Ο Πρόεδρος Τραμπ κατέθεσε αγωγή δυσφήμησης ύψους 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά του BBC μόλις λίγες ώρες πριν η βρετανική κυβέρνηση ξεκινήσει, την Τρίτη, την αναθεώρηση της βασιλικής Xάρτας του ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού — μια διαδικασία που πραγματοποιείται μία φορά κάθε δεκαετία και η οποία καθόρισε για πρώτη φορά τη δημοσιογραφική του αποστολή πριν από 98 χρόνια. Η χρονική στιγμή που διάλεξε ο  Ντόναλντ Τραμπ κάθε άλλο παρά τυχαία είναι.

Ο κ. Τραμπ και οι συντηρητικοί σύμμαχοί του στη Βρετανία στοχοποιούν εδώ και χρόνια το BBC γι’ αυτό που αποκαλούν φιλελεύθερη μεροληψία. Οι επικριτές του οργανισμού, καθώς και οι εμπορικοί του ανταγωνιστές, έχουν δαπανήσει χρόνια ασκώντας ιδεολογική πίεση στο ειδησεογραφικό Μέσο και προσπαθώντας να υπονομεύσουν τη δημόσια χρηματοδότησή του.

Στην αγωγή του, ο κ. Τραμπ συνέχισε αυτή την πίεση, υποστηρίζοντας ότι το BBC «επιδίωξε σκόπιμα και κακόβουλα να παραπλανήσει πλήρως τους τηλεθεατές σε όλο τον κόσμο, μοντάροντας δύο εντελώς διαφορετικά αποσπάσματα από την ομιλία του Προέδρου Τραμπ» την ημέρα που ταραχοποιοί, υποστηρικτές των ψευδών ισχυρισμών του για τις εκλογές του 2020, εισέβαλαν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ.

Τι σημαίνει η ανανέωση της Χάρτας του BBC

Οι επιθέσεις στην ακεραιότητα και την αξιοπιστία του BBC που περιλαμβάνονται στην αγωγή του Προέδρου είναι πιθανό να αποτελέσουν ένα δύσκολο υπόβαθρο για την προσπάθεια του οργανισμού να ανανεώσει τη χάρτα του για άλλα 10 χρόνια. Η χάρτα, που αποτελεί τη συνταγματική βάση του BBC, καθορίζει την αποστολή, τον σκοπό του και —κυρίως— τον τρόπο χρηματοδότησής του.

Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε την Τρίτη με τη δημοσίευση από την κυβέρνηση ενός «πράσινου εγγράφου», που έχει ως στόχο να προκαλέσει συζήτηση για τις αλλαγές που ενδέχεται να γίνουν στη Xάρτα. Η κυβέρνηση θα πραγματοποιήσει ακροάσεις και θα εξετάσει αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του BBC.

Η Λίζα Νάντι, βουλευτής των Εργατικών και υπουργός Πολιτισμού της Βρετανίας, δήλωσε ότι το BBC «πρέπει να παραμείνει σθεναρά ανεξάρτητο, υπόλογο και ικανό να εμπνέει την εμπιστοσύνη του κοινού».

Η ισχύουσα χάρτα του BBC λήγει στο τέλος του 2027 και η κ. Νάντι δεσμεύτηκε ότι η πολυετής αναθεώρηση θα αποτελέσει «καταλύτη που θα βοηθήσει το BBC να προσαρμοστεί σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο τοπίο μέσων ενημέρωσης και να διασφαλίσει τον ρόλο του στην καρδιά της εθνικής ζωής».

Τα έσοδα του BBC

Το BBC αντλεί το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων του από το τέλος αδείας που καταβάλλεται ετησίως από κάθε βρετανικό νοικοκυριό με τηλεόραση. Το τέλος ανέρχεται σήμερα σε 174,50 βρετανικές λίρες (περίπου 234 δολάρια) και αποφέρει περίπου 3,8 δισεκατομμύρια λίρες ετησίως, ποσό που αντιστοιχεί στο 65% του προϋπολογισμού του BBC.

Η δημόσια φύση των οικονομικών του BBC θα μπορούσε να δυσκολέψει τον οργανισμό να συμβιβαστεί με τον κ. Τραμπ μέσω καταβολής χρημάτων, όπως έχουν κάνει ορισμένα ειδησεογραφικά μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ABC κατέβαλε στον πρόεδρο 16 εκατομμύρια δολάρια για να διευθετήσει παρόμοια αγωγή.

Ο D.A.T. Green, Άγγλος συγγραφέας και δικηγόρος που διαχειρίζεται το Law and Policy Blog, δήλωσε ότι η υπόθεση του προέδρου, η οποία κατατέθηκε στο Ομοσπονδιακό Πρωτοδικείο του Μαϊάμι, είναι αδύναμη, καθώς δεν προσκόμισε αποδείξεις πραγματικής ζημίας ούτε ότι Αμερικανοί παρακολούθησαν πράγματι το πρόγραμμα του BBC.

«Αυτό δεν είναι (ή δεν θα έπρεπε να είναι) αρκετό για να κερδηθεί η υπόθεση», έγραψε την Τρίτη. «Αλλά αυτή δεν είναι η πρακτική στρατηγική. Η στρατηγική είναι να διατηρηθεί η υπόθεση ζωντανή έως ότου εξαναγκαστεί κάποιος είδους συμβιβασμός».

Το BBC θα δώσει νομικό αγώνα

Ο Τιμ Ντέιβι, γενικός διευθυντής του BBC, ο οποίος ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι θα παραιτηθεί εν μέσω της κρίσης για το μοντάζ της ομιλίας του κ. Τραμπ, δήλωσε την Τρίτη ότι ο οργανισμός χαιρετίζει την έναρξη αυτού που αποκάλεσε «δημόσια διαβούλευση» για το μέλλον του BBC.

«Θέλουμε να διασφαλίσουμε ένα BBC δημόσιας υπηρεσίας που να είναι ανεξάρτητο, βιώσιμα χρηματοδοτούμενο μακροπρόθεσμα και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του κοινού μας», έγραψε.

Ο οργανισμός έχει επίσης δηλώσει ότι θα υπερασπιστεί τον εαυτό του απέναντι στην αγωγή του κ. Τραμπ. Την Τρίτη επανέλαβε αυτή τη θέση σε ανακοίνωσή του και ανέφερε ότι δεν θα σχολιάσει περαιτέρω τις συνεχιζόμενες νομικές διαδικασίες.

Το BBC έχει επανειλημμένως ζητήσει συγγνώμη για το μοντάζ της ομιλίας του κ. Τραμπ, αλλά αρνήθηκε να καταβάλει χρηματική αποζημίωση στον πρόεδρο και επέμεινε ότι δεν πάσχει από θεσμική μεροληψία.

«Διαφωνούμε κατηγορηματικά ότι υπάρχει βάση για αξίωση δυσφήμισης», ανέφερε το δίκτυο σε ανακοίνωσή του μετά τη νομική απειλή του κ. Τραμπ τον περασμένο μήνα.

Ήταν λάθος το μοντάζ αλλά όχι κακόβουλο

Το BBC υποστήριξε ότι το μοντάζ της ομιλίας στο ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε λίγο πριν από τις εκλογές του 2024, αν και αποτέλεσε λάθος, δεν έγινε με κακόβουλη πρόθεση — στοιχείο που ο κ. Τραμπ θα έπρεπε να αποδείξει για να κερδίσει μια αγωγή δυσφήμισης. Επίσης, αμφισβήτησε κατά πόσον ο κ. Τραμπ υπέστη ζημία από το ντοκιμαντέρ, δεδομένου ότι προβλήθηκε μόνο στη Βρετανία και όχι στις Ηνωμένες Πολιτείες, και ότι επανεξελέγη λίγο αργότερα.

Για τον κ. Τραμπ, η αγωγή εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθειά του να επηρεάσει την πορεία της ευρωπαϊκής πολιτικής, με τον ίδιο τρόπο που έχει κυριαρχήσει στον πολιτικό και πολιτισμικό διάλογο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η κυβέρνηση Τραμπ δημοσίευσε την ετήσια στρατηγική εθνικής ασφάλειας, στην οποία δήλωνε ότι ο κ. Τραμπ θέλει η κυβέρνηση των ΗΠΑ να «καλλιεργεί την αντίσταση», βοηθώντας κόμματα που χαρακτήρισε «πατριωτικά» σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Στην περίπτωση του BBC, τα κόμματα αυτά στοχοποιούν εδώ και χρόνια αυτό που θεωρούν μεροληπτικό, φιλελεύθερο ειδησεογραφικό οργανισμό. Η αγωγή του κ. Τραμπ δεν εξυπηρετεί μόνο την προβολή της προσωπικής του δυσαρέσκειας απέναντι στο BBC, αλλά ευθυγραμμίζεται και με τα συμφέροντα των ακροδεξιών κομμάτων τα οποία έχει δεσμευτεί να στηρίξει.