Η Ασήμω Γκούρα, γνωστή ως Γκούραινα, υπήρξε μια σημαντική γυναικεία μορφή της Ελληνικής Επανάστασης, σύζυγος του στρατηγού Γιάννη Γκούρα. Μετά τον θάνατο του συζύγου της, ο οποίος πέθανε υπό μυστηριώδεις συνθήκες, η Ασήμω ανέλαβε την αρχηγία των πολιορκημένων στην Ακρόπολη.
Ωστόσο, η σχέση της με τον νέο φρούραρχο, Νικόλαο Κριεζώτη, προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς είχε περάσει πολύ λίγος χρόνος από τον θάνατό του. Η τραγική κατάληξή της ήρθε το 1827, όταν δύο τουρκικές βόμβες κατέρρευσαν το Ερεχθείο, σκοτώνοντας την ίδια και μέλη της οικογένειάς της, με κάποιους να θεωρούν τον θάνατό της αποτέλεσμα κατάρας για τις πράξεις της.
Πιο αναλυτικά
Οι γυναίκες στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης είχαν μία ιδιαιτερότητα: Πολεμούσαν σαν τους άνδρες.
Γυναικεία μορφή του ’21, σύζυγος του στρατηγού Γιάννη Γκούρα.
Στην εποχή της ήταν γνωστή ως Γκούραινα ή Νταλιάνα, επειδή ήταν υψηλόσωμη και ωραία (νταλιάνι, το μακρύ καριοφίλι και κατ’ επέκταση νταλιάνα, η ψηλή και όμορφη γυναίκα).
Ήταν κόρη του κοτσαμπάση του Λιδωρικίου Αναγνώστη Λιδωρίκη και αδελφή του αγωνιστή και πολιτικού Αναστάση Λιδωρίκη. Στις 23 Φεβρουαρίου 1823 παντρεύτηκε το πρωτοπαλίκαρο του Οδυσσέα Ανδρούτσου, Γιάννη Γκούρα, που είχε διακριθεί ιδιαίτερα στη μάχη της Γραβιάς και τώρα ήταν φρούραρχος Αθηνών.
Λόγω της ιδιότητάς του ζούσε με την Ασήμω και τους συγγενείς τους στο Ερεχθείο και ήταν γνωστός για τη φιλοχρηματία του. Είχε σωρεύσει τεράστια περιουσία, όχι μόνο από τη λαφυραγωγία, αλλά και από κάθε διαθέσιμη πηγή.
Πάντως, στη διαθήκη του άφησε μεγάλη ποσά σε κοινωφελή και μορφωτικά ιδρύματα, αλλά και ευχή και κατάρα στη γυναίκα του να μην παντρευτεί μετά τον θάνατό του.
Η Ασήμω από την πρώτη στιγμή άρχισε να φέρεται περιφρονητικά στην μάνα και την γυναίκα του Ανδρούτσου και ψυχρά στον πολέμαρχο. Να σημειώσουμε ότι η οικογένεια των Λιδωρίκηδων βρισκόταν σε οξεία πολιτική αντιδικία με τον Ανδρούτσο.
Όταν το έμαθε ο Οδυσσέας και για να μη χαλάσει τις σχέσεις τους με τον Γκούρα πήρε τις δύο γυναίκες από την Αθήνα και τις εγκατέστησε στο άντρο του στη «Μαύρη Τρύπα» Παρνασσού.
Η Γκούραινα, όμως, δεν ησύχασε κι άρχισε να κρυφοσταλάζει στην ψυχή του Γκούρα το μίσος κατά του αρχηγού και ευεργέτη του.
Όπως είναι γνωστό, ο Γκούρας με διαταγή της κυβέρνησης του Ναυπλίου θα συλλάβει τον Ανδρούτσο ως προδότη στις 7 Απριλίου 1825 και θα τον κλείσει στη φυλακή της Ακρόπολης, όπου θα πεθάνει κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες στις 4 Ιουνίου 1825.
Ο ίδιος θα σκοτωθεί στις 30 Σεπτεμβρίου 1826 από τουρκικό βόλι, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης από τον Κιουταχή. Η Ασήμω με περισσή αποφασιστικότητα και προτού καν θάψει το νεκρό άνδρα της θα αναλάβει την αρχηγία των πολιορκημένων, μέχρι την έλευση του Νικόλαου Κριεζώτη. Τα παλικάρια του Γκούρα ορκίστηκαν ενώπιόν της ότι θα τιμήσουν τη μνήμη του νεκρού αρχηγού τους μέχρι θανάτου.
Ο νέος φρούραρχος της Ακρόπολης, ηλικίας 42 ετών, ήταν φίλος του Καραϊσκάκη και ανερχόμενο αστέρι στο ελληνικό επαναστατικό στερέωμα. Θαμπώθηκε από την ομορφιά της Γκούραινας και αυτή φαίνεται να ανταποκρίθηκε στον έρωτά του, παρότι δεν είχαν περάσει τρεις μήνες από το θάνατο του συζύγου της.
Το ζευγάρι αρραβωνιάστηκε ανεπίσημα, με τη σύμφωνη γνώμη της οικογένειας Λιδωρίκη.
Όμως, η ειμαρμένη τους έπαιξε άσχημο παιγνίδι. Το βράδυ της 12ης Ιανουαρίου 1827 δύο τουρκικές βόμβες έπεσαν πάνω στη σκεπή του Ερεχθείου, η οποία κατέρρευσε και καταπλάκωσε την οικογένεια Γκούρα.
Νεκρές ανασύρθηκαν η Γκούραινα, η αδελφή της Κάρμαινα με τα τρία παιδιά της, μία ανεψιά του Γκούρα και μία υπηρέτρια. Κάποιοι εκείνη την εποχή μίλησαν για νέμεση, ενθυμούμενοι την εμπλοκή της στην υπόθεση Ανδρούτσου και την ασέβεια προς το πρόσωπο του θανόντος συζύγου της.
