Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει έτοιμη να βάλει «φρένο» στα φθηνά δέματα που κατακλύζουν την αγορά από πλατφόρμες όπως το Shein και η Temu, καθώς εξετάζει την κατάργηση της απαλλαγής από τελωνειακούς δασμούς για αποστολές αξίας κάτω των 150 ευρώ.

Το μέτρο, που εδώ και καιρό ζητούν οι εμπορικοί φορείς τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φαίνεται πως προχωρεί πλέον σε επίπεδο ρύθμισης.

Στην πράξη, η Κομισιόν ετοιμάζεται να υιοθετήσει το μοντέλο που εφαρμόζεται ήδη στις ΗΠΑ, καταργώντας το «παράθυρο» των δωρεάν εισαγωγών για μικροδέματα, γεγονός που θα αλλάξει αισθητά το τοπίο για τους Ευρωπαίους καταναλωτές που παραγγέλνουν μαζικά από κινεζικές πλατφόρμες.

Την κατεύθυνση αυτή επιβεβαίωσε η Joanna Zawistowska, Διευθύντρια Πολιτικής Λιανικού Εμπορίου στη ΓΔ Εσωτερικής Αγοράς, Βιομηχανίας, Επιχειρηματικότητας και ΜΜΕ της Κομισιόν, μιλώντας σε εκδήλωση για τα 20 χρόνια της ΕΣΕΕ, τονίζοντας ότι το ισχύον καθεστώς ευνοεί τον αθέμιτο ανταγωνισμό εις βάρος των Ευρωπαίων εμπόρων από τρίτες χώρες, επιτρέποντας την εισαγωγή μη ασφαλών, απομιμητικών ή μη συμμορφούμενων προϊόντων.

«Μόνο το 2024, σχεδόν 8.000 προϊόντα το λεπτό εισήλθαν στην Ένωση, συνολικής αξίας 4,6 δισ. ευρώ», ανέφερε χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι «ο όγκος αυτός υπερφορτώνει τόσο την πρώτη γραμμή άμυνας, δηλαδή τις τελωνειακές αρχές, όσο και τη δεύτερη, δηλαδή τις αρχές εποπτείας της αγοράς».

Εφόσον εφαρμοστεί η αλλαγή, ακόμα και τα δέματα χαμηλής αξίας θα υπόκεινται σε τελωνειακούς δασμούς, με την επιβάρυνση να υπολογίζεται τουλάχιστον σε 2 ευρώ και να αυξάνεται ανάλογα με την αξία του κάθε πακέτου.

Τα μέτρα της ΕΕ για τα «μικροδέματα»

Η Zawistowska τόνισε ότι η υφιστάμενη κατάσταση εγκυμονεί κινδύνους για την ασφάλεια των καταναλωτών, υπονομεύει τα περιβαλλοντικά πρότυπα και πλήττει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαίων παραγωγών και εμπόρων.

Για να αντιμετωπιστεί η αδιάκοπη εισροή φθηνών -και συχνά επικίνδυνων- προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά, η Κομισιόν έχει ήδη δρομολογήσει παρεμβάσεις σε διαφορετικά επίπεδα. Πιο συγκεκριμένα:

1. Την ενίσχυση της εποπτείας της αγοράς, μέσω αναθεώρησης του Κανονισμού για την Εποπτεία, ανάπτυξης και αξιοποίησης ψηφιακών εργαλείων και στενότερης συνεργασίας μεταξύ τελωνειακών αρχών και αρχών εποπτείας στα κράτη μέλη.
2. Αναθεώρηση του τελωνειακού πλαισίου, με κατάργηση της απαλλαγής για αποστολές μικρής αξίας κάτω των 150 ευρώ.
3. Την αυστηρή εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στον ψηφιακό τομέα, όπως είναι ο Νόμος για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA Act).
4. Την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ αρχών προστασίας καταναλωτή.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η Zawistowska δεν μπήκε σε λεπτομέρειες σχετικά με τα μέτρα που θα εφαρμοστούν. Τόνισε, ωστόσο, ότι τόσο οι εθνικές αρχές όσο και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλουν να μην παραβλέπουν τον κλάδο του λιανεμπορίου, ο οποίος «είναι βαθιά ριζωμένος στις τοπικές μας κοινωνίες».

Γι’ αυτόν τον λόγο, η ευρωπαϊκή πολιτική εστιάζει ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου και ειδικά στα μικρά καταστήματα που βρίσκονται σήμερα αντιμέτωπα με πολλαπλές δυσκολίες.

«Τα μικρά αυτά καταστήματα», ανέφερε χαρακτηριστικά το στέλεχος της Κομισιόν, «προσφέρουν ζωντάνια στα χωριά, στις πόλεις και στις γειτονιές μας, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στη διατήρηση της τοπικής πολιτιστικής ταυτότητας. Οφείλουμε να τα στηρίξουμε ώστε να παραμείνουν βιώσιμα και ανταγωνιστικά».