Στο προσκήνιο επαναφέρεται μετά την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, το μεγαλύτερο ίσως εξοπλιστικό πρόγραμμα του Ελληνικού Στρατού για την επόμενη δεκαετία. 

Μετά από μήνες πολέμου στη Γάζα το Ελληνικός Στρατός στοχεύει ξανά σε επανεκκίνηση των διαδικασιών για την απόκτηση του ισραηλινού συστήματος πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων PULS, ενός όπλου που θεωρείται κρίσιμο για τη μελλοντική ισχύ πυρός και την αποτρεπτική ικανότητα της χώρας.

Το πρόγραμμα το οποίο είχε προσωρινά «παγώσει» λόγω των συνθηκών, βρίσκεται και πάλι στην κορυφή των προτεραιοτήτων. Το Στρατιωτικό Επιτελείο έχει ήδη εισηγηθεί με σαφήνεια την άμεση προμήθεια των PULS και τη σύναψη διακρατικής συμφωνίας με το Ισραήλ. Οι λόγοι είναι καθαρά επιχειρησιακοί και στρατηγικοί. Το σύστημα προσφέρει εμβέλεια πυρών που ξεπερνά τα 300 χιλιόμετρα, δίνοντας για πρώτη φορά στο Πυροβολικό δυνατότητα στρατηγικού πλήγματος σε βάθος πεδίου που μέχρι σήμερα καλύπτει μόνο η Aεροπορία. Η απόκτηση του συστήματος θεωρείται βήμα-ορόσημο στην αναβάθμιση των δυνατοτήτων του Στρατού Ξηράς.

Επιχειρησιακό βάθος

Το Γενικό Επιτελείο Στρατού παραμένει σταθερό. Η εισήγηση υπέρ της απόκτησης των PULS δεν αλλάζει. Η ανάλυση που έχει γίνει τα τελευταία δύο χρόνια καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το ισραηλινό σύστημα προσφέρει το επιχειρησιακό βάθος που απαιτείται για τη νέα εποχή των επιχειρήσεων. Με εμβέλεια 300 και πλέον χιλιομέτρων, το Πυροβολικό αποκτά δυνατότητα πλήγματος σε στόχους στρατηγικής σημασίας, όπως αεροπορικές βάσεις, κέντρα διοίκησης, σταθμούς ραντάρ, κρίσιμες υποδομές και ενεργειακές εγκαταστάσεις.

Η επιτελική λογική είναι σαφής. Με βλήματα μικρού ή μεσαίου βεληνεκούς το πυροβολικό περιορίζεται στο ρόλο της τακτικής υποστήριξης. Με τον Predator Hawk και την εξελιγμένη του έκδοση Predator Hawk ER, που προβλέπεται να ενταχθεί στα PULS, η Ελλάδα αποκτά στρατηγική εμβέλεια και αποτροπή. Το βεληνεκές των 300+ χιλιομέτρων προσφέρει όχι μόνο επιχειρησιακή υπεροχή αλλά και επιβιωσιμότητα των μονάδων Πυροβολικού. Οι εκτοξευτές δεν χρειάζεται να αναπτυχθούν σε προωθημένες θέσεις, αποφεύγοντας έτσι την άμεση στοχοποίηση και αυξάνοντας το χρόνο επιβίωσης στο πεδίο.

Οι αμερικανικές πιέσεις και τα όρια των προτάσεων

Την ίδια ώρα πάντως η Ουάσινγκτον επιμένει με νέα, βελτιωμένη πρόταση που συνδυάζει εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων M270 και προμήθεια HIMARS. Οι Αμερικανοί προσφέρουν αναβαθμίσεις, εκπαίδευση, νέους εκτοξευτές και σημαντικό απόθεμα πυρομαχικών. Ωστόσο, τα βλήματα που αποδεσμεύουν για την Ελλάδα έχουν εμβέλεια μόλις 80 χιλιομέτρων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Onalert.gr oύτε οι ATACMS αποδεσμεύονται, ούτε φυσικά οι νέοι PrSM των 500 χιλιομέτρων.

Η ελληνική πλευρά έχει διατυπώσει ξεκάθαρα τη θέση της. Ένα σύστημα με βλήματα 80 χιλιομέτρων δεν μπορεί να θεωρηθεί στρατηγικό. Η επιχειρησιακή του χρήση απαιτεί προώθηση κοντά στη γραμμή επαφής, γεγονός που το καθιστά άμεσα στοχοποιημένο. Ένα προωθημένο MLRS με εμβέλεια 80 χιλιομέτρων θα δεχθεί πυρά μέσα σε λίγα λεπτά από την πρώτη εκτόξευση. Για να επιβιώσει, θα πρέπει να υποχωρήσει ή να μετακινηθεί συνεχώς. Έτσι όμως χάνει τη δυνατότητα συνεχούς πυρός και σταθερής κάλυψης.

Η Ελλάδα χρειάζεται πυραυλικά συστήματα που μπορούν να πλήξουν βαθιά μέσα στο έδαφος του αντιπάλου, χωρίς να εκτεθούν. Η αποδέσμευση του 500άρη PrSM αποκλείστηκε ρητά από την αμερικανική πλευρά, παρά τις επανειλημμένες πιέσεις και τις διπλωματικές παρεμβάσεις. Το αποτέλεσμα είναι ότι, επιχειρησιακά, η αμερικανική πρόταση δεν καλύπτει τις ανάγκες του ελληνικού σχεδιασμού. Αντίθετα, τα PULS προσφέρουν την εμβέλεια που ζητά το επιτελείο, τώρα, χωρίς αστερίσκους ή περιορισμούς.

Το OnAlert.gr στο Ισραήλ – Στις εγκαταστάσεις της Elbit Systems

Το OnAlert.gr βρέθηκε στις εγκαταστάσεις της Elbit Systems στο Ισραήλ και είχε την ευκαιρία να δει από κοντά τη γραμμή παραγωγής, τα στάδια ελέγχου και τις διαδικασίες ολοκλήρωσης του συστήματος PULS. Στις τεράστιες εγκαταστάσεις των 20.000 τετραγωνικών μέτρων, καλύπτεται όλος ο κύκλος παραγωγής. Από τη συναρμολόγηση των εκτοξευτών και των κοντέινερ πυρομαχικών, έως τις βαλλιστικές δοκιμές και τον ποιοτικό έλεγχο κάθε εξαρτήματος.

Οι μηχανικοί της Elbit παρουσίασαν όλα τα στάδια κατασκευής και επεσήμαναν τη φιλοσοφία του συστήματος. Το PULS σχεδιάστηκε για να είναι ένα ευέλικτο και «πολυμορφικό» σύστημα εκτόξευσης, ικανό να χρησιμοποιεί διαφορετικούς τύπους πυρομαχικών ανά αποστολή. Οι εκτοξευτές μπορούν να μεταφέρουν δύο κάψουλες (Launcher Pods) ταυτόχρονα, με διαφορετικά βλήματα σε κάθε μία. Αυτό σημαίνει ότι ένας εκτοξευτής μπορεί να εκτελέσει αποστολές τόσο τακτικής υποστήριξης όσο και στρατηγικού πλήγματος.

Το OnAlert είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει την παρουσίαση των βασικών πυρομαχικών της οικογένειας:

Accular 122 και 160 χιλιοστών, με βεληνεκές 35–40 χλμ, κατάλληλα για άμεση υποστήριξη μάχης.

EXTRA MR και EXTRA, βεληνεκούς 80–150 χλμ, για κρούσεις υψηλής αξίας σε βάθος πεδίου.

Predator Hawk και Predator Hawk ER, με εμβέλεια 300+ χλμ και δυνατότητα στρατηγικών πληγμάτων μεγάλης ακρίβειας.

SkyStriker loitering munition, που λειτουργεί ως περιφερόμενο πυρομαχικό με δυνατότητα αναζήτησης και προσβολής στόχου.

Ο εκτοξευτής διαθέτει ενσωματωμένο υπολογιστή αποστολής (Launcher Mission Computer) και σύστημα πλοήγησης που του επιτρέπει να προετοιμάζει και να εκτελεί αποστολές αυτόνομα μέσα σε λιγότερο από ένα λεπτό. Ολόκληρη η διαδικασία μπορεί να πραγματοποιηθεί από το πλήρωμα μέσα στην καμπίνα, χωρίς να εκτεθούν οι χειριστές.

Το PULS μπορεί να τοποθετηθεί σε διάφορα οχήματα, τροχοφόρα ή ερπυστριοφόρα, ανάλογα με τις επιχειρησιακές ανάγκες. Η ελληνική επιλογή προσανατολίζεται στα οχήματα IVECO 6×6, τα οποία προσφέρουν κινητικότητα και ευκολία συντήρησης. Παράλληλα, το σύστημα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει και τα υπάρχοντα αποθέματα MLRS της Ελλάδας, γεγονός που μειώνει σημαντικά το κόστος ένταξης.

Ο Predator Hawk ER – το στρατηγικό πλεονέκτημα

Κατά την επίσκεψη στο Ισραήλ, η Elbit αποκάλυψε στο OnAlert και την πρόθεσή της να αποδεσμεύσει στην Ελλάδα τη νέα έκδοση του Predator Hawk, τον Predator Hawk Extra Range (ER). Πρόκειται για πύραυλο που αναπτύσσεται ήδη και αναμένεται να είναι έτοιμος προς παραγωγή έως το 2026. Η νέα αυτή έκδοση προσφέρει εμβέλεια σημαντικά μεγαλύτερη από τα 300 χιλιόμετρα, ταχύτερο χρόνο εκτόξευσης, βελτιωμένη καθοδήγηση και ακρίβεια πλήγματος.

Η σημαντικότερη παράμετρος είναι ότι ο Predator Hawk ER θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους ίδιους εκτοξευτές των PULS χωρίς καμία τροποποίηση. Η συμβατότητα αυτή εξασφαλίζει ότι το ελληνικό πυροβολικό θα διαθέτει μια πλατφόρμα ικανή να ενσωματώνει συνεχώς νέα πυρομαχικά και να εξελίσσεται χωρίς νέο κόστος υποδομών.

Η επιχειρησιακή αξία του Predator Hawk ER είναι τεράστια. Με τέτοιο βεληνεκές, το ελληνικό Πυροβολικό αποκτά ικανότητα πλήγματος βαθιά μέσα στην τουρκική ενδοχώρα, σε αποστάσεις που μέχρι σήμερα καλύπτονταν μόνο από αεροπορικά μέσα. Οι εκτοξευτές μπορούν να αναπτυχθούν στον Έβρο ή στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και να δημιουργήσουν ένα πλέγμα πυρός που να καλύπτει μεγάλο μέρος των μικρασιατικών παραλίων. Η δυνατότητα αυτή μετατρέπει το Πυροβολικό σε στρατηγικό όπλο αποτροπής.

Επιχειρησιακή ευελιξία και ταχύτητα αντίδρασης

Το PULS προσφέρει εντυπωσιακή ταχύτητα επιχειρησιακής δράσης. Από τη στιγμή που ο εκτοξευτής λαμβάνει συντεταγμένες στόχου, μπορεί να εκτελέσει βολή μέσα σε 60 δευτερόλεπτα. Ο ενσωματωμένος υπολογιστής υπολογίζει αυτόματα τα στοιχεία βολής και τις διορθώσεις, ενώ το σύστημα καθοδήγησης GPS/INS εξασφαλίζει ακρίβεια με απόκλιση λίγων μέτρων. Μετά την εκτόξευση, ο εκτοξευτής μπορεί να αλλάξει θέση σε λιγότερο από 90 δευτερόλεπτα, αποφεύγοντας εντοπισμό και αντεπίθεση.

Η ευελιξία αυτή σε συνδυασμό με το μεγάλο βεληνεκές προσφέρει πλεονέκτημα επιβίωσης. Οι εκτοξευτές μπορούν να επιχειρούν από ασφαλείς θέσεις, διατηρώντας πλήρη κάλυψη του πεδίου. Ενσωματώνονται εύκολα σε δικτυοκεντρικό περιβάλλον, συνδέονται με τα ραντάρ και τα συστήματα διοίκησης και ελέγχου του Στρατού Ξηράς, και συνεργάζονται με UAV για αναγνώριση και διόρθωση πυρών.

Ελληνική βιομηχανική συμμετοχή

Η Elbit έχει προτείνει σημαντική συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στο πρόγραμμα, σε ποσοστό έως 30%. Η συνεργασία περιλαμβάνει την κατασκευή επιμέρους εξαρτημάτων, την εκπαίδευση τεχνικού προσωπικού και τη συντήρηση των εκτοξευτών στην Ελλάδα. Επίσης προβλέπεται μεταφορά τεχνογνωσίας για μελλοντική τοπική παραγωγή συγκεκριμένων τμημάτων των πυραύλων και των ηλεκτρονικών υποσυστημάτων.

Η Elbit επισημαίνει ότι η Ελλάδα θα είναι από τις πρώτες χώρες που θα αποκτήσουν τους πλέον εξελιγμένους πυραύλους της σειράς, με πλήρη αποδέσμευση όλων των δυνατοτήτων. Η εταιρεία δηλώνει έτοιμη να επενδύσει στην Ελλάδα, αξιοποιώντας το πρότυπο που ήδη έχει εφαρμόσει στη Ρουμανία, όπου δημιούργησε εργοστάσιο συμπαραγωγής πυρομαχικών και εκτοξευτών.

Κόστος, χρόνος και υλοποίηση

Το πακέτο για 36 εκτοξευτές PULS με πλήρη φόρτο πυρομαχικών, εκπαίδευση, συντήρηση και δεκαετή υποστήριξη εκτιμάται στα 690 εκατομμύρια ευρώ. Σε σχέση με το μέγεθος και τις δυνατότητες του συστήματος, το κόστος θεωρείται απολύτως ανταγωνιστικό. Οι χρόνοι παράδοσης είναι επίσης κρίσιμο πλεονέκτημα. Η Elbit δεσμεύεται ότι μπορεί να παραδώσει τους πρώτους εκτοξευτές μέσα σε 24 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης, με πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα.

Αντίθετα, οι αμερικανικές προτάσεις για HIMARS ή εκσυγχρονισμένα M270 συνοδεύονται από χρονοδιάγραμμα που ξεπερνά τη δεκαετία για πλήρη παράδοση και πιστοποίηση. Σε περίοδο που οι απειλές αυξάνονται και το γεωπολιτικό περιβάλλον απαιτεί άμεση ενίσχυση, ο χρόνος παράδοσης είναι καθοριστικός παράγοντας.

Το επιχειρησιακό αποτύπωμα

Με την ένταξη των PULS, ο Στρατός Ξηράς θα διαθέτει για πρώτη φορά ένα πολυεπίπεδο σύστημα πυρός:

1. Τακτική υποστήριξη μάχης με Accular και EXTRA.

2. Μέσο βάθος πλήγματος με EXTRA MR και Predator Hawk.

3. Στρατηγική εμβέλεια με Predator Hawk ER.

Οι μονάδες του Πυροβολικού θα μπορούν να καλύπτουν ολόκληρο το θέατρο επιχειρήσεων, από τον Έβρο έως τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Ο συνδυασμός PULS με τα υφιστάμενα MLRS και RM-70 δημιουργεί μια ολοκληρωμένη δομή πυρών. Το Πυροβολικό παύει να είναι μόνο όπλο υποστήριξης και μετατρέπεται σε στρατηγικό μέσο αποτροπής.

Η ανάπτυξη εκτοξευτών σε κρίσιμα σημεία, όπως στον Έβρο, στα Δωδεκάνησα και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, θα επιτρέπει την κάλυψη μεγάλου μέρους της τουρκικής επικράτειας. Έτσι δημιουργείται ένα δίκτυο πυρός ικανό να προκαλέσει καταστροφικά πλήγματα σε περίπτωση επιθετικής ενέργειας. Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι σαφές: οποιαδήποτε προσπάθεια επιβολής τετελεσμένων θα έχει άμεσο και βαρύ κόστος.

Η στρατηγική διάσταση και η αποτροπή

Η απόκτηση των PULS δεν αποτελεί απλώς τεχνική αναβάθμιση. Είναι κομβική αλλαγή στη φιλοσοφία του ελληνικού δόγματος. Η Ελλάδα αποκτά όπλο που επιτρέπει στο Πυροβολικό να λειτουργεί ως στρατηγικός βραχίονας αποτροπής. Η δυνατότητα πλήγματος σε βάθος και με ακρίβεια δίνει τη δυνατότητα προληπτικής ή ανταποδοτικής ενέργειας σε περίπτωση απειλής. Παράλληλα, ενισχύει την επιχειρησιακή αυτονομία της χώρας, μειώνοντας την αποκλειστική εξάρτηση από την αεροπορική ισχύ.

Η Τουρκία διαθέτει ήδη τους βαλλιστικούς πυραύλους Bora και TRG-300 Kaplan, με εμβέλεια έως 280 χιλιόμετρα. Τα PULS με Predator Hawk ER ξεπερνούν αυτή την εμβέλεια και δίνουν στην Ελλάδα το πλεονέκτημα του μεγαλύτερου βεληνεκούς και της μεγαλύτερης ακρίβειας. Σε συνδυασμό με τις δυνατότητες των Rafale, των F-16 Viper και στο μέλλον των F-35, δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο δίκτυο κρούσης με ικανότητα επιβολής σε ολόκληρο το επιχειρησιακό θέατρο του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.

Οι προοπτικές και τα επόμενα βήματα

Το στρατιωτικό επιτελείο έχει ολοκληρώσει την επιχειρησιακή αξιολόγηση και έχει εισηγηθεί θετικά. Η τελική απόφαση πλέον είναι πολιτική. Η βελτίωση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή αφαιρεί το βασικό εμπόδιο που είχε καθυστερήσει το πρόγραμμα. Το κλίμα στις σχέσεις Αθήνας – Τελ Αβίβ είναι εξαιρετικό και οι συνομιλίες βρίσκονται στο τελικό στάδιο προετοιμασίας.

Παράλληλα, οι Αμερικανοί συνεχίζουν να προωθούν την πρότασή τους, προσφέροντας αναβαθμισμένα M270 και νέους HIMARS, σε συνδυασμό με πυρομαχικά GMLRS και GMLRS-ER. Η προσθήκη 15 HIMARS στην ίδια τιμή των 650 εκατ. ευρώ ενισχύει το πακέτο, αλλά οι περιορισμοί στο βεληνεκές των πυραύλων παραμένουν. Η ελληνική πλευρά εξετάζει σοβαρά την πιθανότητα να αντιμετωπίσει την αμερικανική πρόταση ως συμπληρωματική στο πρόγραμμα των PULS, ώστε να αξιοποιήσει το υπάρχον απόθεμα πυρομαχικών MLRS και να εξασφαλίσει πλήρη κάλυψη σε όλες τις αποστάσεις.

Σε κάθε περίπτωση, οι αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν σύντομα, ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία υπογραφής της συμφωνίας εντός του 2026 και να επιτευχθεί επιχειρησιακή ετοιμότητα έως το 2028.

Το Πυροβολικό του μέλλοντος

Η ένταξη των PULS με Predator Hawk ER μετατρέπει το ελληνικό Πυροβολικό σε όπλο στρατηγικού χαρακτήρα. Οι δυνατότητες ακριβείας, η ταχύτητα αντίδρασης και η ευελιξία του συστήματος συνδυάζονται με τη δικτυοκεντρική λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων.

Στο μέλλον, τα PULS θα μπορούν να συνδεθούν σε κοινό δίκτυο διοίκησης με τα UAV, τα ραντάρ επιτήρησης και τα συστήματα ανίχνευσης στόχων, προσφέροντας πλήρη εικόνα του πεδίου και άμεση ανταπόκριση.

Η ενίσχυση αυτή αλλάζει τον επιχειρησιακό σχεδιασμό. Ο αντίπαλος δεν θα μπορεί πλέον να στηρίζεται στην ασφάλεια του βάθους του. Κάθε στρατιωτική υποδομή, βάση ή κόμβος ανεφοδιασμού θα βρίσκεται εντός εμβέλειας. Με αυτό τον τρόπο, η Ελλάδα ενισχύει όχι μόνο την αποτρεπτική της ικανότητα αλλά και την πολιτική της επιρροή στην περιοχή.

Το Πυροβολικό, που για δεκαετίες λειτουργούσε συμπληρωματικά, αποκτά ρόλο πρωταγωνιστικό. Από την εποχή των MLRS και των RM-70, περνά στη νέα εποχή των PULS και των Predator Hawk. Ένα σύστημα ικανό να λειτουργεί με ακρίβεια, ταχύτητα και ευελιξία, εξασφαλίζοντας πλήγματα σε βάθος και επιβίωση σε περιβάλλον υψηλής απειλής.

πηγή: OnAlert.gr / Ρεπορτάζ: Κώστας Σαρικάς