Η Γαλλία δέχεται αυξανόμενη πίεση να βοηθήσει στη χρηματοδότηση της Ουκρανίας χρησιμοποιώντας 18 δισ. ευρώ από ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που είναι σε μεγάλο βαθμό ακινητοποιημένα σε ιδιωτικές τράπεζες, των οποίων όμως  η ταυτότητα παραμένει μυστική από το Παρίσι για περισσότερα από δύο χρόνια, σημειώνουν οι Financial Times.

Προς μεγάλη ενόχληση ορισμένων άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, η Γαλλία δεν έχει αποκαλύψει καμία λεπτομέρεια σχετικά με τα ιδρύματα που κατέχουν τα ρωσικά κρατικά κεφάλαια και τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται οι τόκοι που συγκεντρώνονται, ισχυριζόμενη ότι πρόκειται για θέμα εμπιστευτικότητας πελατών.

Τα κεφάλαια αυτά έχουν τεθεί εκ νέου υπό εξέταση, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί ένα σχέδιο για ένα «δάνειο αποζημίωσης» προς την Ουκρανία, το οποίο θα εξασφαλίζεται με περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας που έχουν παγώσει λόγω τω ν κυρώσεων.

Πώς αποκαλύφθηκαν τα χρήματα στις Βρυξέλλες

Η τελευταία πρόταση στοχεύει στη χρήση κεφαλαίων που έχουν παγώσει σε ολόκληρη την ΕΕ και όχι μόνο των κύριων κεφαλαίων ύψους 185 δισ. ευρώ που βρίσκονται στην Euroclear, την κεντρική αποθεματική τράπεζα με έδρα τις Βρυξέλλες.

Τα περιουσιακά στοιχεία στη Γαλλία — των οποίων η ακριβής τοποθεσία και οι θεματοφύλακες παραμένουν άγνωστα στις άλλες πρωτεύουσες — αποτελούν τη δεύτερη μεγαλύτερη συσσώρευση ακινητοποιημένων περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας στην Ευρώπη. Η Euroclear αναγκάστηκε να αποκαλύψει το ποσό που κατέχει.

«Οι συναλλαγές των εμπορικών τραπεζών με τις κεντρικές τράπεζες και τα συναλλαγματικά αποθέματα είναι πιθανώς το λιγότερο διαφανές τμήμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής αγοράς», δήλωσε ο Nicolas Véron, ανώτερος ερευνητής στο think-tank Bruegel. «Κανείς δεν θέλει να αποκαλύψει στον κόσμο πού επενδύει τα χρήματά του».

Το σχέδιο της Επιτροπής στοχεύει να αντιμετωπίσει τις μακροχρόνιες αντιρρήσεις του Βελγίου, το οποίο επιθυμεί τα περιουσιακά στοιχεία στη Γαλλία και σε άλλες χώρες να αποτελούν μέρος οποιασδήποτε δανειακής συμφωνίας. Το Βέλγιο υποστηρίζει ότι η Euroclear έχει μέχρι τώρα στοχοποιηθεί άδικα, με αποτέλεσμα να είναι πιο ευάλωτη σε αντίποινα από τη Ρωσία και στους χρηματοοικονομικούς κινδύνους οποιουδήποτε δανειακού προγράμματος.

Η γαλλική ασπίδα

Οι γαλλικές αρχές, ενώ υποστηρίζουν την ιδέα ενός δανείου αποζημίωσης, έχουν δηλώσει ότι αντιτίθενται στο σχέδιο που αφορά περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται σε εμπορικές τράπεζες, υποστηρίζοντας ότι οι δανειστές υπόκεινται σε διαφορετικές συμβατικές υποχρεώσεις από αυτές της Euroclear.

Μετά τα 185 δισ. ευρώ στην Euroclear, σχεδόν όλα τα υπόλοιπα 25 δισ. ευρώ των ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων είναι δεσμευμένα σε εμπορικές τράπεζες στη Γαλλία και το Βέλγιο, σύμφωνα με αρκετούς ανθρώπους που είναι εξοικειωμένοι με το θέμα. Τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας σε μερικές άλλες χώρες της ΕΕ είναι σημαντικά μικρότερα.

Τα 18 δισ. ευρώ των περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας στη Γαλλία βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό σε εμπορικές τράπεζες, σύμφωνα με τέσσερις ανθρώπους που είναι εξοικειωμένοι με το θέμα. Το Βέλγιο κατέχει επίσης 7 δισ. ευρώ σε εμπορικές τράπεζες, επιπλέον των κεφαλαίων στην Euroclear, σύμφωνα με δύο από τα άτομα, γράφουν οι Financial Times.

Ωστόσο, τα ονόματα των τραπεζών παραμένουν μυστικά. «Πρόκειται για ευαίσθητες πληροφορίες για την αγορά — είναι το ίδιο σαν οι γιατροί να συζητούσαν δημοσίως ιατρικά αρχεία», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Olof Gill στη Financial Times.

Δεν είναι σαφές πόσες τράπεζες στη Γαλλία κατέχουν τα περιουσιακά στοιχεία, αν και τρία άτομα που ενημερώθηκαν για το θέμα δήλωσαν ότι, κατά την άποψή τους, το μεγαλύτερο μέρος βρίσκεται στην BNP Paribas, τη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας.

Το τραπεζικό απόρρητο

Η BNP αρχικά αρνήθηκε να σχολιάσει. Μετά την δημοσίευση τράπεζα δήλωσε: «Η BNP Paribas δεν κατέχει περιουσιακά στοιχεία στη Γαλλία από ρωσικούς δημόσιους φορείς, συμπεριλαμβανομένης της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας».

Η Crédit Agricole και η Société Générale αρνήθηκαν επίσης να σχολιάσουν, ενώ η BPCE, η τέταρτη μεγαλύτερη τράπεζα της Γαλλίας, δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.

Η BNP Paribas Fortis, η μεγαλύτερη τράπεζα του Βελγίου και θυγατρική της γαλλικής τράπεζας, δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο. Η KBC και η Belfius αρνήθηκαν να σχολιάσουν όταν ρωτήθηκαν αν κατέχουν περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, επικαλούμενες το απόρρητο.

Η Euroclear έχει αποκομίσει κέρδη από τα μετρητά που προέρχονται από τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας — κυρίως καθώς οι τίτλοι που κατείχε η Μόσχα στην Euroclear έχουν λήξει — αλλά δεν έχει συμβατική υποχρέωση να καταβάλει τόκους στη Ρωσία. Τα κέρδη που προέκυψαν θεωρήθηκαν «έκτακτα» και χρησιμοποιούνται για την κάλυψη ενός δανείου 50 δισ. δολαρίων προς την Ουκρανία.

Αντίθετα, οι ιδιωτικοί δανειστές θα ήταν συνήθως υποχρεωμένοι να κρατήσουν και τελικά να καταβάλουν στη Ρωσία το σύνολο ή μέρος των τόκων που προέρχονται από τις καταθέσεις μετρητών. Ωστόσο, οι συμβατικοί όροι ποικίλλουν και ορισμένες τράπεζες κατάφεραν να συσσωρεύσουν τόκους από την κατοχή των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με άτομα που είναι εξοικειωμένα με τις ρυθμίσεις.