Τα τρία στρατόπεδα στην Κουμουνδούρου και τα επόμενα βήματα του πρώην πρωθυπουργού. Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από τη βουλευτική του έδρα, χωρίς καμία προειδοποίηση ή συνεννόηση με τα όργανα του κόμματος, λειτούργησε σαν πολιτικός σεισμός στα ήδη εύθραυστα θεμέλια του ΣΥΡΙΖΑ.

Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΑΚΙΡΗ – ΠΗΓΗ: Realnews

Αν και έχει αποσυρθεί από την ηγεσία εδώ και δύο χρόνια, ο πρώην πρωθυπουργός αποδεικνύει ότι παραμένει ο κυρίαρχος ρυθμιστής των εξελίξεων στην Κουμουνδούρου. Και αυτό γιατί η κίνησή του ήρθε σε μια στιγμή που η ηγεσία προσπαθούσε να ισορροπήσει ανάμεσα στην εσωστρέφεια και την προσπάθεια επανασύνδεσης με την κοινωνία. Σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται μπροστά σε ένα πολιτικό αδιέξοδο. Βιώνει -για άλλη μία φορά έναν εμφύλιο που δεν έχει ιδεολογική βάση, αλλά υπαρξιακή: ποιος θα ηγηθεί, ποια γραμμή θα επικρατήσει και ποιοι θα μείνουν πίσω. Τα τρία στρατόπεδα που διαμορφώνονται πλέον με σαφήνεια στο εσωτερικό του κόμματος δεν διαφέρουν απλώς σε προσεγγίσεις. Συγκρούονται για το ποιος θα επιβιώσει την επόμενη ημέρα.

Αμηχανία

Το πρώτο στρατόπεδο είναι αυτό της σημερινής ηγετικής ομάδας με κορμό τον Σωκράτη Φάμελλο, που προσπαθεί (με προφανή αμηχανία) να κρατήσει τον ΣΥΡΙΖΑ όρθιο σε θεσμικό επίπεδο. Η παραίτηση Τσίπρα βρήκε την ηγεσία απροετοίμαστη. Παρότι εσωτερικά επικρατούν σοκ και προβληματισμός, δημόσια οι δηλώσεις είναι προσεκτικές. «Ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι αντίπαλος», λένε χαρακτηριστικά συνεργάτες του Σ. Φάμελλου, θέλοντας να διατηρήσουν έναν διάδρομο επικοινωνίας με τον πρώην αρχηγό. Στο εσωτερικό της ηγετικής ομάδας, πάντως, δεν υπάρχει κοινή θέση. Ορισμένοι θεωρούν πως πρέπει να υπάρξουν αυστηρή στάση και ξεκαθάρισμα, ενώ άλλοι επισημαίνουν ότι μια μετωπική ρήξη θα οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε ελεύθερη πτώση. Είναι προφανές ότι η ηγεσία δεν έχει αυτή τη στιγμή τη δυναμική να διαχειριστεί το βάρος μιας σύγκρουσης με τον ιστορικό ηγέτη του κόμματος.

Κεφάλαιο

Το δεύτερο στρατόπεδο είναι πολυπληθές, αλλά αθόρυβο. Πρόκειται για στελέχη, πρώην υπουργούς, βουλευτές και τοπικούς παράγοντες που εξακολουθούν να θεωρούν τον Τσίπρα ως το μόνο υπαρκτό πολιτικό κεφάλαιο της παράταξης. Δεν έχουν τοποθετηθεί δημόσια, δεν έχουν διαχωρίσει ακόμη τη θέση τους, όμως κινούνται στο περιθώριο της ηγεσίας, περιμένοντας το πολιτικό σήμα. Το μήνυμα έχει ήδη φτάσει: ο Τσίπρας ετοιμάζει νέο πολιτικό φορέα με βασικούς άξονες τη δημοκρατική ανανέωση, την κοινωνική δικαιοσύνη και την «αληθινή προοδευτική ταυτότητα».

Οι πληροφορίες θέλουν τον ίδιο να έχει ξεκινήσει σειρά διερευνητικών επαφών όχι μόνο με παλιά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και με προσωπικότητες του ευρύτερου προοδευτικού χώρου, ακόμη και από τη σοσιαλδημοκρατία. Οι «αναμένοντες» γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει επιστροφή: το κόμμα που γνώρισαν τελειώνει και το νέο σχήμα θα προσπαθήσει να εκφράσει τις χαμένες προσδοκίες της εκλογικής βάσης. Η παρουσία Τσίπρα σε αυτό το νέο εγχείρημα δεν αμφισβητείται. Εκείνο που παραμένει ανοιχτό είναι το πότε θα γίνει η δημόσια ανακοίνωση και ποιοι θα τον ακολουθήσουν.

Διάσπαση

Το τρίτο και πιο εκρηκτικό στρατόπεδο είναι εκείνο που έχει διαμορφωθεί γύρω από τον Παύλο Πολάκη και όσους συμμερίζονται την άποψή του ότι ο Αλ. Τσίπρας επιλέγει συνειδητά τη διάσπαση του κόμματος. Η κριτική είναι όχι απλώς σφοδρή, αλλά ευθεία κατηγορία για πολιτική υπονόμευση. Ο Κρητικός βουλευτής στις συνομιλίες του δεν χαρίζεται στον πρώην πρωθυπουργό: τον κατηγορεί ανοιχτά ότι «σπέρνει τον διχασμό».

Για τους σκληροπυρηνικούς του στρατοπέδου αυτού, εφόσον πια ο Αλ. Τσίπρας δεν ανήκει στον ΣΥΡΙΖΑ, οποιαδήποτε προσπάθεια συγκρότησης νέου φορέα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με πολιτική απομόνωση. Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι τα στελέχη που στηρίζουν τον Π. Πολάκη ζητούσαν όλες αυτές τις ημέρες από την ηγεσία να συνεδριάσει άμεσα η Πολιτική Γραμματεία (κάτι που θα γίνει την ερχόμενη εβδομάδα) προκειμένου να υιοθετηθεί από την Κουμουνδούρου μια σκληρή γραμμή απέναντι στον πρώην πρόεδρο και ηγέτη του κόμματος.

Το σχέδιο

Αν μέχρι τώρα η συζήτηση για νέο κόμμα από τον Αλ. Τσίπρα κινείτο στη σφαίρα των υποθέσεων, πλέον αποτελεί σχεδόν ειλημμένη απόφαση. Οι συνεργάτες του δεν το διαψεύδουν, οι παλιοί του σύμμαχοι το επιβεβαιώνουν off the record και οι αντίπαλοί του το προεξοφλούν. Το νέο σχήμα αναμένεται να έχει διαφορετικό προφίλ: με άνοιγμα στην κοινωνία, προοδευτικό μέτωπο πέρα από τα στενά όρια της ριζοσπαστικής Αριστεράς και με εσωτερική λειτουργία βασισμένη όχι στον κομματικό μηχανισμό, αλλά στη λαϊκή εντολή.

Ο Αλ. Τσίπρας, άλλωστε, δεν σκοπεύει να ιδρύσει «ένα ακόμη κόμμα», αλλά να διαμορφώσει το νέο πολιτικό όχημα της Κεντροαριστεράς. Η εκδήλωση της κίνησης αναμένεται να γίνει μέσα στους επόμενους μήνες, μετά την παρουσίαση του βιβλίου του, πιθανότατα τον Απρίλιο του 2026. Πάντως, μέσα στην εβδομάδα ο πρώην πρωθυπουργός αναμένεται να δώσει στη δημοσιότητα 30 ονόματα που θα απαρτίζουν το επιστημονικό συμβούλιο του Ιδρύματός του και θα δίνουν ένα συγκεκριμένο πολιτικό στίγμα για την κατεύθυνση που θέλει να δώσει στο νέο σχήμα.

Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, γίνονται μετρήσεις έπειτα από παραγγελία του πρώην πρωθυπουργού, για την απήχηση και τη δημοτικότητα που έχουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και όχι μόνο, προκειμένου να αποφασίσει σε ποιους θα ανοίξει την πόρτα στο νέο του εγχείρημα και σε ποιους θα την κρατήσει ερμητικά κλειστή. Οι συσκέψεις με αφορμή τις τελευταίες δημοσκοπήσεις είναι συνεχείς στην Αμαλίας, καθώς όλες σχεδόν εμφανίζουν ένα ποσοστό 20%-26% δυνητικής ψήφου σε ένα νέο κόμμα Τσίπρα, δείχνοντας πως υπάρχει εύφορο έδαφος, ωστόσο εμφανίζεται ακόμη να μην έχει «πέραση» στον κεντρώο χώρο, κάτι που φιλοδοξεί να αλλάξει με το βιβλίο του. Σε αυτό θα υπάρχει -όπως λένε οι συνεργάτες του- γενναία αυτοκριτική για τα λάθη του παρελθόντος, θα σηματοδοτεί το οριστικό διαζύγιο με τον λαϊκισμό, ενώ με τις αναφορές που θα κάνει στους πρώην συντρόφους του θα θέσει ξεκάθαρες διαχωριστικές γραμμές για το ποιοι θα ανεβούν στο καράβι και θα τον ακολουθήσουν στις πιο «όμορφες θάλασσες» που επαγγέλλεται.

Το βιβλίο: Τα 11+ 1 κεφάλαια της «ΙΘΑΚΗΣ»

Για δεύτερη φορά ο Αλέξης Τσίπρας επιλέγει την «Ιθάκη» για μια σημαντική στιγμή της πορείας του. Την πρώτη ήταν τον Αύγουστο του 2018, όταν έκανε δήλωση για την έξοδο από τα μνημόνια, ενώ τώρα δίνει τον τίτλο «ΙΘΑΚΗ» στο πολυαναμενόμενο βιβλίο του που αναμένεται να κυκλοφορήσει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου από τον εκδοτικό οίκο Gutenberg. Στα 11+1 κεφάλαια της «ΙΘΑΚΗΣ», ο πρώην πρωθυπουργός θα αναφέρεται στα γεγονότα που συγκλόνισαν την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη το 2015-2019.

Όπως προαναγγέλλει ο εκδοτικός οίκος, εστιάζει στην ωμότητα των δανειστών, στα σχέδια έξωσης της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στις κλειστές τράπεζες, στο δημοψήφισμα, στις συναντήσεις με ξένους ηγέτες, όπως η Μέρκελ, ο Ολάντ, ο Πούτιν, που μετατρέπουν την αφήγηση σε πολιτικό θρίλερ.

Φυσικά, θα αναφέρεται και στις εξελίξεις μετά το 2019 και στο πώς ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγήθηκε σε κρίση, ενώ στο τελευταίο εκτενές κεφάλαιο ο πρώην πρωθυπουργός συνοψίζει τις σκέψεις και το όραμά του για το μέλλον.