Σε κλίμα οδύνης τελέστηκε χτες Σάββατο (25.10.2025) στη Μητρόπολη Αθηνών η εξόδιος ακολουθία του Διονύση Σαββόπουλου, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών, αφήνοντας πίσω του τεράστια παρακαταθήκη, αλλά κι ένα δυσαναπλήρωτο κενό.

Μεγάλο πλήθος κόσμου είχε συγκεντρωθεί στη Μητρόπολη Αθηνών για να αποτίσει φόρο τιμής στον σημαντικό Έλληνα τραγουδοποιό, Διονύση Σαββόπουλο, ο οποίος κηδεύτηκε, στις 13:00 από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.

Η σορός του βρισκόταν από τις 8:30 έως τις 11:30 στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών, όπου πλήθος κόσμου, πολιτικοί, καλλιτέχνες, συγγενείς και φίλοι, απεύθυναν το τελευταίο «αντίο» στον ανεπανάληπτο δημιουργό που σφράγισε την ελληνική μουσική.

Ήδη από τις 9:30 πυκνή ήταν η ουρά που σχημάτιζε ο κόσμος για να εκφράσει το ύστατο χαίρε, να ακουμπήσει ευλαβικά το χέρι στη σορό και να αφήσει λουλούδια στο φέρετρο του «Νιόνιου» του ελληνικού τραγουδιού, που εξετίθετο στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης, όπου πραγματοποιήθηκε λαϊκό προσκύνημα στη σορό του Διονύση Σαββόπουλου. Κυρίως ήταν η συγκίνηση που περίσσευε στο πρόσωπο και στα λόγια όλων κατά τις συζητήσεις την ώρα της αναμονής.

Από τους πρώτους επίσημους που προσήλθαν από νωρίς για να αποχαιρετήσουν τον Διονύση Σαββόπουλο ήταν ο Πρόεδρος της Βουλής, Νικήτας Κακλαμάνης, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, όπως και ο τραγουδιστής Χρήστος Θηβαίος.

Ανάμεσα στα στέφανα που έχουν κατατεθεί εις μνήμη του αείμνηστου συνθέτη ξεχωρίζουν αυτά του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Τασούλα, του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, του πουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτης, της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη, του περιφερειάρχη Αττικής Νίκου Χαρδαλιά, της Ντόρας Μπακογιάννη και του Ισίδωρου Κούβελου, του Ρ/Σ Μελωδία, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος και Ακροάματος, του προέδρου της ΓΣΕΕ Γ. Παναγόπουλου, του Μεγάρου Μουσικής, των εκδόσεων Πατάκη κι άλλων στενών φίλων ή θαυμαστών του έργου του.

Όχι μόνον οι μεγαλύτεροι «εκδρομείς του ’60», που ταυτίστηκαν με τον «πολιτικό» Σαββόπουλο, των μπουάτ, του ηλεκτρικού «Μπάλου» και το «Βρώμικο Ψωμί» ή τη μεταπολιτευτική νότα της «Ρεζέρβας», τους άφθαρτους «Αχαρνείς», αλλά και γενιές του ’80, που βίωσαν τα «τραπεζάκια έξω» της ευμάρειας, αλλά και νεότεροι που ιδεολογικά εκφράστηκαν από το οριστικό «Κούρεμα».

Άνθρωποι από κάθε ηλικία και υπόβαθρο εξέφραζαν τη συγκίνηση και τον θαυμασμό για τον τραγουδοποιό, που όχι μόνο με τα αξέχαστα τραγούδια του, αλλά και με την ίδια τη δημόσια στάση του εξέφρασε και τις μεταβολές της ελληνικής κοινωνίας. Μέσα στο πλήθος και τις αναφορές του ξεχώριζαν θαυμαστές των διαφορετικών περιόδων και συμπεριφορών του συνθέτη.

Όταν βγήκε η σορός από την εκκλησιά η μπάντα του Πολεμικού Ναυτικού παιάνισε τη «Συννεφούλα» και το «Μη μιλάς άλλο για αγάπη» με τον κόσμο να χειροκροτά και να τραγουδά τα λόγια των αγαπημένων του τραγουδιών. Υπό τους αγαπημένους αυτούς ήχους και σε κλίμα βαθιά συγκίνησης ξεκίνησε η αυτοκινητοπομπή για το Α’ Νεκροταφείο όπου θα γίνει η ταφή του μοναδικού Διονύση Σαββόπουλου.

Οι επικήδειοι

Κατά τη 1:00 το μεσημέρι ξεκίνησε η εξόδιος ακολουθία, χοροστατούντος του αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερώνυμου, ενώ μετά το πέρας της ακολούθησαν οι επικήδειοι, που εκφώνησαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η τέως πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης, ο Σταμάτης Φασουλής, η γιατρός Αναστασία Κοτανίδου, ο εικαστικός Αλέξης Κυριτσόπουλος, ο γιος του εκλιπόντα Κορνήλιος Σαββόπουλος και ο εγγονός του.

«Χρονογράφο του νεοελληνικού ταξιδιού επί μισό αιώνα» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον Διονύση Σαββόπουλο, κατά την εκφώνηση του επικήδειου του, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων «το μήνυμα της ενότητας και της κοινότητας των Ελλήνων που διέτρεχε το έργο και τη δράση του» και αποχαιρετώντας τον Διονύση Σαββόπουλο με ένα «μεγάλο ευχαριστώ στο όνομα τόσων γενεών» που σφράγισε η διαδρομή του.

Η τέως πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, αναφέρθηκε στην κοινή τους καταγωγή από την πόλη της Θεσσαλονίκης, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι «έγινες, ήσουν και παρέμεινες μέχρι το τέλος αληθινός, όπως υποσχέθηκες όταν άφηνες πίσω σου τη Θεσσαλονίκη. Θα στην προσέχουμε την Άσπα, να είσαι ήσυχος. Καλό ταξίδι, Διονύση αγαπημένε» κατέληξε στον επικήδειό της η τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

«Δυστυχώς για εμένα σε γνώρισα πολύ αργά και σε μια πολύ δύσκολη στιγμή. Όσοι όμως σε γνωρίσαμε νιώθουμε τυχεροί που περπατήσαμε μαζί σου έστω για λίγο στο δρόμο της ζωής», δήλωσε η πνευμονολόγος Αναστασία Κοτανίδου, ενώ ακολούθησε ο Σταμάτης Φασουλής που τόνισε μεταξύ άλλων ότι ο Διονύσης Σαββόπουλος «αφήνει ένα ελληνικό τραγούδι όχι πλούσιο αλλά πάμπλουτο… Ήθελε τη ζωή να τη μεταφέρει στο τραγούδι κι αυτό έκανε… Καλή αντάμωση στο περιβόλι του ουρανού σου», είπε ο γνωστός ηθοποιός και σκηνοθέτης με συγκίνηση.

Το δικό του «αντίο», εμφανώς συγκινημένος, στον «παιδικό του ήρωα» και «ακριβό του δάσκαλο», έδωσε ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, που θυμήθηκε ότι η πρώτη μεγάλη συναυλία που παρακολούθησε παιδί «ήταν δική σου την εποχή που δεν πάταγε καλλιτέχνης στην Κύπρο». «Χωρίς εσένα άλλο θα ήταν το τραγούδι μας, άλλοι θα ήμασταν και εμείς», «υπάρχουμε γιατί προϋπήρξες, μας πήρες παιδάκια από το πικ απ τους σπιτιού μας και μας πήγες σε ένα περιβόλι του τρελού γεμάτο τραγούδια» είπε μεταξύ άλλων ενώ επικαλούμενος τον αδελφό του Λίνο, που του είπε για να τον παρηγορήσει ότι «ο Σαββόπουλος είναι γιορτινός, καταργεί το πένθος», ο Αλκίνοος Ιωαννίδης αναρωτήθηκε: «Γιατί έκλαψα τόσο; Για ποιον; Για σένα ή για μένα;».

«Έρχομαι από τη Θεσσαλονίκη να σου μεταφέρω τη βαριά οδύνη της πόλης, αλλά και τον σεβασμό και την περηφάνια της που αξιώθηκε εκείνη τη βραδιά του Δεκέμβρη του ‘44 να γεννήσει ένα τόσο λαμπρό τέκνο», ξεκίνησε τον δικό του επικήδειο ο συγγραφέας Γιώργος Σκαμπαρδώνης. «Σε αποχαιρετούμε σήμερα σαν έναν άνθρωπο σημαντικό για τον πολιτισμό, σημαντικό για τη σκέψη, το αίσθημα και την αισθητική μας, δηλαδή για ολόκληρη τη ζωή μας», είπε ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, προσθέτοντας ότι «χωρίς εσένα άλλο θα ήταν το τραγούδι μας, άλλοι θα ήμασταν κι εμείς».

«Σε ένα από αυτά που γράφτηκαν διάβασα ”ο Σαββόπουλος είναι ο ρυθμός μέσα μας”. Από εκεί πιάστηκα, γιατί αυτόν τον ρυθμό, αλλά της καρδιάς μου θα ακολουθήσω για να με οδηγήσει τώρα να σε αποχαιρετήσω», σημείωσε με συγκίνηση η Δήμητρα Γαλάνη στον δικό της επικήδειο, απευθύνοντας στον σπουδαίο δημιουργό «ένα μεγάλο ευχαριστώ».

«Διονύση μου, τα λόγια από τα τραγούδια σου μπλέκονται ανάμεσα στα σκίτσα μου μέσα σε καπνούς και πυροτεχνήματα. Ψάχνω δικά μου λόγια και σιγομουρμουρίζω τραγούδια σου. Μέρα που είναι σήμερα, ημέρα αποφράς αλλά και ημέρα αγάπης, αγάπης όλων μας για σένα, αγάπη απέραντη, σήμερα θέλω να σου πω λόγια τεράστια, σαν τον Λευκό Πύργο, σαν τον Πύργο του Άιφελ, σαν τον Όλυμπο», είπε ο εικαστικός Αλέξης Κυριτσόπουλος.

Η οικογένεια

Τα βλέμματα ήταν όλα στραμμένα στην οικογένεια του Διονύση Σαββόπουλου. Η σύζυγός του, Άσπα, ήταν εμφανώς συγκινημένη από τον θάνατο του «Διονύση της», με τον οποίο έζησε 58 χρόνια γάμου… μία ολόκληρη ζωή. Στο πλάι της βρίσκονταν από την πρώτη στιγμή οι γιοι της Κορνήλιος και Ρωμανός, καθώς και οι εγγονοί της Διονύσης και Ανδρέας, οι οποίοι επίσης ήταν συναισθηματικά φορτισμένοι και δεν μπόρεσαν να συγκρατήσουν τα δάκρυά τους.

Με ιδιαίτερη ευαισθησία μίλησε και ο γιος του Κορνήλιος Σαββόπουλος: «Εμένα ξηλώθηκε να μου πληρώσει την εκπαίδευσή μου όταν σπούδασα στην Αμερική κι από την άλλη είχε μια πνευματικότητα και αναχωρούσε και πήγαινε στο Πήλιο για εννιά μήνες… Το μήνυμα που πήγε να μας περάσει είναι ότι το άυλο και το υλικό ήταν ταυτόχρονα».

«Πολλά από τα τραγούδια σου είχαν δυο τραγούδια. Το ένα έτρεχε μπροστά το κυρίως θέμα και το άλλο ακολουθούσε από πίσω στο background… Μου πήρε 57 χρόνια να καταλάβω γιατί το έκανε αυτό. Είχε δυο ζωές, η μια ήταν πιο άυλη και πνευματική και η άλλη πιο γήινη, πιο σταθερή, πιο υλική», είπε.

Συγκινητικός ήταν και ο εγγονός του Σαββόπουλου, Διονύσης. «Από πάντα θυμάμαι να μου μεταδίδεις την αγάπη σου με ειλικρίνεια, είναι σαν μέσα σου να είχες βρει την αληθινή αγάπη στην πιο απλή μορφή της, σαν να είχες νιώσει και καταλάβει τον πυρήνα της και τον πραγματικό λόγο που οι άνθρωποι αγαπάμε», σημείωσε.

«Από την αγάπη σου κατάφερες να μου μάθεις τι είναι να είσαι άνθρωπος, τα καλά και τα κακά». Θυμήθηκε πως όταν ήταν μικρό παιδί ένιωθε κόμπο στον λαιμό από τη συγκίνηση κάθε φορά που βρισκόταν κοντά του. «Αυτή η συγκίνηση ερχόταν από την αγάπη που λάμβανα. Η ψυχή σου μένει μαζί μας, σε αγαπώ πολύ».

«Ας κρατήσουν οι χοροί»

Μετά το πέρας των επικηδείων και υπό τον ήχο αγαπημένων τραγουδιών που παιάνισαν η μπάντα του Πολεμικού Ναυτικού στον προαύλειο χώρο της Μητρόπολης Αθηνών και η Φιλαρμονική του Δήμου Αθηναίων στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, αλλά και χειροκροτημάτων από τον κόσμο που τα σιγοτραγουδούσε, η σορός του Διονύση Σαββόπουλου συνάντησε την τελευταία κατοικία του.

Στη συνέχεια η σορός του σπουδαίου συνθέτη έφτασε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, όπου ορισμένοι από τους παρευρισκόμενους, χόρεψαν στη μνήμη του τεράστιου τραγουδοποιού, το αξέχαστο τραγούδι του, «Ας κρατήσουν οι χοροί». Ανάμεσά τους ο ηθοποιός Αλέξανδρος Παπαδημητρίου και η τραγουδίστρια Μελίνα Τανάγρη.

Έτσι το πανελλήνιο αποχαιρέτησε τον «Νιόνιο». Τον μοναδικό στο είδος του, τραγουδοποιό και συνθέτη, που χάραξε την πορεία του ελληνικού τραγουδιού και έγινε «δάσκαλος» πολλών μεταγενέστερων καλλιτεχνών με το τεράστιο έργο του.