Το άρθρο αναλύει τις διαπραγματεύσεις για μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, με την Ουάσινγκτον να προσαρμόζει συνεχώς τη στρατηγική της.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, φαίνεται να εγκαταλείπει τις αυστηρές προθεσμίες για την επίτευξη συμφωνίας, επιλέγοντας μια πιο ευέλικτη προσέγγιση.
Παράλληλα, οι διαπραγματευτικές τακτικές των ΗΠΑ προκαλούν αντιδράσεις, με κατηγορίες για ευνοϊκή στάση προς τη Ρωσία.
Κεντρικά πρόσωπα στις διαπραγματεύσεις είναι ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ και ο υπουργός Στρατού Νταν Ντρίσκολ, οι οποίοι συμμετέχουν σε συζητήσεις με Ρώσους και Ουκρανούς αξιωματούχους.
Οι εξελίξεις αυτές υπογραμμίζουν την πολυπλοκότητα και τις προκλήσεις στην προσπάθεια επίτευξης ειρήνης στην περιοχή.
Πιο αναλυτικά
Σε μια ακόμη ένδειξη ότι η Ουάσινγκτον αλλάζει συνεχώς τη στρατηγική της για τον πόλεμο στην Ουκρανία, προσαρμόζοντας τις κινήσεις της σύμφωνα με τις εξελίξεις που η ίδια «χειραγωγεί», ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δείχνει να εγκαταλείπει τώρα την ιδέα συγκεκριμένων χρονικών ορίων για σύναψη συμφωνίας ειρήνευσης μεταξύ Ρωσίας-Ουκρανίας και να στρέφεται προς μια συμφωνία «όποτε αυτή καταστεί εφικτή», την ώρα που πληθαίνουν οι αποκαλύψεις και οι αντιδράσεις γύρω από τις αμερικανικές διαπραγματευτικές τακτικές της.
Ο Τραμπ, μιλώντας σε δημοσιογράφους μέσα στο Air Force One καθώς πετούσε προς τη Φλόριντα, αποστασιοποιήθηκε από την προθεσμία της Πέμπτης (Ημέρα των Ευχαριστιών) που ο ίδιος είχε θέσει για να συμφωνήσει η Ουκρανία σε ένα αμερικανικά υποστηριζόμενο ειρηνευτικό σχέδιο και υποβάθμισε ένα δημοσίευμα σύμφωνα με το οποίο ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος, Στιβ Γουίτκοφ, είχε συμβουλεύσει τους Ρώσους για τον τρόπο που θα έπρεπε να τον προσεγγίσουν στο ζήτημα.
Ο Τραμπ είπε ότι οι Αμερικανοί διαπραγματευτές σημειώνουν πρόοδο στις συζητήσεις με τη Ρωσία και την Ουκρανία και ότι η Μόσχα έχει συμφωνήσει σε ορισμένες παραχωρήσεις, χωρίς ωστόσο να τις εξηγήσει.
Το αμερικανικό πλαίσιο για τον τερματισμό του πολέμου, που αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά την περασμένη εβδομάδα, προκάλεσε νέες ανησυχίες πως η κυβέρνηση Τραμπ θα μπορούσε να πιέσει την Ουκρανία σε μια ειρηνευτική συμφωνία που θα έγερνε υπέρ της Μόσχας.
Ο Τραμπ είπε ότι ο απεσταλμένος του, Στιβ Γουίτκοφ, θα ταξιδέψει στη Μόσχα για να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν την επόμεμενη εβδομάδα και ότι ο γαμπρός του, Τζάρεντ Κούσνερ -ο οποίος συνέβαλε στη διαπραγμάτευση της συμφωνίας στη Γάζα που οδήγησε σε μια εύθραυστη εκεχειρία στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς- συμμετέχει επίσης.
Τις τελευταίες ημέρες, ο Τραμπ είχε παρουσιάσει την Πέμπτη ως ημέρα-ορόσημο για την επίτευξη συμφωνίας από πλευράς Ουκρανίας με στόχο τον τερματισμό του πολέμου, όμως ο ίδιος και οι σύμβουλοί του έχουν πλέον απομακρυνθεί από αυτή τη σκληρή προθεσμία και δηλώνουν ότι θα επιθυμούσαν μια συμφωνία το συντομότερο δυνατό.
«Η προθεσμία για μένα είναι όταν τελειώσει», είπε ο Τραμπ από το προεδρικό αεροσκάφος.
Η συνομιλία Γουίτκοφ – Ουσάκοφ
Το Bloomberg ανέφερε ότι σε τηλεφωνική συνομιλία στις 14 Οκτωβρίου με τον Γιούρι Ουσάκοφ, τον κορυφαίο σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, ο Γουίτκοφ είπε πως θα έπρεπε να εργαστούν από κοινού για ένα σχέδιο κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία και ότι ο Πούτιν θα έπρεπε να το θέσει στον Τραμπ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι οδηγίες του Γουίτκοφ περιλάμβαναν προτάσεις για τη διοργάνωση τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ Τραμπ και Πούτιν πριν από την επίσκεψη του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο αργότερα εκείνη την εβδομάδα.
Ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής από τη Νεμπράσκα, Ντον Μπέικον, ο οποίος έχει ασκήσει κριτική στην προσέγγιση Τραμπ για την Ουκρανία, δήλωσε ότι το απομαγνητοφωνημένο υλικό έδειχνε πως ο Γουίτκοφ ευνοεί τους Ρώσους.
«Δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος για να ηγηθεί αυτών των διαπραγματεύσεων. Θα έκανε κάτι λιγότερο ένας Ρώσος πληρωμένος πράκτορας; Πρέπει να απολυθεί», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Να φανεί σαν δικό τους» σχέδιο
Στις 29 Οκτωβρίου, ο Ουσάκοφ μίλησε τηλεφωνικά με τον Κιρίλ Ντμιτρίεφ, στενό σύμβουλο του Πούτιν για την Ουκρανία, και συζήτησαν πόσο έντονα θα έπρεπε η Μόσχα να πιέσει για τις απαιτήσεις της σε μια πιθανή ειρηνευτική πρόταση, σύμφωνα με άλλη ηχογράφηση που εξέτασε το Bloomberg.
«Θα το μεταφέρω ανεπίσημα, ξεκαθαρίζοντας ότι όλα είναι ανεπίσημα. Και ας το κάνουν σαν δικό τους», είπε ο Ντμιτρίεφ στον Ουσάκοφ.
«Αλλά δεν νομίζω ότι θα πάρουν ακριβώς τη δική μας εκδοχή, αλλά τουλάχιστον θα είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά σε αυτήν».
Η συνομιλία αυτή πραγματοποιήθηκε λίγο μετά το ταξίδι του Ντμιτρίεφ στη Φλόριντα, όπου συζήτησε με τον Γουίτκοφ και τον Κούσνερ το πλαίσιο ενός ειρηνευτικού σχεδίου 28 σημείων.
«Αυτή η ιστορία αποδεικνύει ένα πράγμα: Ο ειδικός απεσταλμένος Γουίτκοφ μιλά με αξιωματούχους τόσο στη Ρωσία όσο και στην Ουκρανία σχεδόν κάθε μέρα για να επιτευχθεί ειρήνη, το οποίο ακριβώς τον διόρισε ο πρόεδρος Τραμπ να κάνει», δήλωσε ο διευθυντής επικοινωνίας του Λευκού Οίκου, Στίβεν Τσέουνγκ.
Ο Ντμιτρίεφ, από την πλευρά του, έγραψε σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι το απομαγνητοφωνημένο υλικό ήταν «ψεύτικο» και σε δεύτερη ανάρτηση ανέφερε: «Όσο πλησιάζουμε στην ειρήνη, τόσο πιο απεγνωσμένοι γίνονται οι πολεμοκάπηλοι». Η ρωσική πρεσβεία στην Ουάσινγκτον δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, έχει επιμείνει ότι η πρόταση συντάχθηκε από τις ΗΠΑ, με συμβολή τόσο των Ρώσων όσο και των Ουκρανών, απαντώντας στη διακομματική αντίδραση στην Ουάσινγκτον πως το διέρρευσαν σχέδιο αποτελεί «λίστα επιθυμιών» της Ρωσίας. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνήθηκε να σχολιάσει το δημοσίευμα του Bloomberg.
«Αυτό κάνει ένας διαπραγματευτής»
Όταν ο Τραμπ ρωτήθηκε για το ρεπορτάζ, είπε ότι δεν είχε ακούσει την ηχογράφηση του τηλεφωνήματος στην οποία βασίστηκε το δημοσίευμα, αλλά δεν εξέφρασε έκπληξη.
«Πρέπει να το πουλήσει αυτό στην Ουκρανία. Πρέπει να πουλήσει την Ουκρανία στη Ρωσία», είπε στους δημοσιογράφους μέσα στο Air Force One καθώς ταξίδευε προς το σπίτι του στη Φλόριντα το βράδυ της Τρίτης.
«Αυτό κάνει ένας διαπραγματευτής». Και πρόσθεσε: «Ξέρετε, αυτός είναι ένας πολύ συνηθισμένος τρόπος διαπραγμάτευσης. Φαντάζομαι ότι λέει τα ίδια πράγματα στην Ουκρανία».
Ο Τραμπ είπε ότι φαίνεται πως η Ρωσία έχει το πάνω χέρι στον πόλεμο και ότι θα ήταν προς το συμφέρον της Ουκρανίας να καταλήξει σε μια συμφωνία. Επισήμανε επίσης ότι κάποια ουκρανικά εδάφη «ίσως καταληφθούν από τη Ρωσία έτσι κι αλλιώς» μέσα στους επόμενους δύο μήνες. Σύμφωνα με τον ίδιο, διαπραγματεύονται ευρωπαϊκές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.
Την Τρίτη, ο Τραμπ είπε ότι στέλνει τον υπουργό Στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, να συναντηθεί με Ουκρανούς αξιωματούχους, ενώ ο Γουίτκοφ θα συναντηθεί με τον Πούτιν. Πρόσθεσε επίσης ότι θα μπορούσε τελικά να συναντηθεί με τον Πούτιν και τον Ζελένσκι, αλλά όχι πριν σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος στις διαπραγματεύσεις.
Ο ρόλος του Ντρίσκολ
Ο Ντρίσκολ βρέθηκε μέσα σε λίγες ημέρες από τη διοικητική του θέση στον ρόλο κομβικού διαπραγματευτή στην προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο. Ο βετεράνος του πολέμου στο Ιράκ, πρώην επιχειρηματικός επενδυτής και φίλος του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, πέρασε από την παρουσίαση του σχεδίου Τραμπ στον Ζελένσκι στο Κίεβο, στο τραπέζι διαπραγματεύσεων με Ρώσους αξιωματούχους στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τη Δευτέρα και την Τρίτη, ηγούμενος της πιο πρόσφατης φάσης συνομιλιών για ενδεχόμενη συμφωνία παύσης των εχθροπραξιών.
Ο Τραμπ φαίνεται να πιστεύει ότι οι προσπάθειες του Ντρίσκολ αποδίδουν, καθώς σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έγραψε ότι «η ομάδα μου έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο».
«Με την ελπίδα να οριστικοποιηθεί αυτό το Ειρηνευτικό Σχέδιο», έγραψε την Τρίτη, «έχω δώσει εντολή στον ειδικό απεσταλμένο μου Στιβ Γουίτκοφ να συναντηθεί με τον πρόεδρο Πούτιν στη Μόσχα και, ταυτόχρονα, ο υπουργός Στρατού, Νταν Ντρίσκολ, θα συναντηθεί με τους Ουκρανούς».
Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, ο Ντρίσκολ έμαθε για τον νέο του ρόλο μόλις μία εβδομάδα πριν καθίσει απέναντι από τον Ζελένσκι. Αφού ο Λευκός Οίκος τον όρισε ειδικό εκπρόσωπο, ταξίδεψε πρώτα στην Ευρώπη για ενημερώσεις προτού μεταβεί στην Ουκρανία.
Εκεί, ενώ έσφιγγε το χέρι του Ζελένσκι, εξέφρασε τον θαυμασμό του για τους Ουκρανούς στρατιώτες, λέγοντας ότι ακόμη και οι πιο σκληραγωγημένοι Αμερικανοί στρατιώτες «ποτέ δεν χρειάστηκε να υπερασπιστούν την πατρίδα τους».
«Όταν εμείς, ο Στρατός, κοιτάμε και βλέπουμε πόσο καλά τα καταφέρατε, είναι αξιοσημείωτο», είπε ο Ντρίσκολ στον Ζελένσκι την περασμένη εβδομάδα. Ο Ουκρανός Πρόεδρος ανέφερε ότι μίλησε σχεδόν για μία ώρα την Παρασκευή με τον Βανς και τον Ντρίσκολ σχετικά με την πρόταση.
Η παρουσία του Ντρίσκολ φαίνεται να απέδωσε, αφού από την Ουκρανία ταξίδεψε στη Γενεύη μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, τον Γουίτκοφ και άλλους κορυφαίους διαπραγματευτές για να συζητήσουν αλλαγές στο σχέδιο με τους Ουκρανούς, πριν μεταβεί στο Άμπου Ντάμπι για να διαπραγματευτεί με τους Ρώσους.
Σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, οι διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα ήταν απλώς ένα ενδεχόμενο μία εβδομάδα νωρίτερα. Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν πως ο ρόλος που του ανατέθηκε αποτελεί μια «εκτός συμβατικού πλαισίου» κίνηση της κυβέρνησης Τραμπ, η οποία ενδέχεται να αποδώσει στο έπακρο (εκεχειρία) ή να αποτύχει πλήρως.






