Η περίπτωση μιας ιολόγου που θεράπευσε τον καρκίνο της με ιούς που καλλιέργησε στο εργαστήριό της, έχει πυροδοτήσει συζητήσεις για την ηθική του αυτο-πειραματισμού.

Η Μπεάτα Χαλάσι ήταν 49 ετών όταν εντόπισε έναν νέο όγκο στο στήθος της μετά από μαστεκτομή στην οποία είχε υποβληθεί. Αν και βρισκόταν στο τρίτο στάδιο του καρκίνου, δεν άντεχε να υποβληθεί σε έναν ακόμα γύρο χημειοθεραπείας. Έτσι, η Χαλάσι, η οποία είναι ​​ιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ, μελέτησε τη βιβλιογραφία και αποφάσισε να πάρει την κατάσταση στα χέρια της.

Απαλλαγμένη από τον καρκίνο εδώ και τέσσερα χρόνια, η Χαλάσι παρουσίασε την περίπτωσή της σε μελέτη που δημοσίευσε τον Αύγουστο στην επιστημονική επιθεώρηση «Vaccines».

«Χρειάστηκε ένας γενναίος εκδότης για να δημοσιεύσει τη μελέτη», είπε η Χαλάσι.

Τι περιλάμβανε η θεραπεία

Η Χαλάσι ακολούθησε την προσέγγιση της ογκολυτικής ιοθεραπείας (OVT). Πρόκειται για ένα αναδυόμενο πεδίο θεραπείας του καρκίνου που χρησιμοποιεί ιούς που επιτίθενται στα καρκινικά κύτταρα και κινητοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να τα εξουδετερώσει. Μέχρι σήμερα, μόνο μία ογκολυτική ιοθεραπεία, η οποία αναπτύχθηκε για το μελάνωμα, έχει λάβει έγκριση στις ΗΠΑ.

Η Χαλάσι δεν είναι ειδική στην OVT, αλλά η πείρα της στην καλλιέργεια ιών στο εργαστήριο της έδωσε την αυτοπεποίθηση να δοκιμάσει τη θεραπεία. Επέλεξε να στοχεύσει τον όγκο της με δύο διαφορετικούς ιούς διαδοχικά — ένα ήπιο στέλεχος της ιλαράς που χρησιμοποιείται ευρέως στα παιδικά εμβόλια και έναν επίσης ήπιο ιό στοματίτιδας με την ονομασία VSV. Και τα δύο παθογόνα είναι γνωστό ότι μολύνουν τον τύπο του κυττάρου από το οποίο προήλθε ο όγκος της και έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί σε κλινικές δοκιμές OVT. Ένας ιός της ιλαράς έχει επίσης δοκιμαστεί κατά του μεταστατικού καρκίνου του μαστού.

Για διάστημα δύο μηνών, ένας συνάδελφος της ερευνήτριας της έκανε ενέσεις με τους δύο ιούς απευθείας μέσα στον όγκο της. Οι ογκολόγοι της συμφώνησαν να την παρακολουθούν κατά τη διάρκεια της αυτοθεραπείας, ώστε να μπορεί να μεταβεί στη συμβατική χημειοθεραπεία εάν οι ενέσεις δεν λειτουργούσαν. Η θεραπεία φάνηκε να είναι αποτελεσματική καθώς ο όγκος συρρικνώθηκε σημαντικά και η Χαλάσι δεν εμφάνισε σοβαρές παρενέργειες. Ο όγκος αποσπάστηκε επίσης από τον θωρακικό μυ και το δέρμα, καθιστώντας εύκολη την χειρουργική αφαίρεσή του.

Η ανάλυση του όγκου μετά την αφαίρεσή του έδειξε ότι είχε γεμίσει με ανοσοκύτταρα που ονομάζονται λεμφοκύτταρα, υποδηλώνοντας ότι η θεραπεία είχε λειτουργήσει όπως αναμενόταν, αφού προκάλεσε το ανοσοποιητικό σύστημα της ιολόγου να επιτεθεί τόσο στους ιούς όσο και στα καρκινικά κύτταρα. Μετά την επέμβαση, η ερευνήτρια ακολούθησε προληπτική αγωγή για ένα χρόνο με το αντικαρκινικό φάρμακο τραστουζουμάμπη.

Ηθικά διλήμματα

Παρόλο που η Χαλάσι δεν είναι η πρώτη επιστήμονας που πειραματίζεται στον εαυτό τους, περισσότεροι από δέκα εκδότες αρνήθηκαν να δημοσιεύσουν την περίπτωσή της. Το πρόβλημα δεν είναι ότι τόσο ο αυτο-πειραματισμός, αλλά η ανησυχία ότι ή δημοσίευση της περίπτωσής της θα ενθαρρύνει και άλλους να κάνουν το ίδιο και να απορρίψουν τις συμβατικές θεραπείες, δήλωσε ο Τζέικομπ Σέκοφ του Πανεπιστημίου του Ίλινοι, ο οποίος έχει μελετήσει τις ηθικές διαστάσεις του ζητήματος σε σχέση με τα εμβόλια COVID-19.

Τα άτομα με καρκίνο μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στο να δοκιμάσουν μη αποδεδειγμένες θεραπείες. Ωστόσο, ο Σέκοφ σημείωσε ότι είναι επίσης σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι η γνώση που προέρχεται από τον αυτο-πειραματισμό δεν θα χαθεί. Άλλωστε, η μελέτη τονίζει ότι η αυτοθεραπεία με ιούς που καταπολεμούν τον καρκίνο «δεν πρέπει να είναι η πρώτη προσέγγιση» σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου.

Η Χαλάσι θεωρεί απίθανο το ενδεχόμενο να προσπαθήσει κάποιος να αντιγράψει τη θεραπεία της, γιατί απαιτεί εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις και δεξιότητες. Η  εμπειρία της όμως την ώθησε να αλλάξει ερευνητικό αντικείμενο και έτσι τον Σεπτέμβριο εξασφάλισε χρηματοδότηση για τη δοκιμή ογκολυτικών θεραπειών σε οικόσιτα ζώα.

ΠΗΓΗ: Nature