O Κωνσταντίνος Φουντάς, o διακεκριμένος καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και επιστημονικός εκπρόσωπος της Ελλάδας στο CERN, ο πρώτος Έλληνας που αναλαμβάνει τα ηνία του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού ερευνητικού εργαστηρίου πυρηνικής και σωματιδιακής φυσικής, μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «ZOIGR» με την Χριστίνα Βίδου, για το πως είναι να εκλέγεται σε μια τέτοια θέση ανάμεσα σε τόσους ακόμα υποψηφίους από πολλές χώρες.
Μιλώντας λοιπόν, στην ΕΡΤ και στη Χριστίνα Βίδου, υπογράμμισε αρχικά «Κατ’ αρχάς υπήρχαν και άλλοι υποψήφιοι και μάλιστα πάρα πολύ καλοί. Ο επικρατέστερος ήταν ένας Αυστριακός Γερμανός και μάλιστα φίλος μου. Όπως ξέρετε το CERN έχει 24 χώρες, συμμετέχουν τα κράτη μέλη και τελευταία μπήκε η Εσθονία, 24η. Η Ελλάδα είναι από τα πρώτα μέλη από το 1954 (…). Τώρα πώς γίνεται; Το CERN, η κάθε χώρα έχει δύο αντιπροσώπους, ο ένας είναι πολιτικός που στην προκειμένη περίπτωση είναι ο πρέσβης της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, ο κ. Γκίκας και ένας επιστημονικός ο οποίος ήμουν εγώ και είμαι ακόμα. Όλες οι χώρες έχουν αυτή τη στιγμή το ντούο ας πούμε. Οπότε εγώ διορίστηκα το 2016 τότε από τον κ. Φωτάκη και μέσα σε αυτή την περίοδο υποθέτω ότι η συνεισφορά μου εκτιμήθηκε από τις χώρες, είχα παίξει ένα σημαντικό ρόλο στις διάφορες επιτροπές στο CERN. Το συμβούλιο του CERN είχε επιτροπές οι οποίες προετοιμάζουν τα θέματα πριν τη συζήτηση στο Συμβούλιο και τέλος πάντων είχα εμφανή ρόλο και έτσι εκλέχθηκα αντιπρόεδρος του Συμβουλίου το 2022. Αυτό είναι πιο εύκολο βέβαια. Και μετά θεώρησα κάποια στιγμή ότι εντάξει, είχα τη δυνατότητα και τις ικανότητες αλλά και την υποστήριξη από χώρες και έβαλα υποψηφιότητα τον περασμένο Μάρτιο. Πέρασα το Interview τον Ιούνιο με τους άλλους δύο υποψηφίους μπροστά στο συμβούλιο του CERN και τελικά βγήκα, αλλά ήταν αρκετά δύσκολη η εκλογή. Δεν ήταν εκλογή που βγήκα παμψηφεί από την πρώτη στιγμή».
Έπειτα, ο κ. Φουντάς δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει το εξής «Αυτό που θα ήθελα να πω στους νέους είναι ότι τουλάχιστον για μένα διότι είχα πάρει και άλλες θέσεις, καθηγητής έξω στο εξωτερικό κτλ. δεν ήταν στο σχέδιό μου, δεν ήταν δηλαδή ότι το είχα βάλει στο μυαλό μου από πέντε χρονών παιδί να γίνω πρόεδρος. Προς Θεού. Αυτό λοιπόν, που πιστεύω ότι χρειάζεται να κάνουν οι νέοι, είναι να είναι πειθαρχικοί. Να πάρουν τις δεξιότητες και να δράσουν. Να χρησιμοποιούν τις ευκαιρίες που πάντα υπάρχουν στη ζωή και να ξέρουν ότι δεν υπάρχει όριο. Δηλαδή, όλα τα πράγματα μπορούν να τα κάνουν, αρκεί να έχουν τις κατάλληλες δεξιότητες».
Όσο για το τι ακριβώς είναι το σωματίδιο Χιγκς και ποιες είναι οι προκλήσεις, ανέφερε «Όπως η άνωση κάνει τις βάρκες ελαφρές, το σωματίδιο αυτό κάνει τα σωματίδια βαριά, δηλαδή τους δίνει μάζα. Βέβαια το έχουμε παρακάνει. Το σωματίδιο Χιγκς, εξηγεί το 5% της μάζας, το άλλο 95% το ξέραμε ήδη. Είναι οι ισχυρές αλληλεπιδράσεις ας πούμε. Ξέραμε δηλαδή ότι το πρωτόνιο είναι η ενέργεια, είναι από τις ισχυρές αλληλεπιδράσεις, η ισχυρή δύναμη. Αλλά το Χιγκς εάν δεν υπήρχε, κατέρρεε το μοντέλο. Αυτή είναι η σημασία και είναι υπεύθυνο φυσικά για το ότι τα σωματίδια έχουν μάζα. Αυτό μπορούμε να το πούμε. Οπότε το θέμα είναι ότι βρίσκοντας το Χιγκς εκεί που το βρήκαμε δημιουργούνται πολλά ερωτήματα πχ Γιατί είναι τόσο ελαφρύ; Η θεωρία δεν θα το ήθελε τόσο ελαφρύ; Μήπως υπάρχει και κάποια άλλη θεωρία; Αυτό που ψάχνουμε δεν το έχουμε βρει ακόμη».
Αναφορικά τώρα με το που αυτό θα οδηγήσει, πόσο θα διευκολύνει την ανθρωπότητα κάτι τέτοιο αλλά και ποιοι δρόμοι ανοίγουν, ο κ. Κωνσταντίνος Φούντας τόνισε «Ποτέ δεν ξέρεις (…). Όταν τη δεκαετία του ‘30 μελετούσαν τα ραδιενεργά υλικά, πίστευε κανείς στα βουνά, στους αντιδραστήρες ή ακόμη χειρότερα, στις ατομικές βόμβες; Καλά, οι αντιδραστήρες είναι χρήσιμοι ή στη όλη πυρηνική ιατρική, τη θεραπεία του καρκίνου, όλα αυτά; Όλα αυτά λοιπόν, έρχονται από τον τομέα, από τέτοιες ανακαλύψεις αλλά δεν μπορείς να πεις ποτέ τι θα βγει τα επόμενα 50 χρόνια. Αυτό που μπορείς να πεις σίγουρα είναι ότι για να γίνουν τέτοιου είδους ανακαλύψεις χρειάζεται ένα επιστημονικό υπόβαθρο, επένδυση και ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει την επιστήμη. Και η Αμερική ήταν εκείνη που έδωσε τεράστια ποσά σε καθαρή έρευνα μετά τον πόλεμο και απορρόφησε από brain drain στην Ευρώπη πολλούς επιστήμονες. Η συνεισφορά λοιπόν, του CERN στην κοινωνία είναι ότι είναι ένας μαγνήτης ανθρώπων οι οποίοι έχουν δεξιότητες και θέλουν να πάνε μπροστά, από όλο τον κόσμο και συνεργάζονται. Είναι ένας οργανισμός που προωθεί την ειρήνη μέσω της φυσικής. Αν δεν υπήρχε το CERN, αυτοί οι άνθρωποι θα πήγαιναν κάπου αλλού. Υπάρχει ένα πρόγραμμα στην Κίνα αυτή τη στιγμή-οι Κινέζοι, όπως ξέρετε, έχουν αρκετά λεφτά και αγοράζουν κόσμο-το οποίο φιλοδοξεί να είναι ισάξιο του CERN. Εάν δεν προχωρήσουμε εμείς, θα πάνε οι επιστήμονές μας προς τα εκεί».
Όλη η συνέντευξη του κ. Κων/νου Φουντά ακολουθεί παρακάτω:
