Διευρύνεται από την 1η Οκτωβρίου ο κύκλος των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών που μπορούν να υποβάλουν- προαιρετικά σε πρώτη φάση- μηνιαίες δηλώσεις ΦΠΑ.

Πρόκειται για το δεύτερο στάδιο εφαρμογής του νέου καθεστώτος των μηνιαίων δηλώσεων. Η πρώτη εφαρμογή, που ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 2025, αφορούσε 92.590 επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες με έναρξη δραστηριότητας από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως και τις 31 Μαρτίου 2025. Σειρά τώρα παίρνουν οι επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία και έχουν ξεκινήσει τη δραστηριότητά τους έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2023.

Η ένταξη στο νέο καθεστώς αρχικώς θα έχει προαιρετικό χαρακτήρα, μελλοντικά όμως θα καταστεί υποχρεωτική για το σύνολο των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο απόδοσης του ΦΠΑ, ενός φόρου που αποτελεί τη βασικότερη πηγή εσόδων για τον κρατικό προϋπολογισμό.

Όπως επισημαίνει η ΑΑΔΕ, η σταδιακή μετάβαση στις μηνιαίες δηλώσεις αναμένεται να βελτιώσει την εισπραξιμότητα των φόρων και να προσφέρει στο κράτος τη δυνατότητα στενότερης παρακολούθησης της πραγματικής οικονομικής δραστηριότητας.

Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη «ομάδα» υπόχρεων που εντάχθηκε στο νέο καθεστώς ήταν οι επιχειρήσεις που συστάθηκαν εντός του 2024 και έως το πρώτο τρίμηνο του 2025. Ανεξαρτήτως αν τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία, υποχρεούνται να καταθέτουν μηνιαίες δηλώσεις ΦΠΑ, αντί για το παλαιότερο τριμηνιαίο σύστημα. Ωστόσο μετά την πάροδο 24 μηνών από την έναρξη των εργασιών τους, μπορούν να επιστρέψουν σε τριμηνιαία υποβολή, εφόσον το επιθυμούν.

Η μηνιαία δήλωση ΦΠΑ χαρακτηρίζεται ως ένα από τα αποτελεσματικότερα εργαλεία της Φορολογικής Διοίκησης, καθώς:

• Παρέχει άμεση εικόνα των εισροών και εκροών των επιχειρήσεων,
• περιορίζει τον κίνδυνο καθυστερήσεων και συσσώρευσης οφειλών, και:
• επιτρέπει ταχύτερο εντοπισμό παρατυπιών.

«Μπλόκο» στη φοροδιαφυγή

Με την πλήρη εφαρμογή της πλατφόρμας myDATA, η υποβολή μηνιαίων δηλώσεων ΦΠΑ ενσωματώνεται πλέον με την ηλεκτρονική διαβίβαση παραστατικών, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή «ηλεκτρονικής λογιστικής» στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ΕΡΤ. Παράλληλα, η θέσπιση της μηνιαίας υποβολής συμβάλλει ουσιαστικά στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, αποτρέποντας περιπτώσεις επιχειρήσεων που, μετά από σύντομο χρονικό διάστημα λειτουργίας, διακόπτουν τις εργασίες τους χωρίς να έχουν εκπληρώσει τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Η κατακόρυφη αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, σε συνδυασμό με τις αλλαγές στη διαδικασία υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ, αναμένεται να μειώσει σημαντικά το λεγόμενο «κενό ΦΠΑ», δηλαδή τις απώλειες που υφίσταται το κράτος από τη μη απόδοση του φόρου.

Το 2024, το ποσοστό χαμένου ΦΠΑ υπολογίστηκε στο 10%, μειωμένο από το 13,7% το 2022, και προβλέπεται να υποχωρήσει σε περίπου 7% εντός δύο ετών. Εκτιμάται ότι, εάν η Ελλάδα προσέγγιζε τον μέσο όρο της Ε.Ε., που υπολογίζεται γύρω στο 5%, το κράτος θα είχε όφελος περίπου 1,4 δισ. ευρώ.