Η απόφαση των τουρκικών αρχών να απαγορεύσουν για δεύτερη χρονιά τη Θεία Λειτουργία τον Δεκαπενταύγουστο στην Παναγία Σουμελά προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από εθνικιστικούς κύκλους στην Τουρκία.
Η λειτουργία πραγματοποιήθηκε στις 23 Αυγούστου, με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο να απουσιάζει και τον Μητροπολίτη Ανδρέα να την τελεί.
Εθνικιστικές οργανώσεις και πολιτικοί χαρακτήρισαν τη λειτουργία ως «ποντιακή δραστηριότητα» και «προδοσία», ενώ κατηγόρησαν το Φανάρι για υπέρβαση εξουσίας.
Η εκδήλωση, σημαντική για τον ελληνισμό και τον ορθόδοξο κόσμο, απειλείται από πολιτική εκμετάλλευση και εθνικιστικές αντιδράσεις.
Πιο αναλυτικά
Η απόφαση των τουρκικών αρχών να απαγορεύσουν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά τη Θεία Λειτουργία τον Δεκαπενταύγουστο στην Παναγία Σουμελά, προκάλεσε εντάσεις και άνοιξε τον δρόμο για σφοδρές αντιδράσεις από εθνικιστικούς κύκλους.
Αντί της ημέρας της Κοίμησης της Θεοτόκου (15 Αυγούστου), δόθηκε άδεια η Θεία Λειτουργία να πραγματοποιηθεί σήμερα, Σάββατο 23 Αυγούστου, ημερομηνία που συμπίπτει με τα «εννιαήμερα» της Παναγίας.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν θα παρέστη φέτος, και τη Θεία Λειτουργία τέλεσε ο Μητροπολίτης Ανδρέας των Σαράντα Εκκλησιών.
Σύμφωνα με αναφορές, εθνικιστικές οργανώσεις επιχειρούν να εργαλειοποιήσουν τη λειτουργία, χαρακτηρίζοντάς την «ποντιακή δραστηριότητα».
Ο πρόεδρος της Ένωσης Νέας Εποχής Σκέψης, Χασάν Ακιούζ, περιέγραψε τη λειτουργία ως «μια εκδήλωση που εξυπηρετεί τον ιμπεριαλισμό» και κάλεσε να ακυρωθεί. Ο ίδιος έκανε λόγο για «βυζαντινά παιχνίδια» που, όπως είπε, «η αντίσταση και η αποφασιστικότητα του τουρκικού έθνους μπορούν να διαλύσουν και να καταστρέψουν».
Στο ίδιο πνεύμα, ο Μουχαμέτ Ερκάν, επικεφαλής του τοπικού παραρτήματος του κόμματος İYİ στην Τραπεζούντα, καταδίκασε τη λειτουργία χαρακτηρίζοντάς την «παράσταση προδοσίας» και τόνισε: «Είτε πραγματοποιηθεί μία εβδομάδα νωρίτερα είτε αργότερα, παραμένει ένα βρόμικο ποντιακό παιχνίδι και παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάννης».
Ακόμη πιο κατηγορηματικός εμφανίστηκε ο απόστρατος ναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, αρχιτέκτονας του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας», ο οποίος δήλωσε: «Η Τραπεζούντα είναι το φρούριο των Τούρκων», προειδοποιώντας ενάντια σε αυτό που χαρακτήρισε «ποντιακή και οικουμενιστική προπαγάνδα».
Για τον απανταχού ελληνισμό και τον ευρύτερο ορθόδοξο κόσμο, η Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά αποτελεί πνευματικό και πολιτιστικό ορόσημο, ωστόσο για ακόμη μία χρονιά απειλείται να επισκιαστεί από πολιτική εκμετάλλευση και εθνικιστικές αντιδράσεις.
Ιδιαίτερα αιχμηρός ήταν και ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Ερόλ Κάρα, εκπρόσωπος του Κέντρου Τουρκικών Ναυτικών και Παγκόσμιων Στρατηγικών (TÜRK DEGS) στο Ελαζίγκ, ο οποίος κατηγόρησε το Φανάρι ότι ξεπερνά τα όριά του.
«Η Ελληνική Εκκλησία του Φαναρίου υπερβαίνει την εξουσία της», δήλωσε, χαρακτηρίζοντας «απαράδεκτη» τη λειτουργία.
Ο Κάρα συνέχισε, επικαλούμενος την κατάσταση στην Ελλάδα: «Τα τζαμιά στην Ελλάδα μετατρέπονται σε στάβλους, δεν υπάρχει ούτε ένα ανοιχτό τζαμί στην Αθήνα. Ενώ οι εκλεγμένοι μουφτήδες φυλακίζονται, είναι απαράδεκτο να επιτρέπονται λειτουργίες στο Μοναστήρι της Σουμελά στην Τραπεζούντα, όπου δεν υπάρχει ορθόδοξη χριστιανική κοινότητα. Σύμφωνα με την ορθόδοξη πίστη, οι λειτουργίες τελούνται σε εκκλησίες. Αυτό δεν πρέπει να επιτρέπεται σε ένα μουσείο».
Καταλήγοντας, ο Κάρα υπογράμμισε: «Τέτοιες δραστηριότητες δεν πρέπει ποτέ να επιτρέπονται».
Συνοπτικά
- Η απαγόρευση της Θείας Λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά προκάλεσε αντιδράσεις από εθνικιστές στην Τουρκία.
- Η λειτουργία πραγματοποιήθηκε στις 23 Αυγούστου από τον Μητροπολίτη Ανδρέα, χωρίς την παρουσία του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
- Εθνικιστικές οργανώσεις χαρακτήρισαν τη λειτουργία ως «ποντιακή δραστηριότητα» και κατηγόρησαν το Φανάρι για υπέρβαση εξουσίας.
- Η εκδήλωση αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό ορόσημο για τον ελληνισμό, αλλά απειλείται από πολιτική εκμετάλλευση και αντιδράσεις.