Μακριά από τις ακτές του Ισραήλ, σε διεθνή ύδατα, ισραηλινές ναυτικές δυνάμεις κατέλαβαν το ιστιοφόρο «Madleen», το οποίο μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια και φιλοπαλαιστίνιους ακτιβιστές, ανάμεσά τους τη γνωστή περιβαλλοντική ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ, με προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας.
Η επιχείρηση προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις και κατηγορίες για παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Το πλοίο «Madleen», που απέπλευσε από τη Σικελία την 1η Ιουνίου σε μια προσπάθεια να σπάσει τον «ναυτικό αποκλεισμό» της Γάζας, συνελήφθη τα ξημερώματα της Δευτέρας. Σε αυτό επέβαιναν 12 ακτιβιστές, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, και έφτασε στο λιμάνι της Ασντόντ συνοδευόμενο από δύο πολεμικά πλοία γύρω στις 8:45 το βράδυ.
Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι: «Το “γιοτ των σέλφι” έδεσε στο λιμάνι της Ασντόντ πριν από λίγο. Οι επιβαίνοντες υποβάλλονται επί του παρόντος σε ιατρικές εξετάσεις για να διασφαλιστεί ότι είναι σε καλή κατάσταση υγείας».
Η ανακοίνωση συνοδεύτηκε από φωτογραφίες δύο ακτιβιστών, ανάμεσά τους και η Τούνμπεργκ.
The ‘Selfie Yacht’ docked at Ashdod Port a short while ago. The passengers are currently undergoing medical examinations to ensure they are in good health. pic.twitter.com/dGOhPxQnYI
— Israel Foreign Ministry (@IsraelMFA) June 9, 2025
Ποιοι βρίσκονταν στο πλοίο Madleen
Δώδεκα άτομα επιβαίνουν στο πλοίο Madleen, το οποίο απέπλευσε από τη Σικελία την 1η Ιουνίου, ως μέρος της νέας αποστολής του «Στολίσκου της Ελευθερίας» με προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας.
- Greta Thunberg: η γνωστή Σουηδή ακτιβίστρια για την κλιματική αλλαγή
- Rima Hassan: γεννημένη σε παλαιστινιακό προσφυγικό καταυλισμό στη Συρία, σήμερα ευρωβουλευτής
- Yasemin Acar: Γερμανίδα ακτιβίστρια κουρδικής καταγωγής από την Τουρκία
- Thiago Avila: συντονιστής του Freedom Flotilla Brazil και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του διεθνούς Στολίσκου της Ελευθερίας
- Yanis Mhamdi: δημοσιογράφος και διευθυντής στο Blast, ανεξάρτητο γαλλικό μέσο ενημέρωσης
- Omar Faiad: ανταποκριτής του Al Jazeera Mubasher
- Sergio Toribio: μέλος της περιβαλλοντικής οργάνωσης θαλάσσιας προστασίας Sea Shepherd
Στο πλοίο επέβαιναν επίσης:
- Ο Γάλλος γιατρός και ακτιβιστής Baptiste Andre,
- Ο Τούρκος ακτιβιστής Suayb Ordu,
- Ο Ολλανδός φοιτητής μηχανικής Mark van Rennes,
- Η Γαλλίδα ακτιβίστρια Reva Viard,
- Καθώς και ο Pascal Maurieras, ο οποίος έχει συμμετάσχει και σε προηγούμενες αποστολές του Στολίσκου της Ελευθερίας.
Ξεχωριστά κελιά στις φυλακές
Η ισραηλινή εφημερίδα Israel Hayom, την οποία επικαλείται το Al Jazeera, μετέδωσε ότι ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, διέταξε την προετοιμασία ξεχωριστών κελιών στις φυλακές Givon στη Ράμλα, όπου οι ακτιβιστές θα κρατηθούν προσωρινά πριν την απέλασή τους.
Ο Μπεν-Γκβιρ έδωσε επίσης εντολή να «απαγορευτούν στους ακτιβιστές φιλοπαλαιστινιακά σύμβολα κατά τη διάρκεια της κράτησής τους» και «να μην έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικές συσκευές όπως τηλεοράσεις και ραδιόφωνα στα κελιά τους».
«Είναι κρατούμενοι, όχι φυλακισμένοι»
Απαντώντας σε αναφορές ότι οι ακτιβιστές ίσως αναγκαστούν να φορέσουν στολές φυλακής, η δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Sara Bashi δήλωσε στο Al Jazeera: «Είναι κρατούμενοι… όχι φυλακισμένοι».
Πρόσθεσε ότι «στο παρελθόν, άνθρωποι που εισήλθαν στο Ισραήλ και τους αρνήθηκαν την είσοδο απελάθηκαν με τα κανονικά τους ρούχα. Επομένως, δεν είμαι σίγουρη για το ποια είναι αυτή η πρόθεση».
Η ΜΚΟ Freedom Flotilla Coalition (FFC), που ναύλωσε το πλοίο, ανακοίνωσε μέσω Telegram: «Η επικοινωνία με το Madleen έχει χαθεί. Ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε το σκάφος», σημειώνοντας ότι οι επιβαίνοντες «απήχθησαν από ισραηλινές δυνάμεις».
Οι ακτιβιστές είχαν δηλώσει πως η αποστολή τους είχε σκοπό να διαμαρτυρηθεί ενάντια στον πόλεμο στη Γάζα και την ανθρωπιστική κρίση.
Στολίσκος της Ελευθερίας: «19 ώρες χωρίς επαφή»
«Έχουν περάσει 19 ώρες από την τελευταία φορά που είχαμε οποιαδήποτε επαφή ή ενημέρωση για τους φίλους και συναγωνιστές μας. Δεν μας έχει επιτραπεί καμία επικοινωνία μαζί τους», αναφέρει σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ ο Στολίσκος της Ελευθερίας, αναφερόμενος στην κράτηση των 12 ακτιβιστών.
It’s been 19 hours since we last saw or heard from our friends and comrades. We have not been allowed any contact.
Of course, Israeli media alledge that no volunteers have been harmed. But the psychological impact of being forcibly abducted by a military force that is… pic.twitter.com/nip2jxW0fb
— Freedom Flotilla Coalition (@GazaFFlotilla) June 9, 2025
Η οργάνωση απευθύνει ευχαριστίες σε όσους κινητοποιούνται για την απελευθέρωση των ακτιβιστών, σημειώνοντας πως πολλοί από αυτούς πιθανόν να μην υποστούν τα βασανιστήρια και την καταπίεση που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι καθημερινά, εξαιτίας της «προνομιακής τους εθνικότητας».
«Βλέπουμε τον κόσμο να αγωνίζεται για την ομάδα μας – σας ευχαριστούμε που κινητοποιείστε και παίρνετε θέση. Όμως γνωρίζουμε ότι, λόγω των διαφορετικών “προνομίων διαβατηρίων” των εθελοντών μας, οι περισσότεροι από αυτούς πιθανότατα δεν θα υποστούν τα φρικτά βασανιστήρια που βιώνουν καθημερινά οι Παλαιστίνιοι – κάποιοι από τους οποίους παραμένουν φυλακισμένοι παράνομα εδώ και δεκαετίες», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.
Η ανακοίνωση καταλήγει με κάλεσμα για συνέχιση της διεθνούς πίεσης προς τα κράτη, προκειμένου να σταματήσει «η γενοκτονία και η πολιορκία της Γάζας» – συνθήκες που, όπως τονίζει ο Στολίσκος, είναι η βασική αιτία για την ύπαρξη του.
«Γι’ αυτό είναι κρίσιμο να διατηρήσουμε την πίεση προς τα κράτη ώστε να σταματήσουν τη γενοκτονία και την πολιορκία της Γάζας – τις συνθήκες που καθιστούν απαραίτητη την ύπαρξη του Στολίσκου της Ελευθερίας. Αυτός είναι ο λόγος που βρισκόμαστε εδώ, αυτή τη στιγμή – για τη Γάζα. Για την Παλαιστίνη».
Ισραήλ: Ήθελαν τη δημοσιότητα
Το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ αντέδρασε με ανακοίνωση στην οποία αναφέρεται: «Ενώ η Γκρέτα (Τούνμπεργκ) και άλλοι επιχείρησαν να στήσουν μια μιντιακή προβοκάτσια, με μοναδικό σκοπό να κερδίσουν δημοσιότητα – η οποία περιελάμβανε λιγότερη ανθρωπιστική βοήθεια από (όσο χωράει) ένα φορτηγό. Περισσότερα από 1.200 φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια έχουν εισέλθει στη Γάζα από το Ισραήλ τις τελευταίες δύο εβδομάδες και επιπλέον το Ανθρωπιστικό Ίδρυμα για τη Γάζα (GHF) έχει διανείμει σχεδόν 11 εκατομμύρια γεύματα απευθείας σε πολίτες της Γάζας».
«Υπάρχουν τρόποι για να παραδοθεί (ανθρωπιστική) βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας – δεν περιλαμβάνουν selfies στο Instagram. Η μικρή ποσότητα βοήθειας που βρισκόταν στο γιοτ και δεν καταναλώθηκε από τις “διασημότητες” θα μεταφερθεί στη Γάζα μέσω πραγματικών ανθρωπιστικών οδών», πρόσθεσε.
Ο Μακρόν ζητεί την επιστροφή των Γάλλων ακτιβιστών
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, «ζήτησε να επιτραπεί, το ταχύτερο δυνατό, η επιστροφή στη Γαλλία» των 6 Γάλλων υπηκόων που επέβαιναν στο Madleen.
«Αφότου αποκτήσαμε γνώση του σχεδίου τους, παρά τους κινδύνους για τους οποίους τους είχαμε προειδοποιήσει, ήμασταν σε επαφή με τις ισραηλινές αρχές προκειμένου να αποφευχθεί οποιοδήποτε συμβάν», είπε επίσης ο υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, σε ανακοίνωση προς τον Τύπο.
«Μετά τη σύλληψη του πλοίου, ζητήσαμε να ασκήσουμε προξενική προστασία» και να «τους επισκεφθούμε» όταν θα έφθαναν στο ισραηλινό έδαφος, «προκειμένου να βεβαιωθούμε για την κατάστασή τους και να διευκολύνουμε την ταχεία επιστροφή τους στη Γαλλία», είπε.
Παρεμπόδιση σε διεθνή ύδατα
«Αν βλέπετε αυτό το βίντεο, (σημαίνει πως) έχουμε συλληφθεί και απαχθεί στα διεθνή ύδατα», δήλωσε η Τούνμπεργκ σε ένα προηχογραφημένο βίντεο του Στολίσκου Ελευθερίας.
SOS! the volunteers on ‘Madleen’ have been kidnapped by Israeli forces.
Greta Thunberg is a Swedish citizen.
Pressure their foreign ministries and help us keep them safe!Web: https://t.co/uCGmx8sn8j
X : @SweMFA
FB : @SweMFA
IG : swedishmfa#AllEyesOnMadeleen pic.twitter.com/76Myrg2Bnz— Freedom Flotilla Coalition (@GazaFFlotilla) June 9, 2025
Εικόνες που μετέδωσε ο Στολίσκος Ελευθερίας δείχνουν τους ακτιβιστές πάνω στο σκάφος με πορτοκαλί σωσίβια, με τα χέρια ψηλά την ώρα της σύλληψης, με ορισμένους να παραδίδουν τα κινητά τους τηλέφωνα σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν λάβει. Λίγο πριν, ορισμένοι πέταξαν το κινητό τηλέφωνο ή το τάμπλετ τους στη θάλασσα.
SOS messages to follow#alleyesonMadleen pic.twitter.com/O02sv5c1jW
— Freedom Flotilla Coalition (@GazaFFlotilla) June 9, 2025
Από την πλευρά του, το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ δημοσίευσε ένα βίντεο που δείχνει τους κρατούμενους ακτιβιστές να συνοδεύονται από το Ισραηλινό Ναυτικό στο λιμάνι της Ασντόντ.
All the passengers of the ‘selfie yacht’ are safe and unharmed. They were provided with sandwiches and water. The show is over. pic.twitter.com/tLZZYcspJO
— Israel Foreign Ministry (@IsraelMFA) June 9, 2025
Το Ισραήλ υποστηρίζει πως το σκάφος παραβίαζε τον ναυτικό αποκλεισμό και ενήργησε βάσει του διεθνούς δικαίου.
Η Freedom Flotilla Coalition από την πλευρά της υποστηρίζει πως το «Madleen» παρεμποδίστηκε σε διεθνή ύδατα, περίπου 200 χιλιόμετρα από τη Γάζα. Το Ισραήλ δεν έχει αποκαλύψει την ακριβή τοποθεσία της αναχαίτισης.
Ο Robbie Sabel, ειδικός στο διεθνές δίκαιο και πρώην νομικός σύμβουλος του ισραηλινού ΥΠΕΞ, δήλωσε ότι η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας δίνει δικαιοδοσία στα κράτη μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια.
Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις σε περιόδους ενόπλων συγκρούσεων.
«Ακόμα και πριν τον τελευταίο πόλεμο, το Ισραήλ βρισκόταν σε σύγκρουση με τη Χαμάς, γεγονός που του επιτρέπει να αναχαιτίζει πλοία που υποπτεύεται ότι παραβιάζουν τον αποκλεισμό της Γάζας», είπε.
Ο ίδιος επικαλέστηκε και την έκθεση του ΟΗΕ για περιστατικό του 2010, όταν σε παρόμοια επιχείρηση είχαν σκοτωθεί 9 ακτιβιστές, η οποία αναφέρει ότι «οι απόπειρες παραβίασης ενός νόμιμου ναυτικού αποκλεισμού θέτουν σε κίνδυνο το πλοίο και τους επιβαίνοντες».
Ο Yuval Shany, καθηγητής διεθνούς δικαίου στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, δήλωσε πως «όσο ο αποκλεισμός της Γάζας δικαιολογείται στρατιωτικά -με στόχο την αποτροπή εισαγωγής όπλων- και το πλοίο σκοπεύει να τον παραβιάσει, το Ισραήλ μπορεί να το αναχαιτίσει, αφού πρώτα έχει απευθύνει προειδοποίηση».
Αντιθέτως, η Suhad Bishara, επικεφαλής του νομικού τμήματος της οργάνωσης Adalah που εκπροσωπεί νομικά τους ακτιβιστές, δήλωσε ότι «το Ισραήλ δεν είχε καμία δικαιολογία να δράσει».
«Οι μαχητές υπό την ηγεσία της Χαμάς παραβίασαν μια βασική αρχή του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στοχεύοντας ισραηλινούς πολίτες. Αυτό ήταν λάθος και η απάντηση δεν μπορεί να είναι ο ισραηλινός στρατός να στοχεύει στη συνέχεια Παλαιστίνιους πολίτες στη Γάζα, όπως έκανε», τόνισε.
