Η Ρωσία και η Λευκορωσία διεξάγουν κοινά στρατιωτικά γυμνάσια κοντά στο Μινσκ, στο πλαίσιο των ασκήσεων "Δύση 2025", με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας τους και την αντιμετώπιση πιθανών εξωτερικών απειλών. Παρά τις διαβεβαιώσεις για τον αμυντικό χαρακτήρα των ασκήσεων, η Πολωνία τις θεωρεί επιθετικές και έκλεισε τα σύνορά της με τη Λευκορωσία, εντείνοντας τις εντάσεις στην περιοχή. Η παρουσία διεθνών μέσων ενημέρωσης και στρατιωτικών ακολούθων από διάφορες χώρες υποδηλώνει μια προσπάθεια διαφάνειας από το Μινσκ, ενώ η Ρωσία κατηγορείται για παραβιάσεις εναέριου χώρου στην Πολωνία και τη Ρουμανία, γεγονός που αυξάνει την ανησυχία στην Ευρώπη για τις στρατηγικές προθέσεις της Μόσχας.
Πιο αναλυτικά
Σε ένα μεγάλο πεδίο, 72 χλμ. από την πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, το Μινσκ, μαίνεται μια μάχη. Γίνονται ισχυρότατες εκρήξεις, καθώς βομβαρδιστικά Sukhoi-34 ρίχνουν κατευθυνόμενες βόμβες. Σύννεφα καπνού σκοτεινιάζουν τον ουρανό.
Ολόκληρη η περιοχή αντηχεί από τον ήχο εκρήξεων όλμων και πυροβολικού. Ελικόπτερα επιτίθενται, ενώ μη επανδρωμένα αεροσκάφη επιτήρησης σαρώνουν την περιοχή από ψηλά, από πάνω για να καταγράψουν τις ζημιές. Ωστόσο, πρόκειται μόνο για μια άσκηση, που εκτελούν από κοινού, Ρωσία και Λευκορωσία, μεταδίδει το BBC.
Η άσκηση γίνεται μπροστά στα μάτια δημοσιογράφων από διεθνή ΜΜΕ στο πεδίο ασκήσεων του Μπορίσοφ, όπου λευκορωσικές και ρωσικές δυνάμεις εκτελούν κοινά, στρατιωτικά γυμνάσια. Πρόκειται για ένα τμήμα των γυμνασίων, που εκτελούνται στο πλαίσιο των στρατιωτικών ασκήσεων Zapad-2025 («Δύση 2025»). Στρατιωτικοί ακόλουθοι από διάφορες πρεσβείες παρακολουθούν επίσης τις ασκήσεις από μια ειδική εξέδρα.
«Ασκήσεις αμυντικού χαρακτήρα»
Πρόκειται για προγραμματισμένες ασκήσεις. Η μεγάλη άσκηση, η «Δύση», πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια. Το 2022 συμμετείχαν 200.000 στρατιώτες, ενώ φέτος οι ασκήσεις περιλάμβαναν λιγότερους.
Η Μόσχα και το Μινσκ υποστηρίζουν ότι οι ασκήσεις είναι καθαρά αμυντικού χαρακτήρα, σχεδιασμένες να ενισχύσουν την ασφάλεια της Ρωσίας και της Λευκορωσίας και να αντιμετωπίσουν πιθανές εξωτερικές απειλές. Τα ίδια έλεγαν και πριν από 3,5 χρόνια, σύμφωνα με το BBC.
Τον Φεβρουάριο του 2022, στην στρατιωτική άσκηση «Union Resolve», την οποία έκαναν οι ένοπλες δυνάμεις της Λευκορωσίας και της Ρωσίας, όταν τελείωσε η άσκηση, αντί να επιστρέψουν στη βάση τους, τα ρωσικά στρατεύματα εισέβαλαν στην γειτονική Ουκρανία από το έδαφος της Λευκορωσίας.
Αυτή τη φορά, η Λευκορωσία επιμένει πως δεν έχει τίποτα να κρύψει. Εκπρόσωποι από 23 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Τουρκίας και της Ουγγαρίας, παρακολούθησαν τη στρατιωτική άσκηση.
«Θεωρούμε ότι η άσκηση είναι πρωτοφανής ως προς τη διαφάνειά της», δήλωσε στους δημοσιογράφους στο πεδίο βολής ο υποστράτηγος Βαλέρι Ρεβένκο, βοηθός του υπουργού Άμυνας της Λευκορωσίας. «Δεν απειλούμε κανέναν. Είμαστε υπέρ ενός εποικοδομητικού και πραγματιστικού διαλόγου», πρόσθεσε.
Η αντίδραση της Πολωνίας
Προφανώς ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, δεν έχει πειστεί. Χαρακτήρισε «πολύ επιθετικές» τις ασκήσεις «Δύση 2025» . Η Πολωνία έκλεισε τα σύνορά της με τη Λευκορωσία πριν από τις ασκήσεις, προκαλώντας οργισμένη αντίδραση από το Μινσκ.
Η «Δύση 2025» συμπίπτει με μια περίοδο αυξημένης έντασης στην Ανατολική Ευρώπη. Πιο νότια, η Ρωσία δεν δείχνει καμία πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Και την περασμένη εβδομάδα η Πολωνία κατηγόρησε τη Ρωσία ότι παραβίασε σκόπιμα τον εναέριο χώρο της, πραγματοποιώντας ομαδικές εισβολές στον πολωνικό εναέριο χώρο, με drones. Μάλιστα το ΝΑΤΟ απογείωσε μαχητικά για να καταρρίψουν κάποια από αυτά.
Η Μόσχα απάντησε υποστηρίζοντας ότι «δεν είχε προγραμματίσει να πλήξει στόχους σε πολωνικό έδαφος».
Την Κυριακή, η Ρουμανία αποκάλυψε ότι ρωσικό drone παραβίασε επίσης τον εναέριο χώρο της. Στην Ευρώπη επικρατεί ευρεία ανησυχία ότι τέτοιες εισβολές drones δεν είναι τυχαίες, αλλά στρατηγική της Ρωσίας για να δοκιμάσει την ενότητα και την αποφασιστικότητα των Ευρωπαίων ηγετών και της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
Ρωσία και Λευκορωσία έχουν καταβάλει πρόσφατα προσπάθειες να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με την Ουάσινγκτον και να οικοδομήσουν μια σχέση με την κυβέρνηση Τραμπ. Ωστόσο, στην περίπτωση τόσο της Μόσχας όσο και του Μινσκ, οι σχέσεις με την Ευρώπη παραμένουν τεταμένες.
Η απόφαση των λευκορωσικών αρχών να προσκαλέσουν διεθνή μέσα ενημέρωσης στην άσκηση «Δύση 2025» μπορεί να ερμηνευτεί με δύο τρόπους: Αφενός, ως μια προσπάθεια διαφάνειας – έτσι τουλάχιστον το παρουσιάζει το Μινσκ.
Όμως, μέσα από τις εκρήξεις και τους πυροβολισμούς στο πεδίο βολής του Μπορίσοφ, αναδύεται ίσως και ένα μήνυμα προς τη Δύση. Και πρώτα απ’ όλα, προς την Ευρώπη. Το μήνυμα μπορεί να διαβάζεται κάπως έτσι: «Δείτε και σκεφτείτε την ισχύ πυρός στην αυλή σας· η αντιπαράθεση με τη Μόσχα δεν είναι προς το συμφέρον σας».