Το κρίσιμο νομοσχέδιο για την ασφάλεια και τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού σιδηρόδρομου, παρουσίασε σήμερα, Δευτέρα 28 Απριλίου, στο Υπουργικό Συμβούλιο ο αναπληρωτής Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης.

Κατά την εναρκτήρια τοποθέτησή του, ο αναπληρωτής υπουργός Κωνσταντίνος Κυρανάκης δήλωσε:

«Με το νομοσχέδιο που εγκρίθηκε σήμερα και με τα μέτρα άμεσης εφαρμογής να έχουν ήδη αρχίσει να υλοποιούνται, κάνουμε ένα αποφασιστικό βήμα για την ουσιαστική αναβάθμιση της ασφάλειας του σιδηροδρόμου.

Πρόκειται για ένα πλάνο με χρονοδιάγραμμα, συγκεκριμένες δράσεις και εργαλεία ελέγχου. Η ασφάλεια των μετακινήσεων δεν είναι πια θεωρία· γίνεται καθημερινό δικαίωμα όλων των πολιτών.

Τα μέτρα άμεσης εφαρμογής αναβαθμίζουν την καθημερινή λειτουργία, θεσμοθετούν το νέο ΟΣΕ, υιοθετώντας νέες τεχνολογίες, σαφείς κανόνες και αυστηρό έλεγχο, ενώ η βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί πλέον προτεραιότητά μας.  Γνωρίζουμε ότι η εμπιστοσύνη των πολιτών θα κερδηθεί δύσκολα. Κάτι τέτοιο χτίζεται μόνο μέσα από πράξεις, λογοδοσία, διαφάνεια και συνέπεια σε όλα τα επίπεδα.

Το σχέδιο αυτό βάζει τα θεμέλια για έναν σιδηρόδρομο πιο ασφαλή, πιο σύγχρονο, πιο αξιόπιστο.

Χωρίς μεγάλα λόγια, χωρίς υπερβολές και κυρίως με σεβασμό στους πολίτες που περιμένουν να δουν αλλαγές στην πράξη».

Το νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, εισάγει μια δέσμη μέτρων άμεσης εφαρμογής που ενισχύουν τη σιδηροδρομική ασφάλεια, δίνοντας έμφαση στην αναδιοργάνωση των φορέων και την ενίσχυση της λογοδοσίας. Ειδικότερα, βασίζεται σε τρεις πυλώνες παρέμβασης:

1. Νέες Δομές Ασφαλείας Σιδηροδρόμου
2. Εκπαίδευση, Αξιολόγηση Προσωπικού Σιδηροδρόμου- Αυστηροποίηση Κυρώσεων
3. Σύγχρονη εταιρική δομή για τον νέο ΟΣΕ / Ταχεία στελέχωση ΡΑΣ και ΕΟΔΑΣΑΑΜ

Το σύνολο των διατάξεων θα τεθεί το προσεχές διάστημα σε δημόσια διαβούλευση, με στόχο την άμεση έναρξη εφαρμογής.

 Νέες Δομές Ασφαλείας Σιδηροδρόμου

Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, δημιουργείται ένα Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας, με πλήρη εικόνα και έλεγχο του σιδηροδρομικού δικτύου σε πραγματικό χρόνο στο σύνολο του 24ωρου. Σε συνεργασία με τα Κέντρα Ελέγχου Κυκλοφορίας, θα καταγράφει κάθε εντολή, πιθανή παραβίαση και συμβάν, διασφαλίζοντας συνεχή επιτήρηση, και άμεση παρέμβαση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Το Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας στελεχώνεται από:

• Επόπτες του ΟΣΕ
• Εκπρόσωπο κάθε σιδηροδρομικής επιχείρησης
• Εκπρόσωπο της Αστυνομίας
• Εκπρόσωπο της Πυροσβεστικής

Θα εποπτεύει:

• Τις τοπικές τηλεδιοικήσεις
• Το σύστημα ακριβούς γεωεντοπισμού
• Τα σταθμαρχεία
• Την τήρηση του Γενικού Κανονισμού
• Το Μητρώο Σιδηροδρομικών Δεδομένων

Το Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας θα παρεμβαίνει ανάλογα με τη σοβαρότητα του περιστατικού: σε περίπτωση ακίνδυνης παραβίασης θα καταγράφει το συμβάν ψηφιακά, σε περίπτωση δυνητικού κινδύνου θα ενημερώνει άμεσα τις τηλεδιοικήσεις και τον μηχανοδηγό, ενώ σε περίπτωση άμεσου κινδύνου θα δίνει εντολή για την ακινητοποίηση της αμαξοστοιχίας.

Με αυτόν τον τρόπο θα είναι εφικτή η άμεση ενεργοποίηση των μηχανισμών ασφαλείας χωρίς καθυστερήσεις. Το Κέντρο θα λειτουργεί πλέον ως ενιαίος «πύργος ελέγχου», με όλους τους κρίσιμους φορείς σε κοινή επιχειρησιακή βάση, για την πρόληψη και την προστασία του επιβατικού κοινού και του δικτύου.

Railway.gov.gr – Η νέα πλατφόρμα ενημέρωσης σε πραγματικό χρόνο

Η εφαρμογή επιτρέπει real-time παρακολούθηση όλων των αμαξοστοιχιών, σταθμών, και δρομολογίων, με πλήρη γεωγραφική κάλυψη στα ~2.000 χλμ. του δικτύου.

Δημιουργείται υποδομή για άμεση απόκριση, πρόληψη και ανάλυση συμβάντων. Κάθε πολίτης θα βλέπει που βρίσκονται τα τρένα σε πραγματικό χρόνο.

Το νέο θεσμικό πλαίσιο καθιστά υποχρεωτική την εγκατάσταση δύο προηγμένων δεκτών GNSS σε κάθε μηχανή τρένου, καθώς και δορυφορικής σύνδεσης στο διαδίκτυο. Χάρη στη χρήση του συστήματος Hellenic Positioning System (HEPOS), το στίγμα κάθε συρμού θα μεταδίδεται ανά λίγα δευτερόλεπτα με ακρίβεια έως και 5 εκατοστών.

Σε αντίθεση με την παραδοσιακή τεχνολογία GPS, το νέο σύστημα επιτρέπει την άμεση παρακολούθηση της ακριβούς θέσης και ταχύτητας κάθε τρένου, καθώς και της γραμμής στην οποία κινείται. Παράλληλα, ειδικός αλγόριθμος ανιχνεύει έγκαιρα τυχόν πορείες σύγκρουσης, ακόμη και αν τα τρένα βρίσκονται σε απόσταση δεκάδων χιλιομέτρων, επιτρέποντας την άμεση ενεργοποίηση των απαραίτητων μηχανισμών αποτροπής.

Η πλατφόρμα railway.gov.gr έρχεται να θέσει νέα δεδομένα στην ασφάλεια και τη διαφάνεια των σιδηροδρομικών μεταφορών, προσφέροντας σε πολίτες και αρμόδιες αρχές πλήρη εικόνα και έγκαιρη πληροφόρηση σε κάθε σημείο του δικτύου.

Τι είναι το HEPOS

Το Ελληνικό σύστηµα εντοπισµού HEPOS είναι ένα έργο υποδοµής, το οποίο επιτρέπει τον προσδιορισµό θέσης µε υψηλή ακρίβεια αξιοποιώντας το σύνολο των υφιστάµενων δορυφορικών συστηµάτων εντοπισµού (GPS, GLONASS, GALILEO). Έτσι, επιτυγχάνονται οµοιογενείς και ακριβείς τοπογραφικές µετρήσεις στο σύνολο της χώρας, ταχύτερα και οικονοµικότερα.

Το HEPOS αποτελείται από ένα δίκτυο 98 µόνιµων δορυφορικών σταθµών αναφοράς και ένα Κέντρο Ελέγχου που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Ελληνικού Κτηµατολογίου. Επεξεργάζεται τα στοιχεία των σταθµών αναφοράς και αποστέλλει στο χρήστη τα δεδοµένα που απαιτούνται για τον ακριβή προσδιορισµό θέσης. Οι χρήστες του συστήµατος µπορούν να παίρνουν τα δεδοµένα είτε σε πραγµατικό χρόνο, είτε σε µεταγενέστερο χρόνο µέσω του δικτυακού τόπου του HEPOS.

Κάμερες στην υπηρεσία της ασφάλειας

Επιπλέον, το νομοσχέδιο προβλέπει την υποχρεωτική εγκατάσταση κάμερας σε κάθε καμπίνα μηχανοδηγού, στους χώρους εργασίας των σταθμαρχών, καθώς και σε κάθε κρίσιμη για την ασφάλεια υποδομή. Παράλληλα, περισσότερες από 1.500 κάμερες που βρίσκονται σε σήραγγες και άλλα καίρια σημεία του δικτύου θα επιτηρούνται συνεχώς μέσω ειδικού λογισμικού, με στόχο την άμεση ανίχνευση οποιασδήποτε ανωμαλίας ή πιθανής απειλής.

Ψηφιακή καταγραφή εντολών και παραβάσεων

Εισάγεται ηλεκτρονικό σύστημα real-time alerts για κάθε απόκλιση από τον Γενικό Κανονισμό Κίνησης (ΓΚΚ), με διατήρηση ιστορικού για κάθε συμβάν. Οι έγχαρτες εντολές αντικαθίστανται από ψηφιακό σύστημα που διασφαλίζει την ακρίβεια και την αποτελεσματικότητα αυτών

2. Εκπαίδευση, Αξιολόγηση Προσωπικού Σιδηροδρόμου- Αυστηροποίηση Κυρώσεων

Αξιολόγηση στα πρότυπα του ΓΕΑ

Σε συνεργασία με τις Υγειονομικές Υπηρεσίες των Ενόπλων Δυνάμεων, θα διεξάγονται πλέον ψυχομετρικές και ιατρικές δοκιμασίες αυστηρών προδιαγραφών για όσους υπηρετούν σε κρίσιμα καθήκοντα ασφαλείας στον σιδηρόδρομο. Οι δοκιμασίες θα είναι υποχρεωτικές τόσο κατά την πρόσληψη, όσο και στις τακτικές αξιολογήσεις του προσωπικού και θα περιλαμβάνουν εξετάσεις αντανακλαστικών, ψυχομετρικές δοκιμές, δοκιμασίες διαχείρισης κρίσεων υπό πίεση, χρήση προσομοιωτών, έλεγχο ορθοφωνίας, γενική ιατρική εξέταση και έλεγχο αισθήσεων, αιματολογικές εξετάσεις για ανίχνευση ναρκωτικών ουσιών, καθώς και αξιολόγηση θεωρητικών γνώσεων.

Επαναφορά Προϊσταμένου Αμαξοστοιχίας

Ως πρόσθετη δικλείδα ασφαλείας, επανέρχεται η υποχρεωτική παρουσία Προϊσταμένου Αμαξοστοιχίας σε όλα τα δρομολόγια που κινούνται με ταχύτητα άνω των 120 χιλιομέτρων την ώρα. Ο θεσμός, επιστρέφει ενισχυμένος, καθώς κάθε Προϊστάμενος θα διαθέτει εκπαίδευση μηχανοδηγού και σταθμάρχη.

Στα καθήκοντά του περιλαμβάνονται η παρακολούθηση της τήρησης του Γενικού Κανονισμού Κίνησης, η παρακολούθηση των τηλεπικοινωνιών, ο έλεγχος για σημάδια κόπωσης ή αδυναμίας του μηχανοδηγού, ενώ έχει δικαίωμα επέμβασης σε περίπτωση παραβίασης κανόνων και αντικατάστασης του μηχανοδηγού αν απαιτηθεί.

Ο Προϊστάμενος λειτουργεί ως διευθυντής της αμαξοστοιχίας και παραμένει σε άμεση επικοινωνία με το Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας.

Αυστηρό Σύστημα Αξιολόγησης

Σε περίπτωση παραβιάσεων του Γενικού Κανονισμού από υπαλλήλους κρίσιμων καθηκόντων, εισάγεται νέο σύστημα κατηγοριοποίησης των παραβάσεων σε υψηλού, μεσαίου και χαμηλού κινδύνου. Με τη χρήση του συστήματος ψηφιακής καταγραφής, θα παρακολουθείται η σωρευτική συμπεριφορά κάθε υπαλλήλου. Όσον αφορά το προσωπικό των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων, σε περίπτωση μη απομάκρυνσης μηχανοδηγού που έχει υποπέσει σε παραβάσεις, θα προβλέπεται η αναστολή της άδειας λειτουργίας της επιχείρησης.

3. Σύγχρονη εταιρική δομή και ευελιξία για τον νέο ΟΣΕ με «μοντέλο ΔΕΗ»

Ανεξάρτητη Διοίκηση και Διοικητική Ευελιξία

Ο νέος ΟΣΕ μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι Α.Ε.», υπό ανεξάρτητο Διοικητικό Συμβούλιο. Θεσπίζεται μεγαλύτερη ευελιξία στις διαδικασίες προσλήψεων εξειδικευμένου προσωπικού, με στόχο την άμεση κάλυψη αναγκών, χωρίς τις χρονοβόρες εγκρίσεις και διαδικασίες που ισχύουν στον δημόσιο τομέα. Παράλληλα, προβλέπεται δυνατότητα μετακινήσεων και αλλαγών εντός της νέας εταιρείας χωρίς τους περιορισμούς του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα, καθώς και η δυνατότητα προσέλκυσης στελεχών από τον ιδιωτικό τομέα και το εξωτερικό, με ανταγωνιστικότερους μισθούς σε σχέση με το ενιαίο μισθολόγιο. Επιπλέον, εισάγονται πιο ευέλικτες και στοχευμένες διαδικασίες για την προμήθεια εξοπλισμού και την υλοποίηση κρίσιμων έργων υποδομής.

Αναδιοργάνωση Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων

• Νέα οργανωτική δομή και επιτάχυνση προσλήψεων ευέλικτων διαδικασιών
• Σύσταση Μονάδας Επιθεωρητών Σιδηροδρόμων στη ΡΑΣ

Πλήρης Οικονομική Ανεξαρτησία του ΕΟΔΑΣΑΑΜ

• Πλήρης εφαρμογή των συστάσεών του με αυτό το Νομοσχέδιο
• Λειτουργεί ανεξάρτητα σε διοικητικό και οικονομικό επίπεδο

Συντάσσεται Ενιαίο Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης και Διαχείρισης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων

Για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής αντιμετώπισης και διαχείρισης σιδηροδρομικών ατυχημάτων, καταρτίζεται Ενιαίο Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης και Διαχείρισης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων. Στο σχέδιο αποτυπώνονται με σαφή τρόπο ο επιχειρησιακός σχεδιασμός και οι συγκεκριμένοι ρόλοι και πρωτόκολλα για όλους τους κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς σε περίπτωση ατυχήματος.

Η Επιτροπή Κατάρτισης Ενιαίου Σχεδίου Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης και Διαχείρισης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων αποτελείται από: Εκπροσώπους των υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Προστασίας του Πολίτη και Υγείας, της Ελληνικής Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, του ΕΚΑΒ, του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής, των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων, της ΡΑΣ και του ΕΟΔΑΣΑΑΜ.

Δείτε εδώ ολόκληρη την παρουσίαση του νομοσχεδίου