Η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να απαγορεύσει την εισδοχή ξένων φοιτητών στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, σύμβολο της ακτινοβολίας των Ηνωμένων Πολιτειών στον κόσμο, ροκανίζει την αμερικανική «soft power», όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επιδοθεί σε έναν ιδεολογικό πόλεμο που θέλει να εξαφανίσει τα προγράμματα που προάγουν την διαφορετικότητα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον κόσμο.

Παράλληλα, έχει περικόψει δραματικά την αμερικανική εξωτερική βοήθεια, επιτίθεται κατά της πανεπιστημιακής έρευνας, δημιουργώντας λαμπρές προϋποθέσεις για μαζική έξοδο επιστημονικού και ερευνητικού προσωπικού, και κατά των μέσων ενημέρωσης, επιβάλλοντας σίγαση φωνών όπως η ιστορική Voice of America (VOA).

Η επίθεση στο σινεμά

Στις αρχές του Μαΐου, ο Τραμπ απείλησε με επιβολή δασμών 100% στις κινηματογραφικές ταινίες που διανέμονται στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά η παραγωγή τους έχει γίνει στο εξωτερικό, μία απόφαση που απειλεί με σοβαρές συνέπειες ταινίες όπως το «Mission: Impossible – The Final Reckoning» με τον Tom Cruise, την σημαντικότερη αμερικανική ταινία που προβλήθηκε στις Κάννες και γυρίστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Νότια Αφρική.

Ο Ντόναλντ Τραμπ έβαλε στο στόχαστρο τα Smithsonian Museums της Ουάσινγκτον, πολιτιστικά ιδρύματα τα οποία κατηγορεί ότι επιδίδονται σε ρατσιστική «ιδεολογική κατήχηση» ή ακόμη το εμβληματικό Kennedy Center της αμερικανικής πρωτεύουσας.

Το σύνολο των αποφάσεων αυτών, με δεδομένο και τον εμπορικό πόλεμο που αποφάσισε να κηρύξει ο Ντόναλντ Τραμπ, αμαυρώνουν την εικόνα των Ηνωμένων Πολιτειών στο κόσμο και υπονομεύουν σοβαρά την ελκυστικότητα της χώρας, επηρεάζοντας ακόμη και την ικανότητα προσέλκυσης τουριστών.

Καταγγέλλοντας την απόφαση για το Χάρβαρντ, η δημοκρατική γερουσιαστής Τζιν Σαχίν δήλωσε: «οι ξένοι φοιτητές συμβάλλουν στην οικονομία μας, στηρίζουν την απασχόληση στις ΗΠΑ και εντάσσονται στα ισχυρότερα εργαλεία που διαθέτουμε από άποψη διπλωματίας και “soft power”…Η απερίσκεπτη αυτή ενέργεια βλάπτει μακροπρόθεσμα την παγκόσμια επιρροή μας».

Η αντεπίθεση του Χάρβαρντ

Το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ πέρασε στην αντεπίθεση και πήρε χθες αναστολή της απόφασης Τραμπ, όταν δικαστής μπλόκαρε προσωρινά την απαγόρευση εγγραφής ξένων φοιτητών.  Αλλά η επίθεση έχει ξεκινήσει να προκαλεί ρίγη κατά κύματα παγκοσμίως.

Τα αμερικανικά πανεπιστήμια προσελκύουν κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες ξένους φοιτητές, κυρίως από τις χώρες της Ασίας. Το ακαδημαϊκό έτος 2023/24, περί τους 1.126.690 ξένοι φοιτητές εγγράφηκαν στα πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών, αριθμός ρεκόρ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Institute of International Education.

Η Ινδία, η Κίνα και η Νότια Κορέα προσφέρουν , κατά σειρά, τον μεγαλύτερο αριθμό ξένων φοιτητών στις ΗΠΑ, κυρίως στους τομείς των Μαθηματικών, της Πληροφορικής και της Μηχανικής.

Οι αντιδράσεις από το εξωτερικό, και κυρίως από το Πεκίνο, δεν άργησαν να έρθουν, την ώρα μάλιστα που ΗΠΑ και Κίνα ανταγωνίζονται σκληρά για την επιρροή τους στον κόσμο.

Η αντίδραση της Κίνας

«Η Κίνα υπήρξε πάντοτε αντίθετη στην πολιτικοποίηση της εκπαιδευτικής συνεργασίας», ήταν η απάντηση του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών που θεωρεί ότι η απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ «το μόνο που θα επιτύχει είναι να βλάψει την διεθνή φήμη των Ηνωμένων Πολιτειών».

Οι αρχές του Χονγκ Κονγκ ζήτησαν από τα πανεπιστήμια της πόλης να υποδεχθούν «εξαιρετικούς φοιτητές από παντού στον κόσμο», και υποσχέθηκαν μέτρα για την διευκόλυνση της έλευσής τους.

Η κυβέρνηση Τραμπ θεωρεί ότι τα αμερικανικά πανεπιστήμια όπως το Χάρβαρντ έχουν μετατραπεί σε εστίες ακροαριστερών ή προοδευτικών ιδεών, όπου γίνεται μαζική κατασπατάληση πόρων σε άχρηστα προγράμματα προώθησης της διαφορετικότητας.

«Έχετε ένα καταπληκτικό παιδί, με πολύ καλές επιδόσεις, το στέλνετε στο Χάρβαρντ και το παιδί επιστρέφει σπίτι και είναι βέβαιο ότι μπορεί να γίνει ένας καταπληκτικός ακτιβιστής της αριστεράς, αλλά ίσως να μην είναι σε θέση να βρει δουλειά», δήλωσε πριν από λίγες μέρες η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τάμι Μπρους.

Ερωτηθείς από το AFP τον Φεβρουάριο, ο θεωρητικός της «soft power» (ήπιας ισχύος) ο Joseph Nye, ήταν δριμύς με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Τραμπ «δεν σκέφτεται παρά με όρους εξαναγκασμού και πληρωμής», έγραψε σε email του προς το Γαλλικό Πρακτορείο. Όμως, «η επιτυχία μας κατά την διάρκεια των οκτώ τελευταίων δεκαετιών βασίστηκε επίσης στην ελκυστικότητα».