία του στρατού εξετάζει καινοτόμες λύσεις για την ανάπτυξη αυτοκινούμενων μονάδων πυροβολικού, με στόχο την αύξηση του βεληνεκούς και της ταχυβολίας.
Παρά την ακύρωση του προγράμματος ERCA, ο στρατός σχεδιάζει νέες επιδείξεις και αξιολογήσεις συστημάτων πυροβολικού, με έμφαση στην ταχύτητα και την ικανότητα βολής. Η κατάσταση αυτή έχει άμεσες επιπτώσεις και για την Ελλάδα, η οποία διαθέτει σύγχρονα πυροβόλα M-109 και επιδιώκει την αναβάθμισή τους, ενώ ζητά και επιπλέον μονάδες από τις ΗΠΑ.
Πιο αναλυτικά:
Τα διδάγματα του πολέμου της Ουκρανίας αλλάζουν το δόγμα και στο πυροβολικό. Ήδη, η ηγεσία του Στρατού των ΗΠΑ έχει δώσει εντολή να εξεταστούν όλες οι διαθέσιμες επιλογές και να υιοθετηθούν και καινοτόμες λύσεις για την αύξηση του βεληνεκούς αλλά και την ταχυβολία των αυτοκινούμενων μονάδων – ερπυστριοφόρων και τροχοφόρων – του πυροβολικού.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Ο στρατός των ΗΠΑ εξακολουθεί να θέλει μια κινητή ικανότητα πυροβολικού μεγάλου βεληνεκούς μετά την αναβολή του προγράμματος κατασκευής του δικού του νέου συστήματος πυροβόλων, αλλά δεν είναι έτοιμος να αποφασίσει ποια πορεία θα χαράξει για τα επόμενα 2 χρόνια.
Όπως αναφέρει το αμερικανικό Defence News, ο Στρατός πραγματοποίησε επιδείξεις για αυτοκινούμενα οβιδοβόλα το 2021 στο Yuma Proving Ground της Αριζόνα, αλλά αποφάσισε να δώσει προτεραιότητα σε μια επένδυση στην ανάπτυξη του συστήματος πυροβόλων πυροβόλων εκτεταμένης εμβέλειας ή ERCA (Extended Range Cannon Artillery). Το σύστημα χρησιμοποίησε ένα κανόνι 58άρι διαμετρήματος σε ένα σασί πυροβόλου M109 Paladin, με στόχο να εκτοξεύσει έως και 70 χιλιόμετρα – περίπου διπλάσια εμβέλεια κανονιού.
Όταν αποφάσισε να ακυρώσει το πρόγραμμα ERCA, ο στρατός αναγνώρισε ότι είχε ακόμα την απαίτηση για ένα πυροβόλο μεγάλης εμβέλειας, και έτσι έδωσε στη βιομηχανία την ευκαιρία το περασμένο φθινόπωρο να δείξει άμεσα διαθέσιμα και επιτόπια συστήματα στο εξωτερικό. Μια ομάδα ταξίδεψε στη Γερμανία, τη Νότια Κορέα, τη Σουηδία και το Ισραήλ για να δει αυτά τα συστήματα σε δράση.
Τώρα, η υπηρεσία σχεδιάζει άλλη μια επίδειξη με βάση τη Γιούμα για τον Ιανουάριο του 2026. Ο Στρατός σχεδιάζει να απονείμει σε κάθε ομάδα βιομηχανίας περίπου 5 εκατομμύρια δολάρια για να φέρει συστήματα πυροβολικού για μια διαδικασία αξιολόγησης εννέα μηνών πριν καθορίσει τις απαιτήσεις και αναπτύξει μια στρατηγική, σύμφωνα με προσχέδιο πρόσκλησης στον ιστότοπο κυβερνητικών συμβάσεων Sam.gov.
Η επίσημη πρόσκληση για την αξιολόγηση αναμενόταν να δημοσιευθεί πριν από εβδομάδες, αλλά δεν είχε ακόμη δημοσιευτεί τη Δευτέρα, που ήταν αναμενόμενο.
Ενώ κάποιοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι η μελλοντική επίδειξη είναι μια επανάληψη του γύρου του 2021, η βιομηχανία βλέπει την προσπάθεια ως ευκαιρία να επιδείξει περισσότερη ικανότητα. Ανοίγει το παράθυρο ευκαιρίας για την επίδειξη συστημάτων που μπορεί να μην υπήρχαν μόλις πριν από λίγα χρόνια.
Ο εκσυγχρονισμός του πυροβολικού έχει προχωρήσει σε πλήρη ισχύ, καθώς ο πόλεμος με πυροβολικό διαδραματίζεται στην Ουκρανία. Αρκετά από τα συστήματα που πιθανόν να επιδειχθούν στο Yuma είχαν τώρα την ευκαιρία να αποδείξουν τις δυνατότητές τους στη χώρα που μάχεται ενάντια στη ρωσική εισβολή που ξεκίνησε το 2022.
Αυτή τη φορά ο Στρατός δεν εξετάζει μόνο το βεληνεκές και την κινητικότητα των κανονιών, αλλά δίνει έμφαση σε μια ενδελεχή αξιολόγηση του ρυθμού βολής και της ικανότητας βολής, κίνησης, βολής ξανά και στη συνέχεια ανεφοδιασμού.
Η εξέλιξη ενδιαφέρει άμεσα την Ελλάδα, που διαθέτει ένα από τα καλύτερα και αρτιότερα οργανωμένα της Ευρώπης. Δεν είναι μόνο τα παλιά Μ-114, Μ-110 και Μ-101 που διαθέτει κυρίως η ΑΣΔΕΝ. Έχει τα πολυπληθή και ικανότατα Μ-109, σε διάφορες εκδόσεις, τα οποία μαζί με τα 24 πανίσχυρα ΡΖΗ-2000 ή πάντσερ όπως είθισται να αποκαλούνται, αποτελούν τα ατσάλινα τείχη της άμυνας της χώρας και φόβητρο για κάθε αντίπαλο.
Τα Μ-109 αποτελούν και την ραχοκοκαλιά του ένδοξου Πυροβολικού. Μπορεί να εκτελέσει 4 βολές το λεπτό, ο κινητήρας του αποδίδει 450 ίππους και βρίσκεται σε Μοίρες Μέσου Πυροβολικού (ΜΜΠ).
Αυτή τη στιγμή ο Ελληνικός Στρατός διαθέτει 4 διαφορετικές εκδόσεις των συγκεκριμένων πυροβόλων, με τον συνολικό τους αριθμό να ανέρχεται σε 418.
Ειδικότερα:
- 133 M-109a1B/a2
- 12 M-109a5
- 50 M-109a3 GEA1
- 223 M-109a3 GEA2
To αυτοκινούμενο πυροβόλο Μ109 είναι Αμερικάνικης κατασκευής, και είναι από τα πιο χρηστικά ερπυστριοφόρα σε όλους τους Στρατούς του κόσμου. Ενεργεί στο Πυροβολικό, και για τον πλήρη έλεγχο του χρειάζεται μια ομάδα έξι ατόμων.
Η βασική δύναμη των 133 Μ109 Α1/Α2 έχουν φόρτο 50 βλημάτων και παρά το γεγονός ότι πρόκειται για συστήματα του 1975 μπορούν κι εκτελούν ακόμη τις αποστολές τους, κυρίως σε υποστηρικτικούς ρόλους.
Βεβαίως, τα κορυφαία είναι τα 12 Α5, που είναι εφοδιασμένα με τον νέο κινητήρα των 440 ίππων, για μεγαλύτερη αντοχή σε δύσβατες περιοχές και σε αντίξοες καιρικές συνθήκες. Επίσης, προστέθηκε συσκευή προστασίας του εκκινητή, για αποφυγή υπερθέρμανσης ενώ έγινε εγκατάσταση νέου σωλήνα Μ182 (39 διαμετρημάτων) δίνοντας αύξηση μέγιστου βεληνεκούς, στα 22χλμ., από 18 των προηγούμενων εκδόσεων.
Ωστόσο, ήδη έχουν αρχίσει και ακούγονται φωνές οι οποίες ισχυρίζονται ότι είναι επιτακτικό να δρομολογηθεί πρόγραμμα αναβάθμισης ώστε να υπάρξει ομογενοποίηση του στόλου ώστε να μπορέσει να κερδίσει χρόνο ο Ελληνικός Στρατός – χωρίς να υστερείται δυνατοτήτων – μέχρι να έρθει το πλήρωμα του χρόνου που τα δημοσιονομικά της χώρας θα επιτρέψουν την αγορά νέων ή – κι αυτό αποτελεί ευχή όλων – την εγχώρια παραγωγή νέων.
Ως πρότυπα θα πρέπει να είναι τα πανίσχυρα PzH 2000, που είναι εφοδιασμένα με τη νέα κάννη 52 διαμετρημάτων, που τους προσδίδει μέγιστο βεληνεκές 40 χλμ με χρήση συμβατικών πυρομαχικών και 60 χλμ με χρήση πυρομαχικών με ειδικά προωθητικά.
Θα πρέπει να σημειωθεί ωστόσο ότι το ΓΕΣ ζητά ανά τακτά χρονικά διαστήματα από τις ΗΠΑ να παραχωρηθούν στην Ελλάδα Μ-109 Α5 από το πλεονάζον αμυντικό υλικό, χωρίς ωστόσο μέχρι στιγμής να έχει υπάρξει θετική ανταπόκριση.
