Μεγαλύτερο από τις  κύριες είναι το πρόβλημα στις εκκρεμείςεπικουρικές συντάξεις, με 35.000 αιτήσεις να παραμένουν  χωρίς απόφαση, όπως αποκάλυψε ο διοικητής του ΕΦΚΑ, Αλέξανδρος Βαρβέρης, μιλώντας στη διαρκή επιτροπή παρακολούθησης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης της Βουλής, την περασμένη Τρίτη.

Το πρόβλημα θα λυθεί μόνο μέσα από την ψηφιοποίηση των μητρώων όλων των επικουρικών ταμείων, τόνισε ο κ. Βαρβέρης προσδιορίζοντας την ολοκλήρωση του έργου σε περίπου έναν χρόνο από σήμερα.

Η οριστική επίλυση του προβλήματος σημαίνει ότι οι επικουρικές θα μπορούν να βγαίνουν μέσα σε λίγες ώρες από  την έκδοση της κύριας σύνταξης ή και ταυτόχρονα με την κύρια σύνταξη, ενώ σήμερα, παρότι ο νόμος προβλέπει ότι οι επικουρικές συντάξεις θα πρέπει να απονέμονται εντός τριμήνου μετά την απονομή των κύριων, η έκδοσή τους καθυστερεί ως και τρία χρόνια.

Παρουσιάζοντας το έργο του ΕΦΚΑ και τα επόμενα βήματα του φορέα, ο κ. Βαρβέρης επεσήμανε ότι το σημαντικότερο έργο που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη είναι η ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού χρόνου, καθώς θα λύσει άπαξ διά παντός το πρόβλημα των απονομών στις συντάξεις.

Τα προβλήματα με την έκδοση των επικουρικών και οι καθυστερήσεις έχουν παρελθόν και οφείλονται σε χρόνιες παθογένειες του ασφαλιστικού συστήματος,  όπως η πολυνομία, τα επιμέρους καταστατικά ανά φορέα, η έλλειψη ενιαίων κανόνων.

«Στις κύριες είχαμε λίγα Ταμεία, ενώ  στις επικουρικές η κάθε επαγγελματική ομάδα είχε και το δικό της επικουρικό ταμείο με τον δικό τους κανονισμό, το δικό τους καταστατικό, το δικό τους μηχανογραφικό σύστημα», τόνισε ο διοικητής του  ΕΦΚΑ. Επικαλούμενος για παράδειγμα το επικουρικό ταμείο των Αρτοποιών, ο κ. Βαρβέρης είπε χαρακτηριστικά στην Επιτροπή της Βουλής: «Πώς έβγαιναν οι συντάξεις των αρτοποιών; Μετρούσαν τα τιμολόγια που έκοβαν για τα άλευρα».

Το  πρόβλημα θα λυθεί με την ψηφιοποίηση του κάθε ασφαλιστικού μητρώου από τον κλάδο της επικουρικής ασφάλισης, επανέλαβε ο κ. Βαρβέρης, ξεκαθαρίζοντας ότι  «δεν μπορούμε να τους τσουβαλιάσουμε όλους τους ασφαλισμένους».

Εξαίρεση στις καθυστερήσεις αποτελεί το Δημόσιο. Εκεί η επικουρική σύνταξη απονέμεται ακόμη και μέσα στον μήνα μετά την έκδοση της κύριας σύνταξης, καθώς ο χρόνος ασφάλισης στο Δημόσιο είναι ήδη καταχωρισμένος στο ασφαλιστικό ιστορικό των υπαλλήλων  μέσω των Δελτίων Ατομικής και Υπηρεσιακής Κατάστασης (ΔΑΥΚ) και το μόνο που χρειάζεται είναι να καταχωρισθούν τα στοιχεία των συντάξιμων αποδοχών για να υπολογιστεί πρώτα η κύρια και ακολούθως η επικουρική σύνταξη.

 Το σχέδιο για αποφάσεις-«εξπρές»

Το σχέδιο για την ταχύτερη έκδοση των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων που επεξεργάζεται ο ΕΦΚΑ έχει στόχο τη μείωση του στοκ κατά 50% ως 70% μέχρι το φθινόπωρο και πιο κάτω μέχρι την άνοιξη του 2026.

Η επίσπευση των αποφάσεων που εκκρεμούν θα γίνει σε δύο στάδια: Το πρώτο αφορά την επεξεργασία των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί σε μικρότερα επικουρικά ταμεία που εντάχθηκαν στο ΕΤΕΑΕΠ και το δεύτερο θα ακολουθήσει αμέσως μετά με τον συνυπολογισμό των επιμέρους χρόνων ασφάλισης στον συνολικό χρόνο που απαιτείται να έχουν οι ασφαλισμένοι για να βγει η επικουρική τους σύνταξη.

Σήμερα οι αιτήσεις ασφαλισμένων που έχουν περάσει από δύο και τρία επικουρικά ταμεία είναι οι πιο δύσκολες, καθώς η αναζήτηση των ενσήμων σε κάθε ένα Ταμείο παίρνει χρόνο και αν «μπλοκάρει» η διαδικασία σε ένα  Ταμείο, τότε η έκδοση της επικουρικής σύνταξης  μπορεί να καθυστερήσει ακόμη και για χρόνια.

Για την απονομή επικουρικής σύνταξης γήρατος απαιτούνται πλέον 15 έτη ασφάλισης και απαραιτήτως να έχει προηγηθεί η έκδοση της κύριας σύνταξης.

Yπολογισμός-κόφτης στα ποσά

Από το 2015 και μετά ο υπολογισμός των επικουρικών συντάξεων έγινε δυσμενέστερος για τους νέους συνταξιούχους, καθώς εφαρμόζεται διπλό σύστημα σύμφωνα με το οποίο: α) τα χρόνια ασφάλισης ως το 2014 υπολογίζονται με συντελεστή 0,45% ανά έτος επί τις συντάξιμες αποδοχές ως το 2014 και β) για τα έτη από το 2015 και μετά μετρούν οι εισφορές και η ηλικία συνταξιοδότησης.

Στο τμήμα σύνταξης για τα έτη ως το 2014 επιβάλλεται μείωση 6% ως 30% στην επικουρική όταν ο ασφαλισμένος αποχωρεί με καθεστώς μειωμένης σύνταξης. Αντίθετα, για τα έτη από 2015 και μετά η ποινή πρόωρης εξόδου «αντικαταστάθηκε» από τους συντελεστές μείωσης των επικουρικών ανάλογα με την ηλικία αποχώρησης και όσο πιο αργά (προς τα 67) βγαίνει κάποιος τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η επικουρική του.

Οι επικουρικές που καταβάλλουν τα Ταμεία

(*)Μέσο ποσό ανά κατηγορία. Πηγή: ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ. Ποσά συντάξεων προ φόρου.