Η Λιβύη αμφισβητεί την οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο, υποβάλλοντας ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ.
Η Τρίπολη καταγγέλλει ότι η Ελλάδα παραβιάζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, βασιζόμενη στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο επεκτείνει τα όρια της λιβυκής ΑΟΖ νότια της Κρήτης.
Η Λιβύη αντιτίθεται σε ελληνικούς διαγωνισμούς για εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην περιοχή, θεωρώντας τους παράνομους και καλεί τη διεθνή κοινότητα να αποτρέψει την κλιμάκωση εντάσεων.
Η διαμαρτυρία της Λιβύης ενισχύεται από προηγούμενες παραχωρήσεις στην Total και την ExxonMobil, οι οποίες ήδη δραστηριοποιούνται σε περιοχές που η Λιβύη θεωρεί δικές της.
Πιο αναλυτικά
Η κυβέρνηση της Λιβύης καταγγέλλει την Ελλάδα με ρηματική διακοίνωση στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών σχετικά με παραβίαση κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Το επίσημο έγγραφο της Τρίπολης δείχνει για πρώτη φορά τα όρια που θέτει η Λιβύη βάσει του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου τα οποία εκτείνονται όχι μόνο δυτικά αλλά και νότια της Κρήτης, εξαφανίζοντας ουσιαστική την ελληνική ΑΟΖ στην περιοχή.
Η Τρίπολη εκφράζει την ανησυχία της θεωρώντας ότι η ελληνική κυβέρνηση δρα παράνομα αποτυπώνοντας σε χάρτη την ελληνική αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ), σύμφωνα με όσα δημοσιεύονται στην επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις 12 Ιουνίου, και παραχωρώντας προς έρευνα και εκμετάλλευσης περιοχές νοτίως της Κρήτης.
Η Λιβύη αποτυπώνει σε χάρτη τη δική της ΑΟΖ, αμφισβητώντας τη θέση της Ελλάδας για τη μέση γραμμή ανάμεσα στις δύο χώρες στην ανατολική Μεσόγειο.
Το κείμενο της Ρηματικής Διακοίνωσης της Λιβύης στον ΟΗΕ:
«Ρηματική διακοίνωση με ημερομηνία 20 Ιουνίου 2025 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών προς τον Γενικό Γραμματέα
Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών έχει την τιμή να εκφράσει τη βαθιά ανησυχία της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κυβέρνηση έλαβε γνώση, με βαθιά δυσαρέσκεια, του περιεχομένου του Τεύχους αριθ. 3335 της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ημερομηνία 12 Ιουνίου 2025 (βλέπε Παράρτημα ΙΙ),* το οποίο αναφέρει ότι η Ελληνική Δημοκρατία ανακοίνωσε διεθνή διαγωνισμό για την παραχώρηση αδειών εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της νήσου Κρήτης.
Οι περιοχές αυτές εμπίπτουν σε θαλάσσιες ζώνες που παραμένουν αντικείμενο άλυτης διαφοράς μεταξύ της Λιβύης και της Ελλάδας.
Η Κυβέρνηση του Κράτους της Λιβύης θεωρεί την εν λόγω ενέργεια ως σαφή παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και ως μονομερή ενέργεια χωρίς καμία νομική βάση ή διμερή συμφωνία. Αποτελεί σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ιδίως των διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και υπονομεύει τις αρχές του αμοιβαίου σεβασμού και της ειρηνικής επίλυσης διαφορών.
Κατά συνέπεια, η Λιβύη καταγράφει επίσημα και κατηγορηματικά την αντίθεσή της στην εν λόγω πρωτοβουλία και καλεί σε αυστηρή προσήλωση στις αρχές που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στα συναφή διεθνή νομικά κείμενα που διέπουν την ειρηνική επίλυση θαλάσσιων διαφορών.
Η Λιβύη επαναβεβαιώνει τη σταθερή της δέσμευση στον εποικοδομητικό διάλογο και τη διαπραγμάτευση, και απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε απόπειρα επιβολής τετελεσμένων σε περιοχές όπου δεν έχει επιτευχθεί νομική συμφωνία.
Η Κυβέρνηση καλεί τη διεθνή κοινότητα – υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών – να εκπληρώσει την ευθύνη της για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή της Μεσογείου και να αποθαρρύνει οποιαδήποτε ενέργεια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η Κυβέρνηση της Ελλάδας έχει παραχωρήσει άδειες εξερεύνησης σε περιοχές εντός των θαλάσσιων ορίων της Λιβύης. Προηγούμενες άδειες παραχωρήθηκαν στη γαλλική εταιρεία Total και την αμερικανική ExxonMobil. Η τελευταία εξαγόρασε εν συνεχεία το μερίδιο της Total και προχώρησε σε ερευνητικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης δισδιάστατης σεισμικής έρευνας (2D) το 2022 και τρισδιάστατης (3D) το 2024, ακολουθούμενες από ανακοίνωση πρόθεσης για γεώτρηση ερευνητικής γεώτρησης.
Υπό το φως των ανωτέρω, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης στον ΟΗΕ ζητά με σεβασμό την κυκλοφορία της παρούσας ρηματικής διακοίνωσης και των παραρτημάτων της ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, υπό το θέμα 75 της ημερήσιας διάταξης.
Παράρτημα Ι στη ρηματική διακοίνωση της 20ής Ιουνίου 2025 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στον ΟΗΕ προς τον Γενικό Γραμματέα
Έκθεση της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου (National Oil Corporation) σχετικά με την προσφορά της Ελλάδας για ερευνητικά οικόπεδα σε βυθισμένα ύδατα της Λιβύης
17 Ιουνίου 2025
- Στις 13 Ιουνίου 2025, η Κυβέρνηση της Ελλάδας ανακοίνωσε διεθνή διαγωνισμό για την παραχώρηση αδειών εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε συγκεκριμένες υπεράκτιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και της νήσου Κρήτης. Αυτό σημαίνει ότι ξεκίνησε από την ημερομηνία αυτή η προθεσμία 90 ημερών για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών.
- Η ανακοίνωση αυτή έρχεται μετά από έκφραση ενδιαφέροντος από την εταιρεία Chevron τον Μάρτιο του 2025, για διεξαγωγή εξερεύνησης υδρογονανθράκων σε υπεράκτιες περιοχές νότια των Κρήτη 1 και Κρήτη 2 (χάρτης 1),* εντός των περιοχών που είχαν καθοριστεί στον διεθνή διαγωνισμό του 2014.
- Δύο από τις ανακοινωθείσες περιοχές, Κρήτη 1 και Κρήτη 2, βρίσκονται γεωγραφικά εντός των λιβυκών θαλάσσιων περιοχών (επί των οποίων οι δύο χώρες διατηρούν διαφορετικές διεκδικήσεις). Η συνολική έκταση των δύο περιοχών είναι 23.300 km² και πάνω από το 85% αυτής της έκτασης βρίσκεται νότια της γραμμής οριοθέτησης που χωρίζει τη Λιβύη από τη γειτονική της, την Ελλάδα.
- Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κυβέρνηση της Ελλάδας έχει παραχωρήσει δύο οικόπεδα εντός των λιβυκών θαλάσσιων συνόρων στις εταιρείες Total και ExxonMobil (χάρτης 2).* Η ExxonMobil στη συνέχεια εξαγόρασε το μερίδιο της Total και προχώρησε σε ερευνητικές δραστηριότητες, περιλαμβανομένης δισδιάστατης σεισμικής έρευνας το 2022 και τρισδιάστατης το 2024, ενώ ανακοίνωσε πρόθεση για διεξαγωγή ερευνητικής γεώτρησης.
Συνοπτικά
- Η Λιβύη αμφισβητεί την ελληνική ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο, επικαλούμενη το τουρκολιβυκό μνημόνιο και υποβάλλοντας ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ.
- Η Τρίπολη καταγγέλλει την Ελλάδα για παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων μέσω ελληνικών διαγωνισμών για υδρογονάνθρακες νότια της Κρήτης.
- Η Λιβύη προτρέπει τη διεθνή κοινότητα να αποτρέψει την κλιμάκωση εντάσεων και ζητά ειρηνική επίλυση των θαλάσσιων διαφορών.
- Η διαμαρτυρία ενισχύεται από προηγούμενες παραχωρήσεις στην Total και την ExxonMobil, που δραστηριοποιούνται σε αμφισβητούμενες περιοχές.