Το άρθρο εξετάζει το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών, μια νευρολογική διαταραχή που προκαλεί δυσάρεστες αισθήσεις και την ανάγκη κίνησης στα πόδια, κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας, επηρεάζοντας τον ύπνο. Εκτιμάται ότι 4% έως 29% των ενηλίκων στις δυτικές χώρες πάσχουν από αυτή την πάθηση, η οποία συχνά παραμένει αναγνωρίσιμη και αδιάγνωστη.

Οι αιτίες περιλαμβάνουν γενετικούς παράγοντες και ανεπάρκεια σιδήρου, με τις γυναίκες και τους ηλικιωμένους να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Αντιμετωπίζεται με αλλαγές στον τρόπο ζωής, συμπληρώματα σιδήρου και άλλες θεραπείες, ενώ η επικοινωνία με ειδικούς είναι απαραίτητη για την κατάλληλη διάγνωση και φροντίδα.

Πιο αναλυτικά

Νιώθετε ποτέ μια περίεργη, δυσάρεστη αίσθηση στα πόδια σας που σας αναγκάζει να τα κινήσετε, ειδικά όταν προσπαθείτε να κοιμηθείτε; Αυτή η ενοχλητική αίσθηση, που συχνά περιγράφεται ως πόνος ή μυρμήγκιασμα, μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από απλή κούραση. Μάθετε ποιοι κινδυνεύουν να αναπτύξουν το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών και ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες.

Το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών είναι μια πάθηση που λίγοι γνωρίζουν

Η κόρη της Karla Dzienkowski ήταν 11 ετών όταν άρχισε να πηγαίνει στο δωμάτιο της μητέρας της τη νύχτα και της έλεγε ότι δεν μπορούσε να κοιμηθεί λόγω ενός πόνου στα πόδια της. Έπρεπε να περπατήσει για να σταματήσει. Το κορίτσι έγινε ευερέθιστο και ένιωθε κουρασμένο. Οι βαθμοί της άρχισαν να πέφτουν και μάλιστα αποκοιμήθηκε σε ένα παγκάκι κατά τη διάρκεια μιας οικογενειακής εκδρομής σε ένα λούνα παρκ, είπε η Dzienkowski.

Χρειάστηκαν τρία χρόνια, αλλά η οικογένεια της Dzienkowski επιτέλους βρήκε μια εξήγηση και αυτή ήταν ότι το κορίτσι έπασχε από το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.

Μια μελέτη εκτιμά ότι το 4% έως 29% των ενηλίκων στις δυτικές βιομηχανικές χώρες πάσχουν από σύνδρομο ανήσυχων ποδιών. Είναι μια πάθηση που πολύ λίγοι άνθρωποι μπορούν να αναγνωρίσουν στον εαυτό τους και πολλοί γιατροί δεν γνωρίζουν πώς να τη διαχειριστούν σωστά, δήλωσε η Dzienkowski, νοσηλεύτρια και εκτελεστική διευθύντρια του Restless Legs Syndrome Foundation.

Τι είναι το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών

«Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών είναι μια νευρολογική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την ανάγκη για κίνηση, η οποία συχνά συνδέεται με μια δυσάρεστη αίσθηση», δήλωσε ο Dr. John Winkelman, επικεφαλής του προγράμματος κλινικής έρευνας διαταραχών ύπνου στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Η δυσάρεστη αίσθηση — που περιγράφεται ως πόνος, μυρμήγκιασμα ή παλμός — εμφανίζεται συχνά στα πόδια και μερικές φορές στα χέρια, πρόσθεσε ο ειδικός. Η νευρικότητα συμβαίνει συχνά όταν οι πάσχοντες κάθονται ή ξαπλώνουν και ανακουφίζεται με την κίνηση, είπε ο Winkelman.

Τα συμπτώματα είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν όταν κάποιος βρίσκεται σε ηρεμία, τις περισσότερες φορές τη νύχτα και επειδή το σύνδρομο παρεμβαίνει στον ύπνο, ταξινομείται ως διαταραχή ύπνου, είπε ο Winkelman.

Σε μέτριες έως σοβαρές περιπτώσεις, οι άνθρωποι βιώνουν σύνδρομο ανήσυχων ποδιών αρκετές φορές την εβδομάδα και στις πιο ακραίες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορούν να καθυστερήσουν τον ύπνο για αρκετές ώρες, δήλωσε ο Dr. Brian Koo, αναπληρωτής καθηγητής νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Γέιλ και διευθυντής του Yale Center for Restless Legs Syndrome.

Ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο 

Δύο ισχυρά στοιχεία παίζουν ρόλο στο ποιοι θα εκδηλώσουν σύνδρομο ανήσυχων ποδιών:

• η γενετική και
• τα επίπεδα σιδήρου.

Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών συχνά είναι κληρονομικό, και οι γενετικοί δείκτες αποτελούν περίπου το 20% της πρόβλεψης για το ποιος θα το εκδηλώσει, είπε ο Winkelman. Σύμφωνα με τον ειδικό, όσοι έχουν ανεπάρκεια σιδήρου είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, συμπεριλαμβανομένων:

• των εγκύων,
• των ατόμων που κάνουν αιμοκάθαρση,
• των γυναικών που έχουν περίοδο,
• των ατόμων με αναιμία ή
• των χορτοφάγων.

Εκείνοι που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά – αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) μπορεί επίσης να είναι ευάλωτοι στο σύνδρομο ανήσυχων ποδιών. Η πάθηση είναι δύο φορές πιο συχνή στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες και τις περισσότερες φορές εμφανίζεται καθώς μεγαλώνουμε, είπε ο Winkelman. Ωστόσο, όπως έμαθε η Dzienkowski και τα παιδιά μπορούν να έχουν σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.

Οι τρόποι αντιμετώπισης της πάθησης

Για τη θεραπεία του συνδρόμου ανήσυχων ποδιών, ένα καλό πρώτο βήμα είναι να εξετάσετε τι μπορεί να επιδεινώνει την πάθηση, ανέφερε ο Winkelman. Παράλληλα, ο Koo είπε ότι το αλκοόλ, άλλα φάρμακα και τα απλά σάκχαρα μπορεί να συμβάλουν στα συμπτώματα.

Εάν ο σίδηρος είναι χαμηλός — ή ακόμη και οριακά χαμηλός — τα από του στόματος συμπληρώματα σιδήρου ή οι ενδοφλέβιες εγχύσεις σιδήρου μπορεί να βοηθήσουν, πρόσθεσε ο Winkelman.

Η Dzienkowski συνιστά επίσης να έχετε τα κατάλληλα εφόδια για τη διαχείριση των συμπτωμάτων, όπως ζεστές ή κρύες κομπρέσες, μασάζ, περπάτημα ή κάποια δραστηριότητα που διεγείρει το μυαλό. «Για κάποιο λόγο… αν κρατάτε το μυαλό σας απασχολημένο, βοηθά να κρατήσετε τα συμπτώματα μακριά», είπε.

Μιλήστε με έναν γιατρό

Εάν έχετε δυσφορία που σας ωθεί να κινείτε τα πόδια σας σε κατάσταση ηρεμίας — ιδιαίτερα αν αυτό διαταράσσει τον ύπνο σας — μιλήστε σε έναν γιατρό. Δεν είναι όλοι οι επαγγελματίες υγείας εξοικειωμένοι με το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, οπότε η συζήτηση με ένα ειδικό ύπνου μπορεί να είναι χρήσιμη.