Έντονο είναι το παρασκήνιο των τελευταίων ημερών για τα τεκταινόμενα στο Κρεμλίνο και κυρίως για τις σχέσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν με το «δεξί» του χέρι και βετεράνο στα διπλωματικά θέματα γνωστό για την σκληρή στάση του, Σεργκέι Λαβρόφ.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας φαίνεται ότι έγινε η αιτία για την κατάρρευση της συνάντησης του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του τον περασμένο μήνα στην Βουδαπέστη. Ο Τραμπ αποφάσισε να ακυρώσει την συνάντηση μετά από μία τηλεφωνική επικοινωνία του Σεργκέι Λαβρόφ με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο.

Σύμφωνα με τους Financial Times, ήταν η αδιάλλακτη στάση του Λαβρόφ που ώθησε τον Λευκό Οίκο να αναβάλει τη σύνοδο κορυφής των δύο ηγετών. Το Κρεμλίνο υποχρεώθηκε να διαψεύσει τις φήμες ότι υπάρχει ρήγμα στις σχέσεις Πούτιν – Λαβρόφ. Ωστόσο οι πληροφορίες και τα δημοσιεύματα επιμένουν ότι υπάρχει ενόχληση του Ρώσου ηγέτη με τον επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας.

Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του Sky News, Ιβόρ Μπένετ, διπλωματικές πηγές στην Ρωσία του μετέφεραν ότι υπάρχει η πεποίθηση πώς ο Λαβρόφ σε αυτό το τηλεφώνημα είτε έκανε λάθος είτε βγήκε εκτός «γραμμής».

Είτε το έκανε σκόπιμα είτε όχι ο Λαβρόφ «τορπίλισε» τη συνάντηση Τραμπ με Πούτιν και την επαναπροσέγγιση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας. Αυτό θα ήταν αρκετό για να εκνευριστεί ο Ρώσος πρόεδρος που θέλει να συνεργαστεί με την Ουάσινγκτον και στο θέμα της Ουκρανίας αλλά και σε άλλους τομείς, όπως την οικονομία και τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων.

«Ίσως το πιο σημαντικό είναι ότι έκανε τον Ρώσο πρόεδρο να φαίνεται αδύναμος, ανίκανος να ελέγξει τον υπουργό Εξωτερικών του. Και ο Πούτιν δεν είναι άνθρωπος που του αρέσει να τον υπονομεύουν», γράφει ο Ιβόρ Μπένετ.

Και συνεχίζει: «Οι οπαδοί του ποδοσφαίρου θα είναι εξοικειωμένοι με τον ‘χρυσό κανόνα’ της διοίκησης του Σερ Άλεξ Φέργκιουσον: Ποτέ μην αφήνεις έναν παίκτη να γίνει πιο σημαντικός από τον σύλλογο. Ο Πούτιν λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο. Η αφοσίωση είναι κάτι που εκτιμάται πάρα πολύ».

Οι ηχηρές απουσίες Λαβρόφ

Την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης οι παρατηρητές στη Δύση παρακολουθούσαν προσεκτικά τα βίντεο από κρατικές εκδηλώσεις, όπως τις στρατιωτικές παρελάσεις στην Κόκκινη Πλατεία, για να μάθουν περισσότερα για την ιεραρχία και τις αλλαγές στις ισορροπίες του Κρεμλίνου.

Για παράδειγμα παρατηρούσαν ποιος καθόταν δίπλα στον ηγέτη και τι έδειχνε η γλώσσα του σώματος του. Το ίδιο συμβαίνει μέχρι σήμερα προκειμένου οι αναλυτές να καταλάβουν περισσότερα για το τι κρύβεται πίσω από τις πόρτες του Κρεμλίνου.

Έτσι την προσοχή τους τράβηξε η ιστορική συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας την περασμένη Τετάρτη, στην οποία Βλαντίμιρ Πούτιν ζήτησε από τους ανώτερους αξιωματούχους του να αρχίσουν να συντάσσουν προτάσεις για πιθανή δοκιμή πυρηνικών όπλων.

Αδιαμφισβήτητα ήταν μια σημαντική στιγμή και κάποιος θα περίμενε ότι ένας έμπιστος συνεργάτης του προέδρου θα ήταν παρών. Ωστόσο ο βετεράνος υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας δεν ήταν παρών. Μάλιστα ήταν το μοναδικό μέλος του Συμβουλίου που δεν παρέστη στη συνεδρίαση.

Αυτό φυσικά προκάλεσε έντονες συζητήσεις για την σχέση Λαβρόφ – Πούτιν. Ωστόσο οι φήμες έφτασαν να γίνουν ερωτήσεις προς το Κρεμλίνο όταν έγινε γνωστό ότι ο Λαβρόφ δεν θα ηγηθεί της ρωσικής αντιπροσωπείας στην επερχόμενη σύνοδο κορυφής της G20. Ο Λαβρόφ ήταν επικεφαλής της αντιπροσωπείας τα τελευταία χρόνια αλλά τώρα επελέγη ένας πιο νεαρός αξιωματούχος.

Έχει τεθεί, λοιπόν, στο περιθώριο ο κορυφαίος διπλωμάτης της Μόσχας; Το Κρεμλίνο το διαψεύδει αλλά δεν μπορεί να σταματήσει τις φήμες ότι ο Λαβρόφ έχει χάσει την εύνοια του Πούτιν.

Σκληρός διπλωμάτης

Εάν επιβεβαιωθεί ότι ο Λαβρόφ έχει πράγματι παραγκωνιστεί από το Κρεμλίνο θα ήταν πραγματικά μία σημαντική εξέλιξη. Ο 75χρονος πολιτικός είναι το πρόσωπο της ρωσικής διπλωματίας για περισσότερο από δύο δεκαετίες και ουσιαστικά το δεξί χέρι του Πούτιν για πολύ μεγάλο μέρος της διακυβέρνησής του.

Ωστόσο ο Λαβρόφ είναι γνωστός ως σκληρός διπλωμάτης με αυστηρό ύφος και αιχμηρές κριτικές. Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και δεν τον ενοχλεί να μεταφέρει την θέση αυτή δημόσια.

Για παράδειγμα στη σύνοδο κορυφής Πούτιν-Τραμπ στην Αλάσκα, έφτασε φορώντας ένα πουλόβερ με τα αρχικά «CCCP», τα γράμματα του κυριλλικού αλφαβήτου για την Σοβιετική Ένωση. Το μήνυμα ήταν προφανές: η Ουκρανία εξακολουθεί να ανήκει στη Μόσχα.

Προσπαθεί να διορθώσει το λάθος ο Λαβρόφ

Με φόντο αυτές τις πληροφορίες δεν προκαλεί εντύπωση ότι ο Σεργκέι Λαβρόφ φαίνεται ότι προσπαθεί να διορθώσει το πρόβλημα που προκάλεσε στην επαναπροσέγγιση ΗΠΑ – Ρωσίας. Έτσι δήλωσε χθες ότι είναι έτοιμος να συναντηθεί με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο.

Σε συνέντευξή του στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti, ο Λαβρόφ υποβάθμισε τη διακοπή της επικοινωνίας ανάμεσα στον ίδιο και τον Αμερικανό ομόλογό του.

«Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και εγώ κατανοούμε την ανάγκη για τακτική επικοινωνία. Είναι σημαντικό για τη συζήτηση του ουκρανικού ζητήματος και την προώθηση της διμερούς ατζέντας», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας.

«Γι’ αυτό επικοινωνούμε τηλεφωνικά και είμαστε έτοιμοι να πραγματοποιήσουμε διαπροσωπικές συναντήσεις όταν είναι απαραίτητο», ανέφερε ο Λαβρόφ.