Ο πόλεμος στην Ουκρανία εισέρχεται σε ένα νέα, επικίνδυνη φάση, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν φαίνεται να αδιαφορεί για τη δυσφορία του Ντόναλντ Τραμπ και να κλιμακώνει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή, ο Αμερικανός πρόεδρος, άλλοτε ανοιχτά φιλορώσος, δείχνει να χάνει την υπομονή του.

Όμως, τι σηματοδοτεί αυτή η μεταστροφή του Προέδρου των ΗΠΑ και πού μπορεί να οδηγήσει;

Η απογοήτευση Τραμπ

Πριν από πέντε μήνες, ο Τραμπ εξέπληξε την παγκόσμια κοινότητα δηλώνοντας ότι ο Πούτιν «θέλει ειρήνη στην Ουκρανία». Όπως ανέφερε τότε, «Πιστεύω ότι θέλει ειρήνη. Εννοώ, τον ξέρω πολύ καλά. Ναι, νομίζω ότι θέλει ειρήνη. Νομίζω ότι θα μου το έλεγε αν δεν ήθελε. Τον εμπιστεύομαι σε αυτό το θέμα».

Ωστόσο, όπως σημειώνει το CNN, τις τελευταίες ημέρες ο Τραμπ έχει υιοθετήσει έναν τελείως διαφορετικό τόνο.

Κατά τη διάρκεια συνάντησης με κυβερνητικούς αξιωματούχους στον Λευκό Οίκο, αφού είχε προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν, δήλωσε ανοιχτά: «Μας λέει πολλές ανοησίες ο Πούτιν, αν θέλετε να ξέρετε την αλήθεια. Είναι πάντα πολύ ευγενικός, αλλά αποδεικνύεται ότι αυτό δεν σημαίνει τίποτα».

Η ατάκα αυτή δεν πέρασε απαρατήρητη. Όπως σημειώνει το CNN, πρόκειται για μια από τις σπανιότερες περιπτώσεις όπου ο Τραμπ καταφέρεται ευθέως κατά του Ρώσου Προέδρου, τον οποίο στο παρελθόν απέφευγε συστηματικά να επικρίνει κατ’ αυτόν τον τρόπο.

Κλιμάκωση αντί για αποκλιμάκωση

Αν και ο Τραμπ φάνηκε να σκληραίνει τη στάση του, οι New York Times επισημαίνουν ότι ο Πούτιν δείχνει αποφασισμένος να συνεχίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, ανεπηρέαστος από την ενόχληση του Αμερικανού Προέδρου.

Σύμφωνα με δύο πρόσωπα που βρίσκονται κοντά στο Κρεμλίνο, ο Πούτιν είναι πεπεισμένος ότι η υπεροχή της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης αυξάνεται και ότι «οι ουκρανικές άμυνες ενδέχεται να καταρρεύσουν τους επόμενους μήνες».

Η Τατιάνα Στανόβαγια, ερευνήτρια στο Carnegie Russia Eurasia Center, σχολιάζει: «Δεν θα θυσιάσει τους στόχους του στην Ουκρανία χάριν της βελτίωσης των σχέσεων με τον Τραμπ».

Όπως προσθέτουν οι Times, ο Πούτιν έχει ήδη προεξοφλήσει το ενδεχόμενο αυξημένης πίεσης από τις ΗΠΑ και δεν προτίθεται να σταματήσει τη σύγκρουση χωρίς εκτεταμένες παραχωρήσεις από την ουκρανική πλευρά.

Ο Πούτιν δεν προσφέρει τίποτα ουσιαστικό

Όπως σημειώνει το ρεπορτάζ των NYT, ο Πούτιν έχει προσπαθήσει να φανεί διαλλακτικός προς τον Τραμπ. Έχει προτείνει εμπορικές συμφωνίες, όπως συμμετοχή σε εξορύξεις σπάνιων γαιών ή στην προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ενώ πρότεινε η Ρωσία να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολαβητή στη Μέση Ανατολή.

Σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου στη Λευκορωσία, ο Πούτιν δήλωσε: «Είναι θαρραλέος άνθρωπος, αυτό είναι σαφές», αναφερόμενος στον Τραμπ.

Σε εκείνη τη συνέντευξη Τύπου της 27ης Ιουνίου, ο Πούτιν αναγνώρισε τη δυσφορία του Τραμπ, λέγοντας: «Αυτή είναι η πραγματικότητα. Η πραγματική ζωή είναι πάντα πιο περίπλοκη από την ιδέα που έχεις γι’ αυτήν».

Σκληρές δηλώσεις, ανώδυνες πολιτικές

Παρά τις δημόσιες αιχμές, ο Τραμπ απέφυγε να υπογράψει νέο πακέτο κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, παρά τη διακομματική στήριξη που αυτό απολαμβάνει στο Κογκρέσο.

Όπως επισημαίνει το CNN, αν ο Τραμπ ήταν πραγματικά αποφασισμένος να διαρρήξει τη σχέση του με τον Πούτιν, θα είχε ήδη προχωρήσει στις κυρώσεις.

Αντίθετα, μοιάζει να χρησιμοποιεί τις επιθέσεις αυτές ως διαπραγματευτικό εργαλείο.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σχολίασε την Τετάρτη: «Το αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία. Περιμένουμε να συνεχίσουμε τον διάλογό μας με την Ουάσινγκτον και την προσπάθειά μας να αποκαταστήσουμε τις σοβαρά κατεστραμμένες διμερείς μας σχέσεις».

«Ο Τραμπ έχει ένα αρκετά σκληρό ύφος στον τρόπο που εκφράζεται», πρόσθεσε.

Αντικρουόμενοι στόχοι

Όπως τονίζει το CNN, ο Τραμπ φαίνεται πλέον να συνειδητοποιεί ότι οι στόχοι του στην Ουκρανία είναι ασύμβατοι με εκείνους του Πούτιν.

Παρά τις αρχικές του υποσχέσεις να επιτύχει ειρήνη μέσα σε 24 ώρες, έχει διαπιστώσει ότι ο Πούτιν δεν επιθυμεί μια συμφωνία ειρήνης, αλλά την πλήρη υποταγή της Ουκρανίας.

Οι Times υπογραμμίζουν ότι ο Πούτιν έχει εκφράσει ευρύτερες απαιτήσεις: θέλει να σταματήσει η επέκταση του ΝΑΤΟ προς την ανατολή, να ανατραπεί η υποδομή του στη νοτιοανατολική Ευρώπη, να υιοθετήσει η Ουκρανία ουδέτερο καθεστώς και να περιοριστεί ο ουκρανικός στρατός, ενώ απαιτεί την απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από εδάφη που η Ρωσία θεωρεί δικά της.

«Αν, φυσικά, βρεθούμε σε μια κατάσταση όπου ο Τραμπ μπορεί και θέλει να δώσει στον Πούτιν τα πάντα για το ΝΑΤΟ, τις εγκαταστάσεις όπλων στην Ευρώπη, τις υποδομές και ούτω καθεξής, τότε πιστεύω ότι ο Πούτιν θα ήταν πολύ πιο ευέλικτος σε σχέση με την Ουκρανία», δήλωσε η Στανόβαγια.

«Αλλά αυτό δεν θα γίνει σήμερα», σημειώνει.

Ένα επικίνδυνο παιχνίδι

Η κλιμάκωση της Ρωσίας συνεχίζεται, ενώ η διοίκηση Τραμπ δεν έχει προχωρήσει σε ουσιαστικά μέτρα για να αλλάξει τους όρους στο πεδίο.

Όπως παρατηρεί ο Στέφαν Μάιστερ, ειδικός σε θέματα Ρωσίας στο German Council on Foreign Relations, «Ο Πούτιν είναι σε κάποιο βαθμό πολύ λογικός. Αν δεν υπάρχουν αυξανόμενα κόστη από την άλλη πλευρά, γιατί να αλλάξει συμπεριφορά;»

Όπως αναφέρει μία από τις πηγές των Times που είναι κοντά στο Κρεμλίνο, ο Πούτιν περιμένει ότι «θα μπορέσει να κλείσει μια συμφωνία για την άρση των κυρώσεων με τον Τραμπ όταν, κάποια στιγμή στο μέλλον, ο Ρώσος ηγέτης αποφασίσει τελικά να τερματίσει τον πόλεμο».

Η προσωπική σχέση Τραμπ-Πούτιν εξακολουθεί να αποτελεί καταλύτη για τις εξελίξεις, αλλά τα δεδομένα έχουν αλλάξει.

Ο Τραμπ είναι εμφανώς εκνευρισμένος, ενώ ο Πούτιν εμφανίζεται απτόητος.

Όπως επισημαίνει η Στανόβαγια, «Ο Πούτιν πραγματικά εκτιμά και επενδύει σε μια προσωπική σχέση με τον Τραμπ. Αλλά ταυτόχρονα, ποτέ δεν είχε αυταπάτες για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η αμερικανική πολιτική έναντι της Ρωσίας. Και η ρωσική ηγεσία πάντα προετοιμάζεται για το χειρότερο».