Ένα «παιχνίδι επίρριψης ευθυνών μεταξύ ζωής και θανάτου» βρίσκεται σε εξέλιξη ανάμεσα στο Κίεβο και τη Μόσχα, καθώς η κάθε πλευρά προσπαθεί να πείσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ότι η άλλη είναι υπεύθυνη για κάθε αποτυχία της βούλησής του να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία το συντομότερο δυνατό, αναφέρει σε ανάλυσή του το Politico.

Υποδεικνύουν με το δάχτυλο τις παραβιάσεις της επισφαλούς μερικής εκεχειρίας που αφορά τις ενεργειακές υποδομές και τη Μαύρη Θάλασσα, με την ελπίδα να κατευθύνουν την επακόλουθη οργή του Τραμπ στον αντίπαλό τους.

«Έδειξα ξεκάθαρα ότι είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε κατάπαυση του πυρός. Αλλά θα δείτε τώρα ότι ο [Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ] Πούτιν δεν είναι έτοιμος», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε διεθνή ΜΜΕ στο Κίεβο αυτή την εβδομάδα. «Και θα ήθελα πραγματικά τώρα, όταν ο Πούτιν αρνηθεί να τερματίσει τις επιθέσεις, ο πρόεδρος Τραμπ να του ασκήσει ισχυρή πίεση με κυρώσεις, αντί να τις καταργήσει».

Εν τω μεταξύ, η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας Μαρία Ζαχάροβα, κατηγόρησε το «νεοναζιστικό καθεστώς» στο Κίεβο για μια «εκστρατεία τρόμου κατά των Ρώσων πολιτών και των ενεργειακών υποδομών».

«Πρόκειται για ένα σκηνικό γύρω από την ιδέα του Ντόναλντ Τραμπ για την ειρηνευτική διαδικασία, όπου ο στόχος της Ουκρανίας είναι να δείξει ότι δεν αποτελούμε τροχοπέδη της διαδικασίας», δήλωσε ο Μίκολα Μπιελίσκοφ, ερευνητής στο Ουκρανικό Εθνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.

Αλλά υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα με τη στρατηγική του Κιέβου: Ο Τραμπ μπορεί στην πραγματικότητα να μην ενδιαφέρεται.

Ο Τραμπ δεν έχει ζητήσει από το Κογκρέσο πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια για την Ουκρανία. Αυτό που τώρα λαμβάνει, είχε ζητηθεί ακόμη από τον πρώην πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Η πιο ουσιαστική βοήθεια είναι η ανταλλαγή πληροφοριών από τις ΗΠΑ, η οποία, σύμφωνα με τον Ζελένσκι, είναι ζωτικής σημασίας για την προειδοποίηση της Ουκρανίας για τους εισερχόμενους ρωσικούς πυραύλους, αλλά την οποία ο Τραμπ πάγωσε προσωρινά για να ασκήσει πίεση στην Ουκρανία.

Αντί να στηρίξει το Κίεβο, ο Τραμπ εκμεταλλεύεται την αδυναμία της Ουκρανίας. Οι ΗΠΑ έχουν προτείνει μια νέα συμφωνία για τα ορυκτά με την Ουκρανία, όπως αναφέρουν οι Financial Times. Η νέα συμφωνία δεν περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας και καμία περαιτέρω οικονομική βοήθεια για την Ουκρανία, αλλά θα έδινε στις ΗΠΑ τον έλεγχο όλων των φυσικών πόρων της Ουκρανίας για να αντλήσουν τεράστια ποσά από τη κατεστραμμένη χώρα.

Ουκρανοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν να σχολιάσουν το σχέδιο συμφωνίας, αλλά ιδιωτικά το χαρακτηρίζουν ως εκβιασμό και καταστροφή. Ο Ουκρανός βουλευτής Γιάροσλαβ Ζελέζνιακ, ο οποίος είδε το νέο σχέδιο, δήλωσε ότι ο ίδιος προσωπικά «δεν θα το ψήφιζε ποτέ».

Υπάρχει επίσης αντίδραση στις αμερικανικές πιέσεις. «Η Ουκρανία δεν είναι μόνο μια περιοχή με πολύτιμους και ενδιαφέροντες πόρους για κάποιον, όπως ήταν στον Α’ και Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τώρα, στις παραμονές (και ίσως ακόμη και κατά τη διάρκεια) του Γ’, είναι ένα κράτος με ισχυρό στρατό και κοινωνία ικανή να υπερασπιστεί τη θέση της στον κόσμο», δήλωσε ο Ουκρανός βουλευτής της αντιπολίτευσης Βολοντίμιρ Βιάτροβιτς.

Ο Ζελένσκι, ο οποίος ένιωσε την οργή του Τραμπ κατά τη διάρκεια μιας καταστροφικής επίσκεψης στον Λευκό Οίκο, προτιμά τώρα να παραμείνει επιφυλακτικός και διπλωματικός.

«Ας είμαστε ρεαλιστές … όχι νευρικοί. Το νέο σχέδιο της συμφωνίας χρειάζεται προσεκτική επεξεργασία. Πρέπει να ενεργήσουμε με σύνεση. Έτσι, είναι πολύ νωρίς να συζητήσουμε τη συμφωνία που έχει ήδη αλλάξει τόσες φορές και ενδέχεται να αλλάξει και πάλι», δήλωσε ο Ζελένσκι σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη. «Αλλά δεν θέλω οι Αμερικανοί να νομίζουν ότι είμαστε εναντίον κάποιας συμφωνίας. Δεν θέλουμε να δώσουμε μηνύματα που θα μπορούσαν να κάνουν τις ΗΠΑ να σταματήσουν τη βοήθεια ή τις πληροφορίες προς την Ουκρανία».

Η νέα στρατηγική της Ουκρανίας

Η Ουάσινγκτον γνωρίζει πολύ καλά τι συμβαίνει στο Κίεβο και τη Μόσχα.

Στην ετήσια έκθεση αξιολόγησης κινδύνων που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, το Γραφείο του Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών ανέφερε ότι τόσο ο Πούτιν όσο και ο Ζελένσκι ενδιαφέρονται να συνεχίσουν τις συζητήσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με τον τρόπο τερματισμού του πολέμου και έχουν δείξει προθυμία να πειραματισθούν με μερική κατάπαυση του πυρός.

«Ωστόσο, και οι δύο ηγέτες, προς το παρόν, πιθανότατα εξακολουθούν να βλέπουν ότι τα ρίσκα ενός μακρύτερου πολέμου είναι μικρότερα από εκείνα μιας μη ικανοποιητικής διευθέτησης. Για τη Ρωσία, τα θετικά δεδομένα στο πεδίο της μάχης επιτρέπουν κάποια στρατηγική υπομονή, και για την Ουκρανία, η παραχώρηση εδαφών ή ουδετερότητας στη Ρωσία χωρίς ουσιαστικές εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση θα μπορούσε να προκαλέσει εγχώριες αντιδράσεις και μελλοντική ανασφάλεια», αναφέρει η έκθεση.

Το Κίεβο αναπροσαρμόζει τις απαιτήσεις του ως απάντηση στον Τραμπ. Αντί να συζητήσει τις εγγυήσεις ασφαλείας με τις ΗΠΑ, ο Ζελένσκι μιλάει τώρα με Ευρωπαίους ηγέτες, παραδεχόμενος ότι η προτιμώμενη επιλογή του Κιέβου να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ εμποδίζεται από την Ουάσινγκτον.

Ενώ οι ΗΠΑ προσπαθούν να ασκήσουν τη μέγιστη δυνατή πίεση στην Ουκρανία, δεν υπάρχουν ενδείξεις για παρόμοια πίεση στο Κρεμλίνο, ωστόσο η Ουκρανία συνεχίζει να υποστηρίζει ότι δεν φέρει ευθύνη.

“Η Ουκρανία έχει αποδείξει την επιθυμία της για ειρήνη. Στις 11 Μαρτίου, η Ουκρανία συμφώνησε με την πρόταση των ΗΠΑ για την εφαρμογή πλήρους κατάπαυσης του πυρός. Σε απάντηση, η Ρωσία έθεσε μια σειρά από όρους, τελεσίγραφα και κάθε είδους χειρισμούς, δηλαδή δεν αποδέχθηκε αυτή την πρόταση”, δήλωσε ο εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών Χεόρχι Τίκι.

«Νομίζω ότι από αυτό ακριβώς το γεγονός μπορούμε να δούμε ότι η Ουκρανία πράγματι δεν είναι εμπόδιο στην ειρήνη, η Ουκρανία είναι εταίρος στην επίτευξη της ειρήνης. Ελπίζω ότι και η αμερικανική πλευρά το αντιλαμβάνεται και το βλέπει αυτό», πρόσθεσε ο Τίκι.

Εν τω μεταξύ, ο Πούτιν αύξησε και πάλι τις απαιτήσεις του. Τώρα θέλει η Ουκρανία να τεθεί υπό την προσωρινή κυριαρχία του ΟΗΕ για να διεξαγάγει δημοκρατικές εκλογές πριν συμμετάσχει σε μια ειρηνευτική διαδικασία και να υπογράψει τα νόμιμα έγγραφα. Φυσικά, δεν γίνεται καμία αναφορά στις νοθευμένες εκλογές που κρατούν τον Πούτιν στην εξουσία.

Ποιος παίρνει την ευθύνη

Παρότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μεσολάβησαν για τη μερική κατάπαυση του πυρός, δεν υπάρχει ακόμη κάποιος μηχανισμός για την παρακολούθησή της.

Το Κρεμλίνο έχει κατηγορήσει την Ουκρανία ότι πλήττει ενεργειακούς στόχους στο ρωσικό Μπέλγκοροντ και την κατεχόμενη Κριμαία από την έναρξη της εκεχειρίας και αναφέρει ότι καταρρίπτει ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη σχεδόν κάθε βράδυ πάνω από τη Ρωσία. Η Ουκρανία αποκαλεί το γεγονός αυτό ρωσικό «ψέμα».

Η Ρωσία έχει πλήξει ενεργειακές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας τουλάχιστον οκτώ φορές από τις 18 Μαρτίου, όταν ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι έδωσε εντολή να μην πλήττονται οι ενεργειακές υποδομές, ανέφερε ο σύμβουλος επικοινωνίας του Ζελένσκι, Ντμίτρο Λίτβιν, σε ανάρτησή του στο Χ.

«Και κάθε βράδυ οι δυνάμεις αεράμυνάς μας καταρρίπτουν σχεδόν εκατό επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη – και πολλά από αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη πιθανότατα στόχευαν άλλες ενεργειακές εγκαταστάσεις», πρόσθεσε ο Λίτβιν.

Αλλά και πάλι, το θέμα είναι το πού βρίσκεται η καρδιά του Τραμπ, και στο Κίεβο υπάρχει μια αυξανόμενη πεποίθηση ότι κλίνει προς τη Μόσχα.

«Θέλουμε οι Αμερικανοί να είναι με το μέρος μας. Και ακόμη και αν η Αμερική σήμερα έχει αποφασίσει να βρίσκεται στη μέση, τότε η μέση είναι η μέση, όχι πιο κοντά στο Κρεμλίνο. Αυτό είναι σημαντικό», δήλωσε ο Ζελένσκι.

Στη συνέχεια όμως ρωτήθηκε τι είναι πιο κοντά, η σχέση μεταξύ αυτού και του Τραμπ ή του Πούτιν και του Τραμπ. «Ποιος είναι πιο κοντά; Δεν ξέρω, μου είναι δύσκολο να πω … Θα έλεγα ότι δεν έχω [αρκετά] στενές σχέσεις με τον Τραμπ για να καταλάβω πόσο στενές είναι οι σχέσεις του με τον Πούτιν».