Στο παρασκήνιο της διεθνούς πολιτικής, το διπλωματικό παιχνίδι των Πρώτων Κυριών αποκτά ολοένα μεγαλύτερη σημασία, με πρωταγωνίστρια κυρίως τη Μελάνια Τραμπ, αλλά και τις Ολένα Ζελένσκα και Εμινέ Ερντογάν. Μέσα από επιστολές και έμμεσες παρεμβάσεις, οι σύζυγοι των προέδρων μεταφέρουν μηνύματα που ξεπερνούν τα επίσημα κανάλια διπλωματίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η κυρία Τραμπ αναδεικνύεται σε μία Πρώτη Κυρία με αυξανόμενη επιρροή στον σύζυγό της και πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

του Νίκου Παγουλάτου 

Η εικόνα που σχηματίζεται γύρω από τη Μελάνια Τραμπ αποκαλύπτει μια Πρώτη Κυρία με ολοένα αυξανόμενη επιρροή στις αποφάσεις του συζύγου της, σημειώνει ο Guardian σε ανάλυσή του, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη Γάζα, την Ουκρανία και τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Η επιρροή της Μελάνια, η οποία δεν εμφανίζεται συχνά στον Λευκό Οίκο και απουσιάζει από την Ουάσινγκτον εδώ και έναν μήνα, στα μεγάλα ζητήματα της διεθνούς πολιτικής, είναι αισθητή πλέον σε όλους τους κύκλους των διπλωματών, σε παγκόσμιο επίπεδο, σχολιάζει το CNN.

Παρά τις ελάχιστες δημόσιες εμφανίσεις της, ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία μαζί της, με μηνύματα και τηλεφωνήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Έξι μήνες μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, διπλωμάτες στο Λονδίνο αναθεωρούν πλέον την τακτική τους, θεωρώντας πως πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στη σύζυγό του παρά στον ίδιο. Όπως ανέφερε μία διπλωματική πηγή στον Guardian: «Ο Στάρμερ έχει κερδίσει τον σεβασμό του Τραμπ και θα του πει με τον σωστό τρόπο αν διαφωνεί. Αλλά εκείνη είναι που μετράει».

Εξάλλου, πιστεύεται ότι εκείνη βρισκόταν πίσω από την αιφνιδιαστική παραδοχή του Τραμπ ότι οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα λιμοκτονούν, ενώ ο ίδιος παραδέχτηκε πως ήταν η σύζυγός του που του είπε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν ίσως να μην ήταν ειλικρινής όταν μιλούσε για ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία.

Οι συνομιλίες του Τραμπ με τη Μελάνια

Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος έχει παραδεχθεί ότι η Μελάνια του μεταφέρει έναν απαραίτητο σκεπτικισμό, έπειτα από τις συνομιλίες που πραγματοποιεί με τον Πούτιν.

«Λέω στην Πρώτη Κυρία: “Ξέρεις, μίλησα σήμερα με τον Βλαντίμιρ — είχαμε μια υπέροχη συζήτηση”. Και εκείνη είπε: “Αλήθεια; Μια άλλη πόλη μόλις χτυπήθηκε”», διηγήθηκε ο Τραμπ σε συνάντησή του τον Ιούλιο με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε.

Την ίδια μέρα πρόσθεσε: «Θα πάω σπίτι και θα πω: “Πρώτη Κυρία, είχα την πιο υπέροχη συνομιλία με τον Βλαντίμιρ. Νομίζω ότι τελειώσαμε”. Και μετά ανοίγω την τηλεόραση ή μου λέει: “Ουάου, περίεργο, γιατί μόλις βομβάρδισαν έναν οίκο ευγηρίας”».

Όταν ρωτήθηκε αν η Πρώτη Κυρία τον επηρεάζει, ο Τραμπ απάντησε: «Η Μελάνια είναι πολύ έξυπνη. Είναι πολύ ουδέτερη. Είναι πολύ ουδέτερη, με την έννοια ότι είναι κάπως σαν εμένα. Θα ήθελε να σταματήσει ο θάνατος των ανθρώπων».

«Νομίζω ότι πολλοί υποτιμούν πόσο φυσιολογικό είναι αυτό το ζευγάρι. Εκείνος την ακούει και ζητάει τη συμβουλή της», ανέφερε μια ανώνυμη πηγή που γνωρίζει τη δυναμική της σχέσης τους.

«Εκείνη επεμβαίνει μόνο όταν πραγματικά θέλει να δώσει μάχη για κάτι – και νοιάζεται πραγματικά για τα παιδιά».

Οι διπλωματικές της κινήσεις πριν την Αλάσκα

Καθώς ο Τραμπ προετοιμαζόταν για τη σημαντική σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, η Πρώτη Κυρία επέλεξε να ασκήσει διπλωματία με τον δικό της τρόπο.

«Αγαπητέ Πρόεδρε Πούτιν», έγραψε σε επιστολή της προς τον Ρώσο ηγέτη. «Κάθε παιδί μοιράζεται τα ίδια ήσυχα όνειρα στην καρδιά του, είτε γεννημένο τυχαία στην ύπαιθρο ενός έθνους είτε σε ένα μεγαλόπρεπο κέντρο πόλης. Ονειρεύονται αγάπη, δυνατότητες και ασφάλεια από τον κίνδυνο».

Στην επιστολή αναφέρθηκε επίσης στο «σκοτάδι» που περιβάλλει τα παιδιά που πλήττονται από τον πόλεμο, τονίζοντας ότι ο Ρώσος ηγέτης έχει τη δύναμη να «αποκαταστήσει μόνος του το μελωδικό τους γέλιο».

Η ίδια δεν συνόδευσε τον σύζυγό της στη συνάντηση της Αλάσκας με τον Πούτιν, ούτε όταν φιλοξένησε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες στον Λευκό Οίκο λίγες μέρες αργότερα.

Μετά την επιστολή της προς τον Πούτιν, ο Ζελένσκι παρέδωσε προσωπικά στον Ντόναλντ Τραμπ επιστολή από τη σύζυγό του, Ολένα Ζελένσκα, προς την Αμερικανίδα Πρώτη Κυρία.

Η επιστολή της Ζελένσκα στη Μελάνια

Η υπόθεση των χιλιάδων παιδιών που έχουν απαχθεί από τη Ρωσία βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης του Ζελένσκι με τον Τραμπ, στον Λευκό Οίκο, με μια επιστολή να λειτουργεί ως «γέφυρα» ανάμεσα στις δύο Πρώτες Κυρίες.

Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας παρέδωσε στον Αμερικανό ομόλογό του μια επιστολή ευγνωμοσύνης για τη σύζυγό του Μελάνια, γραμμένη από την πρώτη κυρία της Ουκρανίας, Ολένα Ζελένσκα.

Όπως εξήγησε, η επιστολή είχε στόχο να ευχαριστήσει τη Μελάνια επειδή ευαισθητοποίησε την παγκόσμια κοινή γνώμη για τουλάχιστον 19.500 παιδιά που, σύμφωνα με την ουκρανική κυβέρνηση, έχουν απαχθεί από τη Ρωσία μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του 2022.

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για την επιστολή, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα ότι η σύζυγός του «νιώθει πολύ έντονα, αγαπά πολύ τα παιδιά και μισεί να βλέπει κάτι τέτοιο να συμβαίνει», προσθέτοντας πως το ίδιο ισχύει και για άλλους πολέμους.

«Θα ήθελε να δει αυτό να τελειώνει, το λέει πολύ ανοιχτά, πολύ περήφανα και με μεγάλη λύπη, επειδή τόσοι πολλοί άνθρωποι έχουν σκοτωθεί», σημείωσε.

Ο Ουκρανός πρόεδρος επαίνεσε τη Μελάνια Τραμπ «για την προσοχή της σε ένα από τα πιο επώδυνα και δύσκολα ζητήματα αυτού του πολέμου – την απαγωγή Ουκρανών παιδιών από τη Ρωσία», προσθέτοντας: «Εκτιμούμε βαθιά τη συμπόνια της».

«Η φωνή της έχει σημασία, και η φροντίδα της δίνει δύναμη σε αυτόν τον σκοπό», κατέληξε.

Όπως σημειώνει το BBC, η Ρωσία απορρίπτει την κατηγορία, υποστηρίζοντας ότι έχει προστατεύσει ευάλωτα παιδιά μεταφέροντάς τα μακριά από μια εμπόλεμη ζώνη για τη δική τους ασφάλεια. Η επιστροφή των παιδιών αποτελεί κομβικό σημείο της ουκρανικής θέσης στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα.

Τα παιδιά στη Γάζα

Η Μελάνια φαίνεται να παίζει επίσης κομβικό ρόλο στην αλλαγή στάσης του Τραμπ για τη Γάζα. «Πιστεύει ότι είναι τρομερό», δήλωσε ο Τραμπ τον περασμένο μήνα για τις εικόνες από τη Γάζα, τις οποίες ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει αρνηθεί ότι δείχνουν λιμοκτονία.

«Και βλέπει τις ίδιες εικόνες που βλέπετε κι εσείς, που βλέπουμε όλοι μας. Και νομίζω ότι όλοι, εκτός αν είναι πραγματικά άκαρδοι -ή χειρότερα από αυτό, τρελοί- δεν μπορούν να πουν τίποτα άλλο πέρα από το ότι είναι τρομερό όταν βλέπεις τα παιδιά».

Χαρακτηριστικό της επιρροής της προς τον Τραμπ, είναι όταν το Ισραήλ επέμεινε ότι λιμοκτονία δεν υφίσταται ή ότι πρόκειται για προπαγάνδα της Χαμάς. Στις 27 Ιουλίου, ο Τραμπ αντέδρασε λέγοντας ότι «οι εικόνες δεν μπορεί να είναι κατασκευασμένες».

Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι οι ΗΠΑ έδωσαν 60 εκατομμύρια δολάρια σε επισιτιστική βοήθεια για τη Γάζα, αν και αυτό έχει διαψευστεί από αμερικανικά ΜΜΕ. Είπε επίσης ότι σκέφτεται την αναδιάρθρωση των κέντρων διανομής του Ταμείου Ανθρωπιστικής Βοήθειας Γάζας (GHF), που αντικατέστησε το πρόγραμμα του ΟΗΕ, χωρίς όμως ουσιαστική πρόοδο.

Η επιστολή της Εμινέ Ερντογάν στην Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ

Το Σάββατο, η πρώτη κυρία της Τουρκίας, Εμινέ Ερντογάν, κάλεσε τη Μελάνια Τραμπ να υψώσει τη φωνή της για τα παιδιά της Γάζας, εκφράζοντας την ελπίδα να δείξει την ίδια ευαισθησία που έδειξε απέναντι στα παιδιά της Ουκρανίας.

Σε επιστολή που δημοσιοποιήθηκε το Σάββατο, η Εμινέ Ερντογάν χαιρέτισε την προηγούμενη πρωτοβουλία της Μελάνια Τραμπ για τα παιδιά της Ουκρανίας, χαρακτηρίζοντάς την «μια πρωτοβουλία που εμπνέει ελπίδα στις καρδιές».

Πρόσθεσε ότι θα ήθελε η ίδια η Μελάνια Τραμπ να επεκτείνει αυτήν την υπεράσπιση και στα παιδιά της Παλαιστίνης, τονίζοντας πως η Γάζα έχει γίνει «ένα νεκροταφείο παιδιών», όπου «ένα παιδί σκοτώνεται σχεδόν κάθε ώρα».

«Όπως υπερασπιστήκατε τα δικαιώματα των παιδιών της Ουκρανίας, πιστεύω ότι θα δείξετε την ίδια ευαισθησία για τα παιδιά της Γάζας», τόνισε η Εμινέ Ερντογάν στην επιστολή της.

Η πρώτη κυρία της Τουρκίας πρότεινε στη Μελάνια Τραμπ να στείλει επιστολή προς τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, καλώντας για τερματισμό «της πιο οδυνηρής γενοκτονίας της εποχής μας».

Το προφίλ της Μελάνια Τραμπ

Η Μελάνια δεν έχει υποστηρίξει δημόσια κάποια από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές στην Ουκρανία ή τη Γάζα. Οι αντιδράσεις της -όπως τις περιγράφει ο Πρόεδρος των ΗΠΑ- λειτουργούν ως «έλεγχος πραγματικότητας» απέναντι στους πολέμους που έχει υποσχεθεί ότι θα τερματίσει αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει.

Ωστόσο, είχε τοποθετηθεί δημοσίως και κατά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το 2022, γράφοντας στο X: «Είναι σπαρακτικό και φρικτό να βλέπεις αθώους ανθρώπους να υποφέρουν. Οι σκέψεις και οι προσευχές μου είναι με τον ουκρανικό λαό. Παρακαλώ, αν μπορείτε, κάντε μια δωρεά για να τους βοηθήσετε @ICRC».

Παρ’ όλα αυτά απέφυγε να αποδώσει ευθύνες στη Ρωσία ή να αναφέρει τον Πούτιν. Όπως σημειώνει το CNN, η κοινή συνισταμένη των παρεμβάσεών της είναι η απειλή που αντιμετωπίζουν τα παιδιά.

«Η κυρία Τραμπ υπήρξε συνεπής στη συγκέντρωση της προσοχής της στην ασφάλεια των παιδιών και στο μέλλον τους», δήλωσε η Ανίτα ΜακΜπράιντ, πρώην διευθύντρια του προσωπικού της πρώην Πρώτης Κυρίας Λόρα Μπους και επικεφαλής της πρωτοβουλίας «Legacies of America’s First Ladies» του American University.

Η καταγωγή της από τη Σλοβενία, τότε κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία, προσθέτει, σύμφωνα με την ίδια, ένα επιπλέον επίπεδο αξιοπιστίας. «Φέρνει μια άλλη διάσταση αξιοπιστίας, καθώς μεγάλωσε σε μια Ευρώπη υπό τον έλεγχο της ρωσικής επιθετικότητας προτού η χώρα της αποκτήσει την ελευθερία της», πρόσθεσε η ΜακΜπράιντ.

«Οι Πρώτες Κυρίες έχουν μια μοναδική ηθική εξουσία. Χαιρετίζω την κυρία Τραμπ που χρησιμοποιεί την πλατφόρμα της με αυτόν τον τρόπο για θέματα που έχουν σημασία – ειδικά σε αυτή την κρίσιμη στιγμή της παγκόσμιας ιστορίας», σχολίασε.

Η Μελάνια Τραμπ δεν έχει παρουσιάσει κάποια νέα πολιτική ατζέντα, αλλά οι έμμεσες τοποθετήσεις της για την Ουκρανία και τη Γάζα δίνουν ενδείξεις για την επιρροή της, αναφέρει ο Guardian. Όπως σημείωσε μία πηγή στη βρετανική εφημερίδα, «Όταν μιλάει, οι άνθρωποι την ακούν».