Η παγκόσμια οικονομία σείεται από το νέο κύμα δασμών που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ, με συμμάχους και αντιπάλους να αντιδρούν έντονα. Κάποιοι προετοιμάζονται ήδη για αντίποινα, ενώ άλλοι ελπίζουν ακόμα σε διαπραγματεύσεις.

Καθώς οι αγορές έκαναν απότομη «βουτιά» την Πέμπτη, μετά τους σαρωτικούς δασμούς που ανακοίνωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος, η Κίνα απάντησε άμεσα, δεσμευόμενη να λάβει «αντίμετρα για την προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων της». Ο κρατικός κινεζικός Τύπος χαρακτήρισε την απόφαση του Τραμπ «αυτοκαταστροφικό εκφοβισμό».

Διεθνείς αντιδράσεις

Στην Ευρώπη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογράμμισε ότι η Ε.Ε. θα απαντήσει ενωμένη. «Αν επιτίθεσαι σε έναν από εμάς, επιτίθεσαι σε όλους μας», είπε.

Ο Τραμπ, σε μία από τις πιο δραστικές και αμφιλεγόμενες κινήσεις των τελευταίων δεκαετιών, ανακοίνωσε την επιβολή δασμού 20% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Τώρα θα χρεώνουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι πολύ σκληροί. Πολύ, πολύ σκληροί έμποροι. Ξέρετε, σκέφτεστε την Ευρωπαϊκή Ένωση, πολύ φιλική. Μας κλέβουν. Είναι τόσο λυπηρό να το βλέπει κανείς. Είναι τόσο αξιοθρήνητο», ανέφερε ο Τραμπ.

Αναφερόμενη στο χάος που έχει προκαλέσει η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου, τόνισε πως «δεν υπάρχει τάξη μέσα σε αυτή τη σύγχυση. Κανένας σαφής δρόμος μέσα από την πολυπλοκότητα και το χάος», ενώ περιέγραψε τους δασμούς ως «μεγάλο πλήγμα».

Η Ιαπωνία, η μεγαλύτερη ξένη επενδυτική δύναμη στις ΗΠΑ, επέλεξε πιο ήπιο τόνο, με τον πρωθυπουργό Σιγκερού Ισίμπα να χαρακτηρίζει τους δασμούς «εξαιρετικά λυπηρούς» και να αποφεύγει να μιλήσει για αντίποινα.

«Έχουμε επανειλημμένα ζητήσει επανεξέταση των δασμών, τους οποίους θεωρούμε μονομερείς και εξαιρετικά λυπηρούς», δήλωσε.

Οι νέοι δασμοί, που αυξάνουν τις επιβαρύνσεις στα κινεζικά προϊόντα σε 34% και επιβάλλουν επιπλέον φόρους 24% στην Ιαπωνία, 25% στη Νότια Κορέα και 32% στην Ταϊβάν, έχουν προκαλέσει ανησυχία και στην αμερικανική αγορά.

Ο Ολου Σονόλα από τον οίκο Fitch Ratings σχολίασε πως «πρόκειται για αλλαγή κανόνων, όχι μόνο για την οικονομία των ΗΠΑ, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία».

Ο Τραμπ δικαιολόγησε τις ενέργειές του λέγοντας πως οι ΗΠΑ έχουν «λεηλατηθεί, βιαστεί και συληθεί από έθνη κοντινά και μακρινά, είτε φίλους είτε εχθρούς».

Όμως, όπως σημείωσε ο καθηγητής Eswar Prasad του Cornell, «αντί να προσπαθήσει να διορθώσει τους κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου, ο Τραμπ επέλεξε να καταστρέψει το σύστημα που το διέπει».

Η Νότια Κορέα κινητοποιήθηκε άμεσα, με τον υπηρεσιακό πρόεδρο Χαν Ντακ-σου να συγκαλεί έκτακτη σύσκεψη για αντίμετρα, δηλώνοντας πως «ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος είναι πλέον πραγματικότητα».

Ταυτόχρονα, η Κίνα επιχειρεί να αξιοποιήσει την κατάσταση για να ενισχύσει τη συνεργασία της με την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα.

«Η Ιαπωνία βασίζεται στις ΗΠΑ για την ασφάλειά της. Αλλά αν αρχίσει να βλέπει τη στάση του Τραμπ ως αναξιόπιστη και σε αυτό το μέτωπο, τότε θα μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική ιστορία», σημείωσε ο Κεϊσούκε Χανιούντα, πρώην Ιάπωνας διαπραγματευτής εμπορίου.

«Ανεδαφικοί» δασμοί

Σύμφωνα με τη Susannah Patton, διευθύντρια του Προγράμματος Νοτιοανατολικής Ασίας στο Ινστιτούτο Lowy, μια αυστραλιανή δεξαμενή σκέψης, η απόφαση επιβολής αυτών των δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ «είναι τόσο ανεδαφική, τόσο απότομη, τόσο βαθιά στον αντίκτυπό της, που θέτει υπό αμφισβήτηση το είδος του εταίρου που θα είναι οι ΗΠΑ».

Η κλιμάκωση των δασμών επιβεβαιώνει για πολλούς ότι «είναι χειρότερο να είσαι σύμμαχος των ΗΠΑ παρά εχθρός τους».

Όπως σχολίασε ο καθηγητής Thitinan Pongsudhirak, «ως αντίπαλος, τουλάχιστον ξέρεις τι σε περιμένει. Ως σύμμαχος, όταν αντιμετωπίζεσαι σαν εχθρός… αυτό είναι απρόσμενο, δεν είναι σωστό».

Με πληροφορίες από: New York Times, Washington Post, NBC News, Reuters