Χωρίς σαφή στόχευση και με μία «γραμμή πλεύσης», η οποία αλλάζει συνεχώς, φαίνεται ότι οδεύει ο Ντόναλντ Τραμπ στην συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα την Παρασκευή. Μπροστά στην έμπειρη διπλωματική «μηχανή» της Ρωσίας που δίνει προσοχή στις λεπτομέρειες ο Λευκός Οίκος επιχείρησε να περιορίσει τις προσδοκίες για το τετ-α-τετ.

Μόλις ανακοινώθηκε η συνάντηση ο Τραμπ έσπευσε να μιλήσει για κάποιου είδους εδαφική ανταλλαγή μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ήταν αισιόδοξοι ότι η κατάπαυση πυρός στο ουκρανικό μέτωπο πλησιάζει πιο κοντά με την συνάντηση των δύο ηγετών.

Ωστόσο την Δευτέρα είχαμε στροφή 180 μοιρών από τον Λευκό Οίκο που διευκρίνισε ότι την Παρασκευή ο Ντόναλντ Τραμπ θα κάνει μία «άσκηση ακρόασης». Με απλά λόγια δεν θα δεσμευτεί σε τίποτα έναντι του Πούτιν αλλά θα ακούσει τις θέσεις του.

Για να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις ταυτόχρονα Αμερικανοί αξιωματούχοι μίλησαν ανώνυμα στο περιοδικό Politico για να υποβαθμίσουν εκ νέου την συνάντηση σε μία «αναγνωριστική» επιχείρηση του Τραμπ προκειμένου να κρίνει εάν ο Πούτιν εννοεί σοβαρά ότι επιθυμεί την ειρήνη με την Ουκρανία. Όλο αυτό έχει να κάνει με την «εμπιστοσύνη στα ένστικτα του Τραμπ», ανέφερε ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Αφού μιλήσουν, ο Τραμπ θα μπορέσει να εκτιμήσει πόσο σοβαρός είναι ο Πούτιν για την ειρήνη», δήλωσε ένας δεύτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. Η συνάντηση αυτή είναι «η αρχή μιας νέας φάσης», εξήγησε.

«Όλα αυτά τείνουν προς την κατεύθυνση ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει να κρίνει ποιες είναι οι προθέσεις του Πούτιν», ανέφερε άτομο κοντά στον Λευκό Οίκο.

Πώς φτάσαμε, όμως, εδώ; Το χαοτικό στυλ πολιτικής που ασκεί ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πλέον παροιμιώδες και θα μπορούσε να εξηγεί την αλλαγή στρατηγικής. Υπάρχουν, όμως, αρκετά γεγονότα των προηγούμενων ημερών που σίγουρα «ζυγίζει» ο Λευκός Οίκος.

Πρώτον, τις προηγούμενες ημέρες αναλυτές στις ΗΠΑ και την Ευρώπη προειδοποιούσαν ότι ο Πούτιν είναι νικητής πριν καλά καλά πατήσει το πόδι του στην Αλάσκα. Κατέθεσε ένα μαξιμαλιστικό σχέδιο με τις απαιτήσεις του στην Ουκρανία, ο Τραμπ δέχθηκε να τον συναντήσει και να τον βγάλει από την διπλωματική απομόνωση και όλα αυτά χωρίς  ο Ρώσος πρόεδρος να δεσμευτεί σε κατάπαυση πυρός.

Ταυτόχρονα το σχέδιο Πούτιν το οποίο φέρεται να περιέχει παραχωρήσεις ουκρανικών εδαφών στην Ρωσία είναι το μοναδικό που βρίσκεται στο τραπέζι αφού η Ουάσινγκτον δεν έχει παρουσιάσει κάποια αντιπρόταση. Μόνο η Ευρώπη σε συνεργασία με το Κίεβο προσπαθούν να συντάξουν, να προβάλλουν και να πιέσουν τις ΗΠΑ να δεχθούν μία αντιπρόταση που θα εγγυάται την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. .

Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς συγκαλεί την Τετάρτη μια σύνοδο κορυφής μέσω τηλεδιάσκεψης προκειμένου οι Ευρωπαίοι ηγέτες και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι να συζητήσουν μια πιθανή συμφωνία με τον Πούτιν. Σύμφωνα με το Politico, η σύνοδος θα επικεντρωθεί στο ποια είναι τα σημεία που οι Ευρωπαίοι και το Κίεβο μπορούν να πιέσουν την Μόσχα, τι μέλλει γενέσθαι με τα ουκρανικά εδάφη που έχουν καταληφθεί από τον ρωσικό στρατό, τις εγγυήσεις για την ασφάλεια της Ουκρανίας και το πλαίσιο για μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες.

Το διπλό παιχνίδι του Πούτιν

Δεύτερον, ο Λευκός Οίκος είναι βέβαιο ότι παρακολουθεί με προσοχή την διπλή στρατηγική του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος από την μία δηλώνει έτοιμος να συζητήσει για την ειρήνη στην Ουκρανία και από την άλλη εντείνει τις επιθέσεις στο ουκρανικό μέτωπο.

Οι ουκρανικές δυνάμεις ανακοίνωσαν την Δευτέρα ότι τα ρωσικά στρατεύματα προωθήθηκαν με ταχύτητα σε ένα στρατηγικής σημασίας τομέα του μετώπου στην ανατολική Ουκρανία. Η προώθηση αυτή πραγματοποιήθηκε βορειοανατολικά του Ποκρόφσκ, μιας πόλης με μεταλλεία και επίκεντρο μαχών στο Ντονέτσκ, το οποίο θέλει να θέσει υπό έλεγχο η Μόσχα.

«Βλέπουμε ότι ο ρωσικός στρατός δεν ετοιμάζεται να τερματίσει τον πόλεμο. Το αντίθετο, κάνουν κινήσεις που υποδηλώνουν προετοιμασία για νέες επιθέσεις», ανέφερε στο Χ ο Ζελένσκι.

Η κίνηση αυτή ενισχύει τους διπλωμάτες και τους αναλυτές που επιμένουν ότι η Ρωσία ποντάρει ότι η νίκη της στην Ουκρανία θα προέλθει στρατιωτικά και όχι διπλωματικά.

Η συνάντηση με τον Τραμπ στην Αλάσκα δίνει στο Πούτιν το πλεονέκτημα να προσπαθήσει να πείσει τον Αμερικανό πρόεδρο να υιοθετήσει την δική του οπτική για τον πόλεμο χωρίς να έχει ουσιαστικές επιπτώσεις. Συνοπτικά η θέση αυτή είναι ότι το ΝΑΤΟ επιχείρησε να επεκταθεί στην πίσω αυλή της Ρωσίας και να εμπλακεί στην Ουκρανία και η Μόσχα δεν είχε άλλη επιλογή από το να απαντήσει.

Σε αυτό διαφωνούν οι Ευρωπαίοι που εκτιμούν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν ετοίμαζε την εισβολή του στην Ουκρανία, η οποία έγινε το 2022, από το 2014 όταν και προσάρτησε την Κριμαία.

Φόβοι για ένα νέο Ελσίνκι

Ο Λευκός Οίκος κρατάει χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών για την συνάντηση αλλά όλα είναι ανοιχτά στο ραντεβού της Παρασκευής με τον απρόβλεπτο Τραμπ. Εκείνο που ανησυχεί κυρίως την Ευρώπη είναι ότι ο Πούτιν έχει καταφέρει και στο παρελθόν να πάρει με το μέρος του και να οδηγήσει σε κωλοτούμπα τον Τραμπ.

Το 2018 στην Φιλανδία σε μία συνέντευξη Τύπου από κοινού με τον Ρώσο πρόεδρο ο Τραμπ, που διένυε την πρώτη θητεία του στον Λευκό Οίκο, άφησε τους πάντες άφωνους όταν υιοθέτησε πλήρως το αφήγημα της Μόσχας για τις αμερικανικές εκλογές και την ρωσική εμπλοκή.

Αναφορικά με το εάν η Ρωσία είχε προσπαθήσει να εμπλακεί στις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ το 2016 ο Τραμπ είχε δηλώσει: «Ο πρόεδρος Πούτιν λέει ότι δεν είναι η Ρωσία. Δεν βλέπω κανένα λόγο για να είναι (σ.σ. Η Ρωσία)». Οι δηλώσεις έκαναν στελέχη της κυβέρνησης και Ρεπουμπλικανούς να ασκήσουν κριτική στον Τραμπ.

«Μετά την έκρηξη μεταξύ του Τραμπ και του Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο, οι Ευρωπαίοι, οι Ουκρανοί και οι υποστηρικτές της Ουκρανίας εντός της κυβέρνησης έχουν συναρμολογήσει μια πολιτική που βοηθά την Ουκρανία να παραμείνει στον αγώνα και να αποτρέψει τον Τραμπ να αποδεχτεί την άποψη της Ρωσίας για τη σύγκρουση» δήλωσε στους New York Times ο Άντριου Βάις, αντιπρόεδρος μελετών στο Carnegie Endowment for International Peace.

«Η πραγματική δοκιμασία την Παρασκευή θα είναι το κατά πόσο αυτή η πολιτική θα επιβιώσει από την πρώτη προσωπική επαφή μεταξύ του Τραμπ και του Πούτιν», πρόσθεσε ο Άντριου Βάις.

Ωστόσο αρκετοί ανησυχούν ότι η συνάντηση σχεδιάστηκε βιαστικά και θα αποτελέσει «χρυσή» ευκαιρία προκειμένου ο Βλαντίμιρ Πούτιν να πάρει με το μέρος του τον Αμερικανό πρόεδρο.

«Νομίζω ότι πιστεύει ότι πρέπει να κάνει τον Τραμπ να πιαστεί στο αγκίστρι και πιστεύει ότι οι ικανότητές του στην KGB. θα το κάνουν αυτό», δήλωσε ο ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, Τζον Μπόλτον σε συνέντευξή του στο NewsNation την περασμένη εβδομάδα.