Η κατάσταση στη νοτιοαφρικανική βάση SANAE IV στην Ανταρκτική έχει μετατραπεί σε εφιάλτη για το πλήρωμα, καθώς ένα μέλος της ομάδας φέρεται να έχει επιτεθεί και να έχει παρενοχλήσει σεξουαλικά συναδέλφους του, δημιουργώντας ένα κλίμα φόβου και ανασφάλειας.
Ένας επιστήμονας που επέστρεψε από τη βάση περιγράφει τις ακραίες ψυχολογικές πιέσεις που υφίστανται οι επιστήμονες λόγω της απομόνωσης και των σφοδρών καιρικών συνθηκών, ενώ η αποστολή διάσωσης είναι αδύνατη πριν από τον Δεκέμβριο.
Η κατάσταση αναδεικνύει τους κινδύνους της απομόνωσης σε ένα από τα πιο αφιλόξενα μέρη του πλανήτη, με το πλήρωμα να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις και αβεβαιότητα για το μέλλον τους.
Πιο αναλυτικά:
Η Ανταρκτική, που συχνά παρουσιάζεται ως ένας τόπος επιστημονικής αναζήτησης και εξερεύνησης, μπορεί να μετατραπεί σε έναν απρόβλεπτο εφιάλτη για όσους δεν είναι προετοιμασμένοι να αντέξουν τις ακραίες συνθήκες της. Το πλήρωμα της νοτιοαφρικανικής βάσης SANAE IV, αποκομμένο από τον υπόλοιπο κόσμο, ζει εδώ και μήνες έναν εφιάλτη, καθώς ένα από τα μέλη του φέρεται να επιτέθηκε βίαια, να απείλησε και να παρενόχλησε σεξουαλικά συναδέλφους του, δημιουργώντας ένα περιβάλλον φόβου και απειλών.
Την ίδια στιγμή, κάθε ελπίδα διάσωσης μοιάζει ανέφικτη πριν από τον Δεκέμβριο. Ένας επιστήμονας που επέστρεψε από τη βάση και παραχώρησε συνέντευξη στην The Telegraph, περιγράφει τις συνθήκες απομόνωσης που «δοκιμάζουν» το μυαλό των επιστημόνων.
«Σαν ταινία τρόμου»
Η κατάσταση που επικρατεί στη βάση SANAE IV ήρθε στο φως της δημοσιότητας μέσω ενός email που έστειλε ένα από τα εννέα εγκλωβισμένα μέλη της αποστολής.
Το μήνυμα αυτό περιέγραφε την πνευματική κατάρρευση ενός μέλους της ομάδας και τις επιθέσεις που ακολούθησαν.
«Παραμένω βαθιά ανήσυχος για τη δική μου ασφάλεια, αναρωτώμενος συνεχώς αν θα είμαι το επόμενο θύμα», αναφέρεται στην καταγγελία, σύμφωνα με τη νοτιοαφρικανική εφημερίδα Sunday Times.
Η ανατριχιαστική αυτή αποκάλυψη ανέδειξε τους ψυχολογικούς κινδύνους της απομόνωσης σε ένα από τα πιο αφιλόξενα μέρη του πλανήτη.
Η ακραία απομόνωση και οι ψυχολογικές επιπτώσεις
Ο Dr Herman Van Niekerk, γεωλόγος του Πανεπιστημίου του Γιοχάνεσμπουργκ, μόλις επέστρεψε από τη βάση SANAE IV και περιγράφει την Ανταρκτική ως ένα περιβάλλον που μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους στα όριά τους.
«Η Ανταρκτική συχνά ρομαντικοποιείται, αλλά όταν οι άνθρωποι συνειδητοποιούν τι πραγματικά τους περιμένει εκεί, λίγοι είναι αυτοί που αντέχουν», είπε στη βρετανική εφημερίδα The Telegraph.
«Έχω πάρει φοιτητές μαζί μου, και κάποιοι απλώς δεν μπορούν να διαχειριστούν την απομόνωση, τις ακραίες και τρομακτικές καιρικές συνθήκες, την απώλεια προοπτικής όταν δεν μπορείς να υπολογίσεις αποστάσεις μέσα στο λευκό τοπίο».
Όλα τα μέλη της αποστολής περνούν από ψυχομετρικά τεστ πριν ταξιδέψουν στην Ανταρκτική, αλλά, όπως επισημαίνει ο Van Niekerk, «Απλά δεν μπορείς να προβλέψεις πώς θα αντιδράσει κάποιος στην πραγματικότητα, όταν δεν υπάρχει καμία μορφή ζωής σε απόσταση χιλιομέτρων».
Ο ίδιος περιγράφει περιστατικά ανθρώπων που «κατέρρευσαν» υπό την ψυχολογική πίεση, όπως ένας φοιτητής του που κατά τη διάρκεια μιας αποστολής «αρνήθηκε να βγει από τη σκηνή του» ενώ βρίσκονταν αποκλεισμένοι 200 χιλιόμετρα από τη βάση SANAE IV.
Εγκλωβισμένοι στο σκοτάδι έως τον Δεκέμβριο
Το πλήρωμα της SANAE IV, που αποτελείται από μηχανικούς, επιστήμονες και έναν γιατρό, βρίσκεται περίπου 4.000 χιλιόμετρα μακριά από τη Νότια Αφρική, με μηδενικές πιθανότητες διαφυγής πριν από τον Δεκέμβριο.
Ο Van Niekerk τονίζει ότι στη βάση δεν υπάρχει κανένα άτομο υπεύθυνο για την ασφάλεια του πληρώματος. «Υπάρχει ένας γιατρός, μηχανικοί και μέλη της Νοτιοαφρικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας. Αλλά δεν υπάρχει κανένας υπεύθυνος για την ασφάλεια, ούτε όπλα ή οτιδήποτε τέτοιο», εξηγεί.
Από τον Μάρτιο, η βάση θα βυθιστεί σε σχεδόν απόλυτο σκοτάδι για τους επόμενους 10 μήνες, αναφέρει η New York Post. Οι θερμοκρασίες πέφτουν έως τους -23°C και οι άνεμοι φτάνουν τα 217 χλμ/ώρα.
«Όταν δεν υπάρχει φως της ημέρας, ανησυχείς μήπως οι άνθρωποι αρχίσουν να λειτουργούν σε διαφορετικά ωράρια, με κάποιους ξύπνιους ενώ οι υπόλοιποι κοιμούνται. Είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον», λέει ο Van Niekerk.
Οι κανόνες που δεν τηρούνται πάντα
Η βάση SANAE IV, που χτίστηκε το 1997, αποτελείται από τρεις διώροφες εγκαταστάσεις.
- Block A: Περιλαμβάνει τα εργαστήρια, τις κατοικίες και μια ιατρική πτέρυγα.
- Block B: Διαθέτει μπαρ, αίθουσα παιχνιδιών και έναν κινηματογράφο.
- Block C: Στεγάζει τις γεννήτριες, τις δεξαμενές νερού και τις εγκαταστάσεις καθαρισμού.
Στην τραπεζαρία υπάρχει ένας γενικός «κανονισμός», που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει οδηγίες για το αλκοόλ. «Παίρνεις ό,τι χρειάζεσαι και πρέπει να σου κρατήσει όλη τη σεζόν», αναφέρει ο Van Niekerk.
Αν και οι «σχέσεις μεταξύ των μελών της αποστολής θεωρούνται ταμπού», στην πράξη δεν αποτρέπονται.
«Μιλάμε γι’ αυτό και το αποδοκιμάζουμε, αλλά αυτοί είναι άνθρωποι, δεν μπορείς να προβλέψεις τι θα συμβεί», λέει ο Van Niekerk. «Γνωρίζω ανθρώπους που ήταν στη βάση το 2016-17. Γνωρίστηκαν εκεί, παντρεύτηκαν και τώρα έχουν δύο παιδιά».
Αβέβαιο μέλλον για το πλήρωμα
Ο Van Niekerk αναγνωρίζει ότι το αίσθημα της μοναξιάς και της αβεβαιότητας είναι διαρκείς προκλήσεις.
«Όταν είσαι έξω με τα snowmobiles, ανησυχείς, γιατί δεν μπορείς να δεις τις χαράδρες. Οι καταιγίδες έρχονται πολύ γρήγορα, ακόμη και το καλοκαίρι. Υπάρχουν πολλοί άγνωστοι παράγοντες», εξηγεί.
Το περιστατικό της επίθεσης εναντίον του επικεφαλής της αποστολής έχει επιβεβαιωθεί, ενώ ο δράστης «φέρεται να έχει ζητήσει συγγνώμη με επιστολή», σύμφωνα με τον Νοτιοαφρικανό υπουργό Περιβάλλοντος, Dion George.
Ωστόσο, το πλήρωμα δεν θα έχει καμία άμεση επαφή με τον έξω κόσμο έως τον Δεκέμβριο, όταν το πλοίο ανεφοδιασμού θα φτάσει στo Queen Maud Land, έπειτα από ταξίδι 10 ημερών από το Κέιπ Τάουν.
Η αποστολή μιας ομάδας διάσωσης αυτή τη στιγμή είναι αδύνατη.
«Θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο», λέει ο Van Niekerk. «Το καλοκαίρι χρειάζονται 10-14 ημέρες με πλοίο και μετά πτήση με ελικόπτερο – αν το επιτρέπει ο καιρός. Τον χειμώνα, θα ήταν σχεδόν αδύνατο. Δεν νομίζω ότι θα ξαναδούμε αυτούς τους ανθρώπους πριν τον Δεκέμβριο».
