Το άρθρο αναφέρεται στην τραγική απώλεια της Λένας Σαμαρά, κόρης του πρώην Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, λόγω επιληπτικής κρίσης, και εξηγεί τι είναι η επιληπτική κρίση και ποιες μορφές μπορεί να πάρει. Περιγράφει τα συμπτώματα που μπορεί να προηγηθούν μιας κρίσης, όπως η επιληπτική αύρα, και τα πιθανά αίτια που μπορεί να την προκαλέσουν, από εγκεφαλικούς όγκους μέχρι διαταραχές όπως η υπονατριαιμία. Επισημαίνεται η διαφορά μεταξύ επιληπτικής κρίσης και επιληψίας, ενώ παρέχονται οδηγίες για το πώς να βοηθήσει κανείς έναν άνθρωπο που βιώνει κρίση, δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια του ασθενούς και την αποφυγή τραυματισμών.
Πιο αναλυτικά
Σοκ και βαθιά θλίψη έχει προκαλέσει η τραγική είδηση του θανάτου της Λένας Σαμαρά, κόρης του πρώην Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, σε ηλικία μόλις 34 ετών. Η νεαρή γυναίκα άφησε την τελευταία της πνοή έπειτα από σοβαρό επιληπτικό επεισόδιο, το οποίο την οδήγησε αρχικά στο «Σισμανόγλειο» και στη συνέχεια στον «Ευαγγελισμό», όπου υπέστη ανακοπή.
Η είδηση του θανάτου της έχει συγκλονίσει τον πολιτικό κόσμο και την κοινή γνώμη, με πλήθος μηνυμάτων συμπαράστασης προς την οικογένεια του Αντώνη Σαμαρά για την αβάσταχτη απώλεια.
Η επιληπτική κρίση είναι ένα επεισόδιο απορρύθμισης του εγκεφάλου, που εκδηλώνεται με διάφορες μορφές όπως σπασμούς στα χέρια ή και τα πόδια, απώλεια συνείδησης (λιποθυμία), απώλεια ούρων, μουδιάσματα, οπτικές (πχ λάμψεις) ή ακουστικές διαταραχές κ.ο.κ. Της επιληπτικής κρίσης ορισμένες φορές προηγούνται διάφορα συμπτώματα όπως μια ενόχληση στο στομάχι, αίσθημα φόβου, ναυτία κλπ τα οποία αποτελούν την επιληπτική αύρα.
Μια επιληπτική κρίση μπορεί να οφείλεται σε διάφορα αίτια που φαίνονται σε μια μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου όπως ένας όγκος εγκεφάλου, εγκεφαλική αιμορραγία, ένα χτύπημα στο κεφάλι, αλλά και σε άλλες διαταραχές όπως η υπονατριαιμία, η κατάχρηση (ή και η στέρηση) οινοπνεύματος, ορισμένα φάρμακα κ.ο.κ. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου ο έλεγχος δεν δείχνει κάτι παθολογικό.
Συχνές ερωτήσεις για την επιληψία
Τι διαφορά έχει η επιληπτική κρίση από την επιληψία;
Επιληπτική κρίση είναι ένα επεισόδιο που μπορεί να συμβεί μια φορά στη ζωή κάποιου και να μην ξανασυμβεί. Επιληψία είναι η νόσος στην οποία κάποιος εμφανίζει συχνά επιληπτικές κρίσεις.
Τι μορφές μπορεί να έχει μια επιληπτική κρίση ;
Η επιληπτική κρίση μπορεί να έχει πολλές μορφές, ανάλογα με το σημείο του εγκεφάλου που σχετίζεται. Μια βλάβη στο κέντρο που ελέγχει την κίνηση στο χέρι, θα προκαλέσει σπασμούς στο χέρι κ.ο.κ. Όταν η ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα επεκταθεί και στα 2 ημισφαίρια του εγκεφάλου, η επιληπτική κρίση γενικεύεται και τότε έχουμε απώλεια των αισθήσεων. Είναι η πιο γνωστή μορφή επιληψίας.
Μια επιληπτική κρίση μπορεί να εκδηλωθεί με:
- σπασμούς, είτε κλονικούς (όταν δηλ. τρέμουν τα χέρια ή και τα πόδια), είτε τονικούς (όταν τα χέρια ή τα πόδια μένουν καθηλωμένα σε σύσπαση), είτε μυοκλονικούς (σαν τινάγματα)
- γρήγορο ανοιγοκλείσιμο των ματιών (σπασμοί στους βλεφαρικούς μυες) ή βολβοστροφή (όταν «γυρίζουν τα μάτια»)αισθητικές διαταραχές πχ μουδιάσματα ή αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος
- οπτικές διαταραχές πχ λάμψεις
- ζιγκ-ζαγκ ακουστικές διαταραχές όπως απλούς ήχους ή ακόμα και μουσικά κομμάτια δυσκολία στην ομιλία, μπέρδεμα, σταμάτημα της ομιλίας, σιελόρροια, μασητικοί ήχοι και κινήσεις, τρίξιμο των δοντιών
- οσφρητικές διαταραχές πχ αίσθηση άσχημης μυρωδιάς απώλεια ούρων ή και κοπράνων
- δάγκωμα της γλώσσας
- περίεργη αιφνίδια συμπεριφορά δηλ. ο ασθενής καθηλώνει το βλέμμα του «σαν χαμένος»
- κάνει αυτόματες στερεοτυπικές κινήσεις όπως τρίβει τα χέρια του
- κάνει σαν να μασάει
- περπατάει γύρω γύρω σαν σε κύκλο κ.ο.κ.
- η ατονική κρίση (drop attack) όπου χάνεται αιφνίδια ο μυϊκός τόνος σε όλο το σώμα και ο ασθενής σωριάζεται «σαν σακί» στο έδαφος
- άλλες σπάνιες μορφές όπως το déjà vu
Τι ακολουθεί μια επιληπτική κρίση;
Μια επιληπτική κρίση μπορεί να σταματήσει απότομα και ο ασθενής να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση (μπορεί και να μην έχει συνείδηση τι συνέβη). Σε άλλες περιπτώσεις, ο ασθενής «βγαίνει» σταδιακά από την κρίση με συμπτώματα όπως ζάλη, υπνηλία, πονοκέφαλο, φόβο, σύγχυση, αίσθημα ντροπής, δυσκολία στην ομιλία, μυϊκή αδυναμία, δίψα κ.ο.κ.
Τι μπορώ να κάνω αν δω κάποιον να εμφανίζει μια επιληπτική κρίση;
Στην περίπτωση που βρεθείτε μπροστά σε έναν ασθενή με επιληπτική κρίση:
- Το πιο σημαντικό: προστατέψετε τον ασθενή από το να τραυματιστεί, ειδικά στο κεφάλι. Απομακρύνετε αντικείμενα ή έπιπλα
- Μην προσπαθήσετε να ανοίξετε το στόμα, ή να βάλετε μέσα δάχτυλα ή άλλα αντικείμενα (πχ κουτάλια) για να «μη γυρίσει η γλώσσα»
- Μην κρατάτε καθηλωμένο τον ασθενή δεν έχει νόημα και δεν σταματάει την κρίση
- Ζητήστε ιατρική βοήθεια. Αν δεν υπάρχει γιατρός στο χώρο, ζητείστε από κάποιον να καλέσει το 166 ή καλέστε το εσείς αν είσαστε μόνος
- Κρατήστε χρόνο. Έχει σημασία να ξέρει κανείς πόσο διήρκεσε μια κρίση
- Όταν τελειώσει η κρίση, μπορεί ο ασθενής να κάνει εμετό. Κρατήστε το κεφάλι του στο πλάι για να μην προκληθεί εισρόφηση των εμεσμάτων
- Μην δίνετε νερό ή φάρμακα στον ασθενή αμέσως μετά την κρίση: μπορεί να είναι ζαλισμένος και να πνιγεί
