Υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χρειάζεται ο κόσμος να πιστέψει τις κατηγορηματικές του δηλώσεις ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει εξαλειφθεί.

Πρώτον, ολόκληρη η προεδρία του έχει χτιστεί πάνω στη δημιουργία μιας εικόνας ισχυρού ηγέτη, τροφοδοτώντας μια αφήγηση ηρωικής, μοναδικής και αλάνθαστης ηγεσίας. Κάθε πληροφορία που αντιφάσκει με αυτόν τον μύθο δεν είναι ευπρόσδεκτη.

Δεύτερον, οποιαδήποτε απόδειξη ότι το Ιράν διατηρεί την ικανότητα να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα ή να επανεκκινήσει το πρόγραμμά του έπειτα από τις τολμηρές αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές, θα έθετε ένα δυσάρεστο ερώτημα: Πρέπει οι ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν και πάλι στρατιωτική δύναμη για να ολοκληρώσουν το έργο και να απαντήσουν σε μελλοντικές εξελίξεις με νέες επιθέσεις; Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πολυετή περίοδο ημιπολέμου με το Ιράν – κάτι για το οποίο ο Τραμπ δεν έχει όρεξη· θα αύξανε τον κίνδυνο μιας ευρύτερης σύγκρουσης και θα εξόργιζε τη βάση του MAGA.

Ο Τραμπ και οι στενοί του συνεργάτες επιτίθενται με οργή στα μέσα ενημέρωσης που μετέδωσαν την αρχική αξιολόγηση «χαμηλής εμπιστοσύνης» από τη DIA (Υπηρεσία Αμυντικών Πληροφοριών), σύμφωνα με την οποία οι αμερικανικές επιθέσεις σε τρεις ιρανικές εγκαταστάσεις απέτυχαν να καταστρέψουν τα βασικά στοιχεία του πυρηνικού προγράμματος και πιθανότατα το καθυστέρησαν μόνο κατά λίγους μήνες.

Ο Υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ επιτέθηκε θεατρικά στο CNN και στους New York Times μετά τα δημοσιεύματα τους για την έκθεση. «Προσπαθούν να το διαστρεβλώσουν για πολιτικούς λόγους, για να πλήξουν τον Πρόεδρο Τραμπ ή τη χώρα μας· δεν τους νοιάζει τι σκέφτονται τα στρατεύματα», είπε, επιδεικνύοντας τον ζήλο που τον μετέφερε από το Fox News στο Πεντάγωνο.

Ο Λευκός Οίκος ανέδειξε μια εκτίμηση του Ισραηλινού αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων, σύμφωνα με την οποία το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν υπέστη «συστημική» ζημιά και καθυστέρησε για χρόνια. Ο Διευθυντής της CIA, Τζον Ράτκλιφ, δήλωσε ότι η υπηρεσία του έχει στοιχεία πως το πρόγραμμα «υπέστη σοβαρή ζημιά».

Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τη διπλωματία;

Η αβεβαιότητα σχετικά με την τύχη του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν μπορεί επίσης να δυσχεράνει τις προσπάθειες επίτευξης διπλωματικής λύσης με τη χώρα. Ο Τραμπ δήλωσε στη σύνοδο του ΝΑΤΟ την Τετάρτη ότι διαπραγματευτές των ΗΠΑ και του Ιράν θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα. Ο ειδικός απεσταλμένος του, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε στο CNBC πως ο Τραμπ επιδιώκει μια «ολοκληρωμένη ειρηνευτική συμφωνία» με το Ιράν, που θα ξεπερνά το ζήτημα των πυρηνικών. Αυτό θα ήταν μια εντυπωσιακή εξέλιξη, μετά από 45 χρόνια εχθρότητας. Αν ο Τραμπ μπορούσε να τερματίσει την αποξένωση με τη χώρα – ίσως και μετά από πλήγμα στο καθεστώς του Ανώτατου Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ – θα μπορούσε δικαίως να το παρουσιάσει ως μεγάλη ιστορική επιτυχία.

Ωστόσο, αυτές οι ελπίδες εξαρτώνται από την εξέλιξη πραγμάτων εντός του αδιαφανούς ιρανικού συστήματος· πολιτικές δυνάμεις που οι ΗΠΑ δεν μπορούν να ελέγξουν· και εξτρεμιστικά στοιχεία, όπως οι Φρουροί της Επανάστασης, που έχουν πολλά να χάσουν – σε κύρος και οικονομική δύναμη – αν αλλάξει ή καταρρεύσει το καθεστώς.

Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η απάντηση του Ιράν στην επίθεση ΗΠΑ–Ισραήλ θα είναι η επιτάχυνση της προσπάθειας για κατασκευή πυρηνικού όπλου ως μέσο επιβίωσης του καθεστώτος. Αν δε, η Τεχεράνη αρνηθεί τη συνεργασία με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας, θα μπορούσε να αποφύγει την εξωτερική επιτήρηση. H πλήρης αλήθεια ίσως να μη γίνει γνωστή για μήνες.

Αλλά θα ήταν ειρωνικό, αν είκοσι χρόνια μετά έναν πόλεμο που ξεκίνησε από επιλεκτικά στοιχεία πληροφοριών για ανύπαρκτα όπλα μαζικής καταστροφής, ένας άλλος Λευκός Οίκος αλλοίωνε τα στοιχεία για να παραπλανήσει το κοινό σχετικά με ένα πρόγραμμα του Ιράν που όντως υπήρχε.

Γιατί οι πρόωροι πανηγυρισμοί του Τραμπ είναι επιζήμιοι

Οτιδήποτε αφορά τις μυστικές υπηρεσίες είναι, εξ ορισμού, ασαφές. Και οριστικά συμπεράσματα – τεχνικά ή ανθρώπινα – για το πόσο πίσω πήγε το Ιράν μπορεί να πάρουν μήνες. Δεν είναι επίσης σαφές αν η κυβέρνηση διαθέτει πρόσθετες πληροφορίες που δεν δημοσιοποιεί για επιχειρησιακούς λόγους.

Μια πιο συνετή αρχική απάντηση από τον Λευκό Οίκο ίσως να είχε αποφύγει τη σημερινή διαμάχη. Αλλά η φρενήρης επικοινωνιακή διαχείριση ήταν αναπόφευκτη, καθώς ο Τραμπ δήλωσε ήδη από τη στιγμή που τα βομβαρδιστικά B-2 ήταν ακόμα στον αέρα ότι η επιχείρηση ήταν απόλυτα επιτυχής. Οποιαδήποτε αντίθετη ένδειξη θα σήμαινε μια ντροπιαστική ανατροπή και πλήγμα στην αξιοπιστία του.

Ωστόσο, η υπερβολικά συναισθηματική αντίδραση σε ειλικρινή ερωτήματα για το αν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει πραγματικά εξαλειφθεί, κάνει τον Λευκό Οίκο να δείχνει αμυντικός και εντείνει τις αμφιβολίες για την ειλικρίνειά του. Παράλληλα, αποσπά την προσοχή από σημεία όπου ο Τραμπ μπορεί πράγματι να διεκδικήσει εύσημα – μια επιχείρηση-αστραπή χωρίς απώλειες για τις ΗΠΑ, η πίεση σε Ιράν και Ισραήλ να σταματήσουν τις εχθροπραξίες, και η αποφυγή εμπλοκής σε μακροχρόνιο πόλεμο.

Ο Λευκός Οίκος έχει μόνο τον εαυτό του να κατηγορεί

Η αποτυχία του να εξηγήσει επαρκώς στους Αμερικανούς γιατί η κυβέρνηση Τραμπ πίστεψε ξαφνικά ότι το Ιράν ήταν μόλις λίγες εβδομάδες μακριά από την κατασκευή πυρηνικού όπλου δημιούργησε υποψίες για τα κίνητρά της.

Η αποτυχία να ενημερώσει ορισμένους κορυφαίους Δημοκρατικούς ότι η αποστολή βομβαρδισμού με B-2 ήταν σε εξέλιξη πολιτικοποίησε άσκοπα ένα ζήτημα στο οποίο ο Τραμπ θα μπορούσε να αναμένει ευρεία υποστήριξη και από τα δύο κόμματα.

Η κυβέρνηση φαίνεται πως προσπαθεί να συσκοτίσει δύσκολα ερωτήματα

Σε αντίθεση με ό,τι υποστήριξε ο Χέγκσεθ, δεν είναι αντιπατριωτικό να δημοσιεύονται πληροφορίες, επιβεβαιωμένες από αξιωματούχους της κυβέρνησης, που αμφισβητούν την έκταση της ζημιάς στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Και κανείς δεν επιτίθεται στους πιλότους των B-2 βομβαρδιστικών που επιχείρησαν την επικίνδυνη πολύωρη αποστολή. Ο τόνος της κάλυψης από τα ΜΜΕ για τις προσπάθειές τους έχει χαρακτηριστεί από θαυμασμό και όχι από κριτική.

Το ζήτημα είναι εάν οι διατρητικές βόμβες — που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά σε δράση — κατάφεραν πράγματι να διαπεράσουν την πυρηνική εγκατάσταση Φορντόου, και να καταστρέψουν τους φυγοκεντρητές.

Η έξαλλη αντίδραση της κυβέρνησης στην προκαταρκτική, χαμηλής εμπιστοσύνης έκθεση πληροφοριών του Πενταγώνου δημιουργεί μια άλλη επικίνδυνη πιθανότητα — ότι ασκείται πίεση στις υπηρεσίες πληροφοριών ώστε να προσαρμόσουν τις εκτιμήσεις τους για να εξυπηρετήσουν πολιτικές ανάγκες.

Οι μελλοντικές εκθέσεις πληροφοριών — οι οποίες μπορεί να χρειαστούν μήνες για να ολοκληρωθούν — ίσως καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει όντως καταστραφεί ή έχει καθυστερήσει πολύ από το να φτάσει στην κατασκευή όπλου.  Αν όχι, ο Τραμπ θα αντιμετωπίσει ένα σοβαρό πολιτικό και διπλωματικό πρόβλημα.