Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ για την Άμυνα και Ασφάλεια, οι ηγέτες των κρατών μελών τόνισαν την ανάγκη η Ευρώπη να γίνει πιο κυρίαρχη και υπεύθυνη για την άμυνά της, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις, όπως η ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεσμεύτηκε να ενισχύσει την ετοιμότητα άμυνας της ΕΕ τα επόμενα πέντε χρόνια και να αυξήσει τις δαπάνες για την ασφάλεια.
Επιπλέον, υπογράμμισαν τη σημασία της συνεργασίας με ομοϊδεάτες εταίρους και της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, προκειμένου να διασφαλιστεί η παραγωγή και προμήθεια απαραίτητου εξοπλισμού.
Πιο αναλυτικά
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του αναφορικά με την συζήτηση των ηγετών των κρατών μελών της ΕΕ, τονίζει ότι «η Ευρώπη πρέπει να καταστεί πιο κυρίαρχη, πιο υπεύθυνη για την άμυνά της και καλύτερα εξοπλισμένη, ώστε να ενεργεί και να αντιμετωπίζει αυτόνομα και συντονισμένα τις άμεσες και μελλοντικές προκλήσεις και απειλές, με μία προσέγγιση 360°».
Το κείμενο υπενθυμίζει τα συμπεράσματα της 6ης Μαρτίου 2025. Ο «πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και οι επιπτώσεις του στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια ασφάλεια» αναγνωρίζονται ως «μια υπαρξιακή πρόκληση για την ΕΕ». Για να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόκληση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει στο κείμενο των συμπερασμάτων του τη δέσμευση «να ενισχύσει αποφασιστικά την ετοιμότητα άμυνας της Ευρώπης μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια».
«Μια ισχυρότερη και ικανότερη ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια», τονίζεται στο κείμενο των συμπερασμάτων, μια προσπάθεια που θα είναι συμπληρωματική προς το ΝΑΤΟ, το οποίο όπως τονίζεται αποτελεί «το θεμέλιο της συλλογικής άμυνας» για τα κράτη μέλη που συμμετέχουν.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει τη δέσμευση των κρατών μελών για «ουσιαστική αύξηση των δαπανών για την άμυνα και ασφάλεια της Ευρώπης» και «καλύτερες κοινές επενδύσεις στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Επιπλέον, καλεί τα κράτη μέλη να «συντονίσουν μεταξύ τους την εφαρμογή των σχετικών δεσμεύσεων» και χαιρετίζει την υιοθέτηση του Κανονισμού “SAFE” και την επικείμενη ενεργοποίηση των εθνικών ρητρών διαφυγής στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Επιπλέον, τονίζεται η σημασία της «άμυνας όλων των ευρωπαϊκών συνόρων, χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων», με ιδιαίτερη έμφαση στα «ανατολικά σύνορα της ΕΕ», καθώς και η ανάγκη συνεργασίας με ομοϊδεάτες εταίρους που συμμερίζονται τις πολιτικές ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, μια θέση που δικαιώνει τις ελληνικές θέσεις.
Αρχικά είχε γίνει γνωστό ότι πέρασε η ελληνική πρόταση να συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ασφάλεια και την άμυνα αναφορά στη συνεργασία με ομονοούσες χώρες. Οι πρώτες πληροφορίες ανέφεραν ότι στο κείμενο θα συμπεριλαμβάνεται η εξής αναφορά:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας με ομονοούσες χώρες οι οποίες συμμερίζονται τους στόχους μας στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. Χαιρετίζει εν προκειμένω τις πρόσφατες εταιρικές σχέσεις ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ με το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά».
Η χρηματοδότηση
Σε σχέση με τη χρηματοδότηση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά από τους συννομοθέτες να «εξετάσουν ταχέως την πρόταση για την ενθάρρυνση επενδύσεων που σχετίζονται με την άμυνα στον προϋπολογισμό της ΕΕ». Επιπλέον, υπογραμμίζει τη «σημασία της κινητοποίησης ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων για τη βιομηχανία άμυνας» και καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να συνεχίσει τις προσπάθειες προσαρμογής των πρακτικών της.
Η ενίσχυση της «ευρωπαϊκής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης άμυνας» είναι κρίσιμη, ώστε να μπορέσει η Ένωση να «παράγει και να προμηθεύει εξοπλισμό στις ποσότητες και με τον επιταχυνόμενο ρυθμό που απαιτείται», σημειώνεται, τονίζοντας τη σημασία τής ανάπτυξης και παράδοσης «κοινών έργων» στον τομέα της άμυνας, με «πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ» και αξιοποίηση του SAFE.