Η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας κλιμακώνεται, με καθημερινά θύματα και ανθρωπιστική κρίση, καθώς οι Παλαιστίνιοι αντιμετωπίζουν λιμό. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, απαιτεί τον έλεγχο της Γάζας και την απομάκρυνση των Παλαιστινίων ως προϋπόθεση για την τερματισμό του πολέμου, ενώ οι διεθνείς πιέσεις προς το Ισραήλ αυξάνονται.
Παρά τις αντιδράσεις εντός της χώρας, όπου ολοένα και περισσότεροι Ισραηλινοί ζητούν τον τερματισμό των επιθέσεων, η κυβέρνηση παραμένει αμετακίνητη. Διεθνείς οργανισμοί και κυβερνήσεις καταδικάζουν τις στρατιωτικές ενέργειες, προειδοποιώντας για σοβαρές συνέπειες αν η ανθρωπιστική κατάσταση δεν βελτιωθεί.
Πιο αναλυτικά
Η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας επιδεινώνεται δραματικά, με δεκάδες θύματα σε καθημερινή βάση και τους Παλαιστίνιους να βρίσκονται στα όρια του λιμού. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών προειδοποιεί ότι μόνο περιορισμένη ανθρωπιστική βοήθεια έχει φτάσει στην περιοχή και αυτή δεν έχει ακόμη διανεμηθεί, ενώ οι διεθνείς πιέσεις προς το Ισραήλ αυξάνονται, προκειμένου να σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και να επιτρέψει την απρόσκοπτη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας.
Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου παραμένει αμετακίνητος. Αν και εμφανίζεται δεκτικός στην ιδέα μιας προσωρινής εκεχειρίας, δηλώνει ότι ολόκληρη η Γάζα πρέπει να τεθεί υπό ισραηλινό έλεγχο. Παράλληλα, θέτει ως «προϋπόθεση για τον τερματισμό του πολέμου» την εφαρμογή του σχεδίου Τραμπ για τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη Γάζα.
Οι ισραηλινές δυνάμεις συνέχισαν τους βομβαρδισμούς, σκοτώνοντας τουλάχιστον 82 ανθρώπους μέσα σε ένα 24ωρο, την ώρα που Ηνωμένο Βασίλειο και ΕΕ καταγγέλλουν τη στρατιωτική επιχείρηση ως “τερατώδη”. Παρά την κατακραυγή, το Τελ Αβίβ αγνοεί τις επικρίσεις και επιμένει στη στρατηγική της καταστροφής της Χαμάς και της διάσωσης των ομήρων.
Η εσωτερική αντίδραση στο Ισραήλ εντείνεται, με δημόσια πρόσωπα και πολίτες να καταγγέλλουν τη συνέχιση των επιθέσεων. Ο Γιαιρ Γκολάν, πρώην αναπληρωτής αρχηγός των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων, δήλωσε ότι:
«Το Ισραήλ οδεύει προς το να γίνει ένα κράτος παρίας, όπως ήταν η Νότια Αφρική, αν δεν επιστρέψουμε στο να συμπεριφερόμαστε σαν μια λογική χώρα. Ένα υγιές κράτος δεν διεξάγει πόλεμο εναντίον αμάχων, δεν σκοτώνει μωρά ως χόμπι και δεν θέτει ως στόχο την ερήμωση του πληθυσμού».
Ο Νετανιάχου απάντησε χαρακτηρίζοντας τις δηλώσεις ως «συκοφαντία». Ωστόσο, ο πρώην υπουργός Άμυνας και επικεφαλής του γενικού επιτελείου Μοσέ Γιααλόν, πήγε ένα βήμα παραπέρα. Σε ανάρτησή του στο Χ, έγραψε: «Αυτό δεν είναι ένα ‘χόμπι’, αλλά μια κυβερνητική πολιτική, της οποίας απώτερος στόχος είναι η διατήρηση της εξουσίας. Και μας οδηγεί στην καταστροφή».
Παρά τα ερείπια που έχουν απομείνει στη Γάζα, το Ισραήλ εξαπέλυσε νέα στρατιωτική επιχείρηση. Αν και ανακοίνωσε την άρση του αποκλεισμού διάρκειας 11 εβδομάδων, μόνο ελάχιστη ανθρωπιστική βοήθεια έχει φτάσει στην περιοχή.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του καναλιού 12, το 61% των Ισραηλινών ζητά τον τερματισμό του πολέμου και την επιστροφή των ομήρων, ενώ μόλις το 25% τάσσεται υπέρ της επέκτασης των επιχειρήσεων και της κατοχής της Γάζας.
Παρά τη μείωση της δημόσιας στήριξης, ο Νετανιάχου επιμένει πως μπορεί να πετύχει «ολοκληρωτική νίκη», διατηρώντας έναν σκληρό πυρήνα υποστηρικτών.
Ο πρώην διαπραγματευτής ομήρων Γκερσόν Μπασκίν δήλωσε στο BBC:
«Η ισραηλινή κοινωνία διακατέχεται από μια διάθεση απελπισίας, τραύματος και έλλειψης της αίσθησης της ικανότητας να αλλάξει κάτι», προσθέτοντας ότι «η συντριπτική πλειοψηφία των οικογενειών των ομήρων πιστεύει ότι ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει και ότι πρέπει να υπάρξει συμφωνία».
Μόνο μια μικρή μειοψηφία πιστεύει ότι πρώτα πρέπει να εξαλειφθεί η Χαμάς και μετά να απελευθερωθούν οι όμηροι.
Την Κυριακή, περίπου 500 διαδηλωτές επιχείρησαν να προσεγγίσουν τα σύνορα της Γάζας από την πόλη Σντερότ, φορώντας μπλουζάκια με το σύνθημα «Σταματήστε τη φρίκη στη Γάζα» και κρατώντας φωτογραφίες νεκρών παιδιών.
Πίσω από τη διαμαρτυρία βρέθηκε η οργάνωση Standing Together, μια αντιπολεμική ομάδα Εβραίων και Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ. Κατά την κινητοποίηση, η αστυνομία συνέλαβε τον αρχηγό της ομάδας, Αλόν-Λι Γκριν, καθώς και οκτώ ακόμη άτομα. Από τον κατ’ οίκον περιορισμό, ο κ. Γκριν ανέφερε στο BBC:
«Νομίζω ότι είναι προφανές ότι μπορεί να δει κανείς μια αφύπνιση μέσα στο ισραηλινό κοινό. Μπορείτε να δείτε ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν θέση».
Ο ακτιβιστής Ούρι Βελτμαν πρόσθεσε: «Υπάρχει μια αυξανόμενη πεποίθηση ότι η συνέχιση του πολέμου δεν είναι μόνο επιβλαβής για τον παλαιστινιακό άμαχο πληθυσμό, αλλά επίσης θέτει σε κίνδυνο τις ζωές των ομήρων, των στρατιωτών και όλων μας».
Τον Απρίλιο, χιλιάδες Ισραηλινοί έφεδροι, από όλους τους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, υπέγραψαν επιστολές ζητώντας από την κυβέρνηση να τερματίσει τις μάχες και να επικεντρωθεί στην επιστροφή των ομήρων.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και φωνές υπέρ της σκληρής γραμμής. Στο πέρασμα Κερεμ Σαλόμ, ένας εκ των διαμαρτυρόμενων ενάντια στην παροχή βοήθειας, ο Γεδεών Χασαβίτ, δήλωσε στο BBC:
«Δεν είναι αθώοι άνθρωποι. Κάνουν την επιλογή τους, επέλεξαν μια τρομοκρατική οργάνωση».
Η διεθνής αντίδραση εντείνεται. Το Ηνωμένο Βασίλειο ανέστειλε τις συνομιλίες για εμπορική συμφωνία με το Ισραήλ και κάλεσε τον πρεσβευτή της χώρας, με τον υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι να χαρακτηρίζει τη στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα «ηθικά αδικαιολόγητη».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι επανεξετάζει τη συμφωνία σύνδεσης με το Ισραήλ, με την επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής Κάγια Κάλλας να δηλώνει πως η «ισχυρή πλειοψηφία» των κρατών-μελών στηρίζει αυτή την επανεξέταση.
Το βράδυ της Δευτέρας, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Καναδάς υπέγραψαν κοινή δήλωση, καταδικάζοντας τις στρατιωτικές ενέργειες του Ισραήλ και προειδοποιώντας για «περαιτέρω συγκεκριμένες ενέργειες», εφόσον δεν βελτιωθεί η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα.
Ο ακτιβιστής Ούρι Βελτμαν κατέληξε: «Το κλίμα αλλάζει. Ο άνεμος αρχίζει να φυσάει προς την αντίθετη κατεύθυνση».