To ΝΑΤΟ εξετάζει το ενδεχόμενο να ανταποκριθεί «πιο επιθετικά» στις κυβερνοεπιθέσεις, τις δολιοφθορές και τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου από τη Ρωσία, όπως δήλωσε ο ανώτατος στρατιωτικός διοικητής της Συμμαχίας.  Ο ναύαρχος Τζουζέπε Γκάβο Ντραγκόνε  δήλωσε στους Financial Times ότι η δυτική στρατιωτική συμμαχία εξετάζει το ενδεχόμενο να εντείνει την αντίδρασή της στον υβριδικό πόλεμο της Μόσχας.

«Μελετάμε τα πάντα… Στον κυβερνοχώρο, είμαστε κάπως αντιδραστικοί. Σκεφτόμαστε να γίνουμε πιο επιθετικοί ή  πιο προληπτικοί αντί για αντιδραστικοί», δήλωσε ο Dragone, ο οποίος είναι πρόεδρος της στρατιωτικής επιτροπής του ΝΑΤΟ. Ο Ντραγκόνε εξήγησε ότι το ΝΑΤΟ αντιδρά στις προκλήσεις, αλλά όπως είπε η Συμμαχία σκέφτεται το ενδεχόμενο να μην μείνει στις αντιδράσεις, αλλά να προχωρήσει σε προληπτικές δράσεις, αποτρεπτικές των ρωσικών ενεργειών.

Η Ευρώπη έχει πληγεί από πολυάριθμα περιστατικά υβριδικού πολέμου — μερικά από τα οποία αποδίδονται στη Ρωσία και άλλα είναι ασαφή — από την κοπή καλωδίων στη Βαλτική Θάλασσα έως κυβερνοεπιθέσεις σε ολόκληρη την ήπειρο, γράφουν οι Financial Times.

Ορισμένοι διπλωμάτες, ιδίως από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, έχουν παροτρύνει το ΝΑΤΟ να σταματήσει να είναι απλώς αντιδραστικό και να αντεπιτεθεί. Μια τέτοια αντίδραση θα ήταν ευκολότερη για τις κυβερνοεπιθέσεις, όπου πολλές χώρες διαθέτουν επιθετικές δυνατότητες, αλλά θα ήταν λιγότερο εύκολη για τις πράξεις σαμποτάζ ή για τις εισβολές με drones.

Ο Ντραγκόνε δήλωσε ότι μια «προληπτική επίθεση» θα μπορούσε να θεωρηθεί «αμυντική ενέργεια», αλλά πρόσθεσε: «Αυτό απέχει πολύ από τον συνήθη τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς μας». Όπως είπε, «μια επιλογή θα μπορούσε να είναι να είμαστε πιο επιθετικοί σε σχέση με την επιθετικότητα του αντιπάλου μας. [Τα ζητήματα είναι] το νομικό πλαίσιο, το πλαίσιο δικαιοδοσίας, ποιος θα το κάνει αυτό;».

Η αντίδραση της Ρωσίας

Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε σε ανακοίνωσή του ότι οι δηλώσεις του Dragone στους FT ήταν «εξαιρετικά ανεύθυνη κίνηση» και δείχνουν την «προθυμία του ΝΑΤΟ να συνεχίσει την κλιμάκωση».

Το ΝΑΤΟ έχει σημειώσει επιτυχία με την αποστολή Baltic Sentry, στο πλαίσιο της οποίας πλοία, αεροσκάφη και ναυτικά drones περιπολούν στη Βαλτική Θάλασσα, εμποδίζοντας την επανάληψη των πολυάριθμων περιστατικών κοπής καλωδίων το 2023 και το 2024 από σκάφη που συνδέονται με τον σκιώδη στόλο της Ρωσίας, ο οποίος έχει σχεδιαστεί για να παρακάμπτει τις δυτικές κυρώσεις.

«Από την έναρξη της αποστολής Baltic Sentry, δεν έχει συμβεί τίποτα. Αυτό σημαίνει ότι η αποτροπή λειτουργεί», εξήγησε ο Ντραγκόνε. Ένας διπλωμάτης από χώρα της Βαλτικής δήλωσε: «Αν το μόνο που κάνουμε είναι να συνεχίσουμε να αντιδρούμε, απλώς προσκαλούμε τη Ρωσία να συνεχίσει να προσπαθεί, να συνεχίσει να μας βλάπτει. Ειδικά όταν ο υβριδικός πόλεμος είναι ασύμμετρος — τους κοστίζει λίγα, ενώ εμάς πολλά. Πρέπει να προσπαθήσουμε να είμαστε πιο εφευρετικοί», είπε, στις αποκλειστικές του δηλώσεις στους Financial Times.

Παρά την επιτυχία της επιχείρησης Baltic Sentry του ΝΑΤΟ, εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες στην συμμαχία μετά την απόρριψη από φινλανδικό δικαστήριο της υπόθεσης κατά του πληρώματος του Eagle S, ενός σκάφους του σκιώδους στόλου που είχε κόψει διάφορα υποβρύχια καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος και δεδομένων, επειδή το σκάφος βρισκόταν σε διεθνή ύδατα όταν η Δύση υποψιάστηκε ότι είχε κάνει  σαμποτάζ.

Πιο επιθετική στάση

Ερωτηθείσα αν αυτό έδινε στα ρωσικά σκάφη Λευκή Κάρτα («carta blanche») στα διεθνή ύδατα, η υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας Elina Valtonen δήλωσε στους FT: «Ναι, και αυτό είναι πρόβλημα». Πρόσθεσε ότι η υιοθέτηση μιας πιο αποφασιστικής στάσης «είναι κάτι που εξετάζουμε. Μέχρι στιγμής, δεν νομίζω ότι υπήρχε ανάγκη για κάτι τέτοιο. Πρέπει επίσης να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να αναλύσουμε πραγματικά τι επιδιώκει ο επιτιθέμενος.  Έχουμε το δικό μας σχέδιο δράσης και πρέπει να το εμπιστευόμαστε, επειδή είναι αρκετά ισχυρό».

Ο Ντραγκόνε παραδέχτηκε ότι ένα από τα προβλήματα ήταν ότι το ΝΑΤΟ και τα μέλη του είχαν «πολύ περισσότερα όρια από τους αντιπάλους μας λόγω της ηθικής, του νόμου και της δικαιοδοσίας. Αυτό είναι ένα πρόβλημα. Δεν θέλω να πω ότι είναι μια χαμένη θέση, αλλά είναι μια πιο δύσκολη θέση από αυτή των ομολόγων μας».

Ο επικεφαλής της στρατιωτικής επιτροπής του ΝΑΤΟ είπε ακόμα ότι η κρίσιμη δοκιμασία είναι η αποτροπή μελλοντικών επιθετικών ενεργειών. «Πώς επιτυγχάνεται η αποτροπή — μέσω αντιποίνων, μέσω προληπτικών χτυπημάτων — αυτό είναι κάτι που πρέπει να αναλύσουμε σε βάθος, επειδή στο μέλλον μπορεί να υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη πίεση σε αυτό το θέμα», πρόσθεσε ο Ιταλός ναύαρχος.