Μια πρόσφατη μελέτη αποκαλύπτει ότι άτομα με ομάδα αίματος τύπου Α (Α(+) ή Α(-)) διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να υποστούν πρώιμο εγκεφαλικό επεισόδιο πριν από την ηλικία των 60 ετών. Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία περιλάμβανε σχεδόν 17.000 άτομα που είχαν υποστεί εγκεφαλικό και σχεδόν 600.000 άτομα που δεν είχαν, οι συμμετέχοντες με ομάδα Α είχαν 16% μεγαλύτερη πιθανότητα εγκεφαλικού σε σχέση με άλλες ομάδες αίματος.

Αντίθετα, οι άνθρωποι με ομάδα αίματος Ο1 παρουσίασαν 12% χαμηλότερο κίνδυνο. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι, παρά τον αυξημένο κίνδυνο, αυτός είναι σχετικά μικρός και χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να κατανοηθούν οι μηχανισμοί πίσω από αυτή τη σύνδεση.

Πιο αναλυτικά

Μια νέα επιστημονική ανακάλυψη ρίχνει φως σε έναν απροσδόκητο παράγοντα κινδύνου για πρώιμο εγκεφαλικό επεισόδιο: την ομάδα αίματός σας. Ερευνητές διαπίστωσαν ότι άτομα με συγκεκριμένη ομάδα αίματος έχουν αυξημένες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο, πριν από την ηλικία των 60 ετών.

Η ομάδα αίματος που συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πρώιμου εγκεφαλικού επεισοδίου, σύμφωνα με μελέτη

Σύμφωνα με έρευνα, όσοι έχουν μία από τις ομάδες αίματος τύπου Α [Α(+) με Rhesus θετικό ή Α(-) με Rhesus αρνητικό] είναι πιο πιθανό να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο πριν από την ηλικία των 60 ετών σε σύγκριση με όσους έχουν άλλες ομάδες αίματος.

Οι ομάδες αίματος περιγράφουν την πλούσια ποικιλία χημικών ουσιών που εμφανίζονται στην επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων μας. Μεταξύ των πιο γνωστών είναι αυτές που ονομάζονται Α και Β, οι οποίες μπορούν να υπάρχουν μαζί ως ΑΒ, μεμονωμένα ως Α ή Β, ή να μην υπάρχουν καθόλου, ως Ο. Ακόμη και εντός αυτών των κύριων ομάδων αίματος, υπάρχουν λεπτές παραλλαγές που προκύπτουν από μεταλλάξεις στα υπεύθυνα γονίδια.

Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022, ερευνητές γονιδιωματικής ανακάλυψαν μια σαφή σχέση μεταξύ του γονιδίου για την υποομάδα Α1 και του πρώιμου εγκεφαλικού επεισοδίου. Οι ερευνητές συνέλεξαν δεδομένα από 48 γενετικές μελέτες, οι οποίες περιλάμβαναν περίπου 17.000 συμμετέχοντες που είχαν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο και σχεδόν 600.000 ανθρώπους που δεν είχαν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν μεταξύ 18 και 59 ετών.

Μια αναζήτηση σε όλο το γονιδίωμα αποκάλυψε δύο θέσεις που σχετίζονται έντονα με έναν αυξημένο κίνδυνο πρώιμου εγκεφαλικού επεισοδίου. Η μία συνέπιπτε με το σημείο όπου βρίσκονται τα γονίδια για την ομάδα αίματος. Μια δεύτερη ανάλυση συγκεκριμένων τύπων γονιδίων ομάδας αίματος διαπίστωσε στη συνέχεια ότι άτομα των οποίων το γονιδίωμα κωδικοποιούσε μια παραλλαγή της ομάδας Α είχαν 16% υψηλότερη πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου πριν από την ηλικία των 60 ετών, σε σύγκριση με έναν πληθυσμό άλλων ομάδων αίματος. Για όσους είχαν ένα γονίδιο για την ομάδα Ο1, ο κίνδυνος ήταν χαμηλότερος κατά 12%.

Οι ερευνητές σημείωσαν, ωστόσο, ότι ο επιπλέον κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου σε όσους έχουν ομάδα αίματος τύπου Α είναι μικρός, επομένως δεν υπάρχει ανάγκη για επιπλέον επαγρύπνηση ή έλεγχο σε αυτή την ομάδα. «Εξακολουθούμε να μην γνωρίζουμε γιατί η ομάδα αίματος Α θα μπορούσε να συνεπάγεται υψηλότερο κίνδυνο», δήλωσε ο ανώτερος συγγραφέας και νευρολόγος αγγειακών παθήσεων Steven Kittner από το Πανεπιστήμιο του Maryland. «Πιθανότατα έχει να κάνει με παράγοντες πήξης του αίματος, όπως τα αιμοπετάλια και τα κύτταρα που επενδύουν τα αιμοφόρα αγγεία καθώς και άλλες κυκλοφορούσες πρωτεΐνες, οι οποίες παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη θρόμβων αίματος».

Εγκεφαλικό επεισόδιο: Στατιστικά στοιχεία και παράγοντες κινδύνου

Ενώ τα ευρήματα μπορεί να προκαλούν ανησυχία, είναι σημαντικό να τα εξετάσουμε στο σωστό πλαίσιο. Στις ΗΠΑ, ετησίως, περίπου 800.000 άνθρωποι παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο. Η πλειονότητα αυτών των περιστατικών αφορά άτομα άνω των 65 ετών, με τον κίνδυνο να διπλασιάζεται μετά την ηλικία των 55 ετών.

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες στην έρευνα κατοικούσαν στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη, την Ιαπωνία, το Πακιστάν και την Αυστραλία, με άτομα μη ευρωπαϊκής καταγωγής να αποτελούν μόλις το 35% των συμμετεχόντων. Μελλοντικές μελέτες με ένα πιο ποικίλο δείγμα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποσαφήνιση της σημασίας των αποτελεσμάτων.

Οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη για περισσότερες μελέτες παρακολούθησης με πιο ποικίλο δείγμα πληθυσμού για να επιβεβαιωθούν αυτά τα αποτελέσματα και να διευκρινιστούν οι ακριβείς μηχανισμοί. «Χρειαζόμαστε σαφώς περισσότερες μελέτες παρακολούθησης για να διευκρινίσουμε τους μηχανισμούς του αυξημένου κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου», δήλωσε ο Kittner.

Παράλληλα, η μελέτη διαπίστωσε ότι ο αυξημένος κίνδυνος που παρατηρήθηκε στην ομάδα αίματος Α για πρώιμο εγκεφαλικό επεισόδιο δεν ήταν σημαντικός στην ομάδα των ατόμων που υπέστησαν εγκεφαλικό μετά την ηλικία των 60 ετών. Αυτό υποδηλώνει ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια σε νεότερες ηλικίες μπορεί να έχουν διαφορετικές αιτίες, λιγότερο πιθανό να σχετίζονται με την αθηροσκλήρωση και περισσότερο με παράγοντες που επηρεάζουν το σχηματισμό θρόμβων.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι τα άτομα με ομάδα αίματος Β είχαν περίπου 11% αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, ανεξάρτητα από την ηλικία.

Προηγούμενες μελέτες υποδεικνύουν ότι το τμήμα του γονιδιώματος που κωδικοποιεί την ομάδα αίματος, που ονομάζεται «ABO locus», σχετίζεται με την ασβεστοποίηση των στεφανιαίων αρτηριών, η οποία περιορίζει τη ροή του αίματος, και το έμφραγμα.