Για «το μέλλον των προοδευτικών δυνάμεων σε έναν κόσμο σε κρίση» μίλησε στο Harvard Kennedy School, ο Αλέξης Τσίπρας στο πλαίσιο του κύκλου σεμιναρίων «Διπλωματικοί διάλογοι» που συντονίστηκε από τον καθηγητή Daniel Ζiblatt και συνδιοργανώθηκε με το Center for European Studies, το Institute of Politics και το Center for Public Leadership.
Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε στις αιτίες στις οποίες οφείλεται η απομάκρυνση των λαϊκών στρωμάτων από τις προοδευτικές δυνάμεις. Πρώτον, στη σταδιακή μετατόπισή τους προς τα δεξιά τη δεκαετία ‘90 με αποτέλεσμα να υπάρχει η αίσθηση ότι δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά μεταξύ κεντροαριστερών και κεντροδεξιών κομμάτων. Και δεύτερον, από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 και μετά, στο γενικευμένο αίσθημα ανασφάλειας που προκάλεσαν αλλεπάλληλες κρίσεις που οδήγησαν σε μια βαθύτατη αμφισβήτηση των δυνατοτήτων των δυτικών κρατών, όχι μόνο να κάνουν την ζωή των πολιτών τους καλύτερη, αλλά ακόμα και να προστατέψουν τη ζωή και τα κεκτημένα τους.
Ο Αλ. Τσίπρας στην ομιλία του πρότεινε τρεις άξονες δράσης για τις προοδευτικές δυνάμεις προκειμένου να προσεγγίσουν ξανά τα λαϊκά στρώματα και να αντιμετωπίσουν την άνοδο της ακροδεξιάς.
Πρώτον, την προτεραιοποίηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αντιμετώπισης των ανισοτήτων. Τόσο μέσω της σύγκρουσης με ολιγαρχικά οικονομικά συμφέροντα που έχουν αυξανόμενο ρόλο στην πολιτική εξουσία, όσο και προτάσσοντας έναν «προοδευτικό οικονομικό πατριωτισμό που θα αξιοποιεί με βιώσιμο τρόπο τις εθνικές δυνατότητες κάθε χώρας σε ανθρώπινο δυναμικό και φυσικούς πόρους, παράλληλα με την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών σε μια ψηφιακή εποχή» όπως υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ένα πρόγραμμα που θα εστιάζει όχι μόνο στον κοινωνικό-αναδιανεμητικό ρόλο του κράτους αλλά και στον αναπτυξιακό-κανονιστικό. Όπως τόνισε ο Αλ. Τσίπρας «σε μια περίοδο που η ακροδεξιά και άλλες αντισυστημικές δυνάμεις επιχειρούν να αποδυναμώσουν κάθε κρατικό και κοινοβουλευτικό θεσμό με ισοπεδωτικά και απλοϊκά επιχειρήματα, η Αριστερά πρέπει να παλεύει για την αναβάθμιση των θεσμικών λειτουργιών του κράτους». Επικαλέστηκε δε το Σχέδιο Λέττα, σύμφωνα με το οποίο «πρέπει να κατοχυρώνουμε την ελευθερία της παραμονής των πολιτών όπου διαμένουν και ιδίως στην περιφέρεια, με όρους αξιοπρέπειας».
Δεύτερον, κάλεσε τις προοδευτικές δυνάμεις να οικειοποιηθούν την έννοια της ανθρώπινης ασφάλειας, σε μια εποχή πολυκρίσεων και αποσταθεροποίησης, «προτάσσοντας την σημασία της κρατικής ανθεκτικότητας, της επιστημονικής τεκμηρίωσης και των αποτελεσματικών πολιτικών για την αντιμετώπιση προκλήσεων όπως είναι η προώθηση της παγκόσμιας και περιφερειακής ειρήνης, η κλιματική κρίση, οι πανδημίες και η διαχείριση προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών».
Ο πρώην πρωθυπουργός υπογράμμισε δε ως κοινό παρανομαστή του πρώτου άξονα στήριξης της κοινωνικής δικαιοσύνης και του δεύτερου, κατοχύρωσης της ανθρώπινης ασφάλειας, την επιθετική φορολόγηση του μεγάλου πλούτου.
Τρίτος άξονας σύμφωνα με τον Αλ. Τσίπρα είναι η ανάγκη για την οικοδόμηση ενός τρίτου κινήματος για τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, μετά το κίνημα κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και του πολέμου στο Ιράκ πριν από 30 χρόνια και το κίνημα κατά της Wall Street και της λιτότητας, στις ευρωπαϊκές πλατείες, πριν από 15 χρόνια.
