Ένας αναλυτικός οδηγός της ΕΥΔΑΠ με 17 ερωτήσεις και απαντήσεις για τις αλλαγές που έρχονται στα τιμολόγια του νερού, την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών αλλά και για τα οφέλη των πολιτών δημοσίευσε η εταιρεία.
Σημειώνεται ότι η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ έκανε εισήγηση στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για μηνιαία αύξηση της τάξεως των 2,48 ευρώ στα πάγια τέλη.
Οι ερωτήσεις και απαντήσεις
Αναλυτικά:
Γιατί χρειάζεται η αναπροσαρμογή του τιμολογίου της ΕΥΔΑΠ;
Η αναπροσαρμογή γίνεται για να ενισχυθεί ακόμη περαιτέρω, η ανθεκτικότητα του συστήματος ύδρευσης και αποχέτευσης της Αττικής, ώστε να παραμείνει ασφαλές και ανθεκτικό στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης και τα δυσμενή φαινόμενα που αυτή προκαλεί, όπως η λειψυδρία. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πάνω από μία δεκαετία δεν είχαν πραγματοποιηθεί περαιτέρω βελτιωτικές παρεμβάσεις στο δίκτυο, όπως είχαν κάνει άλλες χώρες με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχει ένα αρκετά πεπαλαιωμένο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης.
Για τον λόγο αυτό, η ΕΥΔΑΠ προχωρά σε ένα ανταποδοτικό σχέδιο επενδύσεων 2,5 δις σε μεγάλα έργα αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του υπάρχοντος δικτύου, αντικατάσταση παλαιών αγωγών, περιορισμό απωλειών νερού και ψηφιακή παρακολούθηση.
Με την σταδιακή ολοκλήρωση των προγραμματισμένων έργων θα έχουμε δραστική μείωση διαρροών, λιγότερα σκαψίματα άρα και πολύ μικρότερη όχληση για τις γειτονιές όλου του λεκανοπεδίου Αττικής.
Πόσο θα αυξηθεί ο λογαριασμός μου;
Ο λογαριασμός ύδρευσης-αποχέτευσης αναπροσαρμόζεται μόνο κατά 1 ευρώ στο πάγιο ύδρευσης και εισάγεται πάγιο 1 ευρώ στην αποχέτευση πλέον ΦΠΑ το μήνα, ώστε οι πάγιες χρεώσεις να ανταποκρίνονται στα σημαντικά έργα υποδομής που επιβάλλεται να γίνουν κυρίως λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας και των έντονων πλημμυρικών φαινομένων εξαιτίας της κλιματικής κρίσης. Δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή στις τιμές του νερού ανά κλίμακα κατανάλωσης, οι οποίες θα παραμείνουν ακριβώς οι ίδιες. Η μεταβολή αυτή αντικατοπτρίζει την ανάγκη για την υλοποίηση έργων που όλοι οι πολίτες ισότιμα απολαμβάνουν, από τους ταμιευτήρες νερού έως και την βρύση τους, στην ίδια ποιότητα και την ίδια τιμή. Ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά, τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο της κοινωνικής πολιτικής της ΕΥΔΑΠ, μηδενίζεται το πάγιο και οι χρεώσεις ανά κλίμακα κατανάλωσης παραμένουν ίδιες, γεγονός που τελικά οδηγεί σε μείωση του λογαριασμού.
Είναι σημαντικό οι πολίτες της Αττικής να γνωρίζουν ότι ακόμα και μετά την προτεινόμενη αναπροσαρμογή το τιμολόγιο της ΕΥΔΑΠ θα παραμείνει το χαμηλότερο μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών μεγάλων πόλεων, ακόμα φθηνότερο και από άλλες πόλεις της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων και η Θεσσαλονίκη, και οι πολίτες της Αττικής θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν υψηλής ποιότητας πόσιμο νερό καθώς και περιβαλλοντικά άριστες υπηρεσίες αποχέτευσης.
Μόνο τα νοικοκυριά θα πληρώσουν για τα έργα;
Όπως αναφέρθηκε, η ΕΥΔΑΠ υλοποιεί έργα για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης όλων των πελατών της σε οικονομικά προσιτό, νερό υψηλής ποιότητας. Τα ειδικά τιμολόγια που αφορούν τους μη οικιακούς πελάτες αναπροσαρμόζονται έτσι ώστε να κινητοποιήσουν τους μεγάλους καταναλωτές νερού να εφαρμόσουν τρόπους για την ορθολογική χρήση του, με στόχο την εξοικονόμηση σημαντικών ποσοτήτων.
Πότε θα δω την αλλαγή στον λογαριασμό μου;
Καθώς η τιμολόγηση των υπηρεσιών της ΕΥΔΑΠ γίνεται ανά τρίμηνο, η αλλαγή στο λογαριασμό θα αρχίσει να εφαρμόζεται σταδιακά από τον Ιανουάριο του 2026 και μετά, ανάλογα με το πότε γίνεται η καταμέτρηση σε κάθε νοικοκυριό.
Τι κερδίζω εγώ ως πολίτης από αυτή την αύξηση;
Οι πολίτες κερδίζουν:
- ασφαλέστερο και πιο ανθεκτικό δίκτυο,
- μειωμένες διαρροές και λιγότερες βλάβες,
- διατήρηση της άριστης ποιότητας νερού,
- νέες ψηφιακές υπηρεσίες,
- εγγύηση ότι η Αττική δεν θα μείνει χωρίς νερό σε περιόδους κρίσης.
Και την ίδια στιγμή, το τιμολόγιο της ΕΥΔΑΠ παραμένει το χαμηλότερο μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών μεγάλων πόλεων.
Επηρεάζονται τα κοινωνικά τιμολόγια;
Το πάγιο θα μηδενιστεί στους λογαριασμούς των δικαιούχων των κοινωνικών τιμολογίων (ΕΕΤ, πολυτέκνων, υπερηλίκων). Αυτό σημαίνει ότι θα πληρώνουν πλέον λιγότερα χρήματα, καθώς το πάγιο τους θα μηδενιστεί και οι χρεώσεις σε όλες τις κλίμακες κατανάλωσης θα παραμείνουν ίδιες. Η ΕΥΔΑΠ συνεχίζει να εφαρμόζει την κοινωνική της πολιτική, ώστε κανένα νοικοκυριό να μη μείνει χωρίς πρόσβαση στο υψηλής ποιότητας νερό της ΕΥΔΑΠ αλλά και σε άριστες υπηρεσίες αποχέτευσης.
Μα το νερό δεν πρέπει να είναι δημόσιο αγαθό;
Το νερό παραμένει απολύτως δημόσιο αγαθό και ο δημόσιος χαρακτήρας του διασφαλίζεται από το Σύνταγμα. Η τιμή αφορά αποκλειστικά το κόστος συλλογής, επεξεργασίας, μεταφοράς και ασφάλειας του νερού και την ορθή διαχείριση των λυμάτων. Όσο καλύτερα και ανθεκτικότερα είναι τα δίκτυα, τόσο καλύτερες οι υπηρεσίες προσφοράς του δημόσιου αυτού αγαθού. Παρά την αναπροσαρμογή, η ΕΥΔΑΠ εξακολουθεί να παρέχει το φθηνότερο νερό ανάμεσα στις ευρωπαϊκές μεγάλες πόλεις σύμφωνα με διεθνείς δείκτες.
Φταίει η λειψυδρία για την αναπροσαρμογή των τιμολογίων;
Οι συνθήκες της εντεινόμενης κλιματικής κρίσης που είχε ως αποτέλεσμα η Αττική να κηρυχθεί σε κατάσταση λειψυδρίας καταπονούν το σύστημα υδροδότησης της Αθήνας, λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών, και δημιουργούν αβεβαιότητα στο μέλλον. Ταυτόχρονα, η ανάγκη εξυγίανσης των υποδομών και των δικτύων λόγω παλαιότητας, επιβάλλουν την εντατικοποίηση υλοποίησης επενδύσεων τόσο στην ύδρευση όσο και στην αποχέτευση. Ήδη η ΕΥΔΑΠ έχει εντατικοποιήσει την υλοποίηση του επενδυτικού της προγράμματος από το 2019 με αποτέλεσμα, σήμερα η Εταιρεία να έχει καταφέρει να εξαπλασιάσει την απορρόφηση των επενδύσεών της σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Συνεχίζουμε με αυτόν τον στόχο, ώστε να μην υπάρξει κίνδυνος από έντονα φαινόμενα κλιματικής κρίσης, με ένα δίκτυο θωρακισμένο και εκσυγχρονισμένο.
Πώς ξέρω ότι δεν επιβαρύνομαι για ανύπαρκτα έργα και αδικαιολόγητες δαπάνες;
Για πρώτη φορά η λειτουργία της ΕΥΔΑΠ, η οποία τελεί υπό τον άμεσο έλεγχο του Κράτους, εποπτεύεται από την ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), έτσι διασφαλίζεται ότι κάθε κόστος είναι δικαιολογημένο και ότι κάθε ευρώ διοχετεύεται σε επενδύσεις που οδηγούν σε πραγματικές βελτιώσεις των υπηρεσιών.
Η ΕΥΔΑΠ δημοσιοποιεί ετήσιες αναφορές, με τις οικονομικές και περιβαλλοντικές επιδόσεις της οι οποίες αξιολογούνται διεθνώς, με βάση διεθνή πρότυπα διαφάνειας και αποδοτικότητας.
Γιατί δεν μειώνετε τα λειτουργικά κόστη αντί της αναπροσαρμογής του τιμολογίου;
Η ΕΥΔΑΠ επενδύει συστηματικά στην αναβάθμιση των υποδομών της, ώστε να βελτιώνεται η αποδοτικότητα της λειτουργίας της. Ωστόσο, η αύξηση του ενεργειακού κόστους σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού κατά 28% από το 2008 έως σήμερα και τα αμετάβλητα τιμολόγια της ΕΥΔΑΠ από το 2008, σε πραγματικές τιμές έχουν οδηγήσει σε πτώση του τιμήματος που πληρώνει ο καταναλωτής σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς όμως καμία έκπτωση στην ποιότητα των υπηρεσιών που λαμβάνει. Από το 2008 έως σήμερα η Εταιρεία έχει απορροφήσει όλα τα ενεργειακά και πληθωριστικά κόστη, χωρίς να τα μετακυλίει στον καταναλωτή, όμως σήμερα η αναπροσαρμογή είναι απαραίτητη καθώς οι επενδύσεις σε έργα ανθεκτικότητας και κλιματικής προσαρμογής απαιτούν επιπλέον πόρους. Αξίζει να σημειωθεί, ότι δεδομένης της μη αύξησης τιμολογίων από το 2008, όπως συνέβη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η αύξηση σε πραγματικές τιμές (αποπληθωρισμένη) είναι και πάλι συγκριτικά χαμηλότερη από αυτή του 2008.
Θα υπάρξουν κι άλλες αυξήσεις στο μέλλον;
Δεν αναμένονται άλλες αναπροσαρμογές μέχρι το 2029. Η νέα τιμολογιακή πολιτική που καθορίζεται από τη ΡΑΑΕΥ έχει ως στόχο τη σταθερότητα και την προβλεψιμότητα για τον πολίτη. Η ΕΥΔΑΠ δεσμεύεται να διατηρεί το νερό προσιτό, απορροφώντας όσο είναι δυνατόν τις εξωτερικές πιέσεις (ενέργεια, κλιματική αλλαγή, έργα υποδομών).
Η αύξηση θα είναι μόνιμη ή προσωρινή;
Η αύξηση είναι μόνιμη, αλλά εξετάζεται περιοδικά και σίγουρα ανά πενταετή ρυθμιστική περίοδο από τη Ρυθμιστική Αρχή, ώστε να παραμένει δίκαιη και αναλογική. Η επόμενη ρυθμιστική περίοδος ξεκινάει το 2030, οπότε και αναμένεται να εξεταστούν αναπροσαρμογές, εφόσον απαιτείται.
Τι θα γινόταν αν δεν εφαρμοζόταν η αναπροσαρμογή στα τιμολόγια της ΕΥΔΑΠ;
Η διατήρηση των ίδιων τιμών, αν και φαινομενικά θα ήταν υπέρ των καταναλωτών, στην πραγματικότητα θα είχε άμεσο και αρνητικό αντίκτυπο στην καθημερινότητα τους, καθώς:
- οι υποδομές και τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης θα απαξιώνονταν σημαντικά με άμεση επίπτωση στην ποιότητα ζωής των πολιτών, λόγω περισσότερων θραύσεων, διαρροών, διακοπών υδροδότησης
- η λειτουργία της Εταιρείας θα υποβαθμιζόταν, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει το ίδιο επίπεδο εξυπηρέτησης προς τους πελάτες της, αφού θα αναγκαζόταν να διακόψει το επενδυτικό της έργο
- η Εταιρεία θα γυρνούσε από τα κέρδη στις ζημιές, λόγω αυξημένων κοστολογίων που τα τελευταία 15 χρόνια έχει απορροφήσει χωρίς να επιβαρύνει τους καταναλωτές.
Σε ποια τιμολόγια θα υπάρξει αναπροσαρμογή;
Η αναπροσαρμογή αφορά όλα τα τιμολόγια ύδρευσης και αποχέτευσης (οικιακά και μη οικιακά), όπως αυτά θα καθοριστούν από τη Ρυθμιστική Αρχή, πλην των κοινωνικών τιμολογίων (ΕΕΤ, πολυτέκνων, υπερηλίκων), τα οποία θα γίνουν ακόμα πιο ευνοϊκά για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Διαβάζουμε στη δημοσιότητα για το επιτρεπόμενο έσοδο. Τί είναι το επιτρεπόμενο έσοδο;
Το επιτρεπόμενο έσοδο είναι τα χρήματα που πρέπει να εισπράττει η ΕΥΔΑΠ από τους καταναλωτές για να καλύψει το πραγματικό κόστος λειτουργίας της καθώς και να πληρώσει τις επενδύσεις που απαιτούνται για να συνεχίσει να προσφέρει ασφαλές και ποιοτικό νερό σε κάθε περιοχή της Αττικής και να διαχειρίζεται με τον βέλτιστο περιβαλλοντικά τρόπο τα αστικά λύματα.
Πρόκειται για μια ρυθμιστική διαδικασία, η οποία καθορίζει την τιμολογιακή πολιτική ανά 5 χρόνια, γεγονός που διασφαλίζει σταθερότητα τιμών για τον πολίτη και υπολογίζεται αποκλειστικά και μόνο με βάση την ανταποδοτικότητα των έργων που υλοποιεί η Εταιρεία αλλά και των υπηρεσιών που προσφέρει στον πολίτη. Όλα τα κόστη λειτουργίας της εταιρείας καθώς και οι επενδύσεις της ελέγχονται εξονυχιστικά από τη ΡΑΑΕΥ προκειμένου να διασφαλιστεί ο ανταποδοτικός τους χαρακτήρας και ενσωματώνονται τελικά μόνο αυτά που έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα για τον πολίτη, διασφαλίζοντας ότι τα τιμολόγια είναι προσιτά σε όλους.
Πού θα δημοσιεύσετε αναλυτικά στοιχεία για το τι περιλαμβάνει η αναπροσαρμογή;
Όταν η Ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή λάβει τη σχετική απόφαση, το νέο τιμολόγιο θα αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα της ΕΥΔΑΠ και στα ενημερωτικά έντυπα, ώστε κάθε πολίτης να μπορεί να δει με πλήρη διαφάνεια τι περιλαμβάνει η αναπροσαρμογή και πώς υπολογίζεται.
Θα υπάρχει ετήσια αναφορά για το πού κατευθύνονται τα χρήματά μας;
Ναι. Η ΕΥΔΑΠ ήδη δημοσιεύει ετήσιες οικονομικές, επενδυτικές και περιβαλλοντικές αναφορές. Κάθε χρόνο παρουσιάζουμε αναλυτικά πού πηγαίνει κάθε ευρώ, ώστε ο πολίτης να γνωρίζει τι έργα και ποιες υπηρεσίες χρηματοδοτεί.
