Πατάει γκάζι στο διπλωματικό πεδίο ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος θα συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ την Κυριακή στη Φλόριντα, προτείνει δημοψήφισμα στην Ουκρανία για το ειρηνευτικό σχέδιο που θα συμφωνηθεί και φαίνεται να στριμώχνει την Μόσχα.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας αποκάλυψε ότι η ειρηνευτική συμφωνία που στηρίζεται στην πρόταση του Τραμπ είναι σχεδόν έτοιμη. «Το σχέδιο 20 σημείων στο οποίο εργαστήκαμε είναι έτοιμο κατά 90%. Ο στόχος μας είναι να βεβαιωθούμε ότι όλα είναι έτοιμα κατά 100%. Δεν είναι εύκολο και κανείς δεν λέει ότι θα είναι έτοιμο κατά 100% αμέσως, αλλά παρ’ όλα αυτά πρέπει να φέρνουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα πιο κοντά με κάθε τέτοια συνάντηση, με κάθε τέτοια συζήτηση», δήλωσε ο Ζελένσκι στους δημοσιογράφους.

Πρόσθεσε ότι η συνάντηση θα επικεντρωθεί στις εγγυήσεις ασφάλειας που θα παρασχεθούν στην Ουκρανία, τη διαχείριση του πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια και τον εδαφικό έλεγχο του Ντονμπάς, το οποίο διεκδικεί εξ ολοκλήρου η Ρωσία.

«Πρώτα απ’ όλα, επεξεργαζόμαστε καθημερινά διάφορα έγγραφα, τα οποία είναι πέντε επί του παρόντος. Θέλουμε να συζητήσουμε ορισμένες λεπτομέρειες σχετικά με τις εγγυήσεις ασφάλειας… Κατά τη γνώμη μου, η συμφωνία μεταξύ μας και των Ηνωμένων Πολιτειών είναι σχεδόν έτοιμη», δήλωσε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι είναι έτοιμος να υπογράψει μια διμερή συμφωνία, ανάλογα με την έκβαση της συνάντησης.

Το σχέδιο 20 σημείων θα είναι μια τετραμερής συμφωνία μεταξύ Ουκρανίας, ΗΠΑ, Ρωσίας και Ευρώπης, σύμφωνα με τον Ζελένσκι. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ενδέχεται να συμμετάσχουν στη συνάντηση διαδικτυακά, όπως ανέφερε ο Ουκρανός πρόεδρος.

Αξιωματούχος της γαλλικής προεδρίας δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι μια νέα συνάντηση της λεγόμενος «Συμμαχίας των Προθύμων» θα πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο «για να οριστικοποιηθούν οι εγγυήσεις που πρέπει να δώσουμε στην Ουκρανία».

Τι θα συζητηθεί στη Φλόριντα

Το σχέδιο θεωρείται μια επικαιροποιημένη έκδοση ενός προηγούμενου εγγράφου 28 σημείων που συμφωνήθηκε πριν από αρκετές εβδομάδες από την Ουάσινγκτον. Το συγκεκριμένο σχέδιο ουσιαστικά έκανε αποδεκτές όλες τις απαιτήσεις της Μόσχας και απορρίφθηκε κατηγορηματικά από το Κίεβο και τους Ευρωπαίους συμμάχους του, καθώς προωθούσε τον τεμαχισμό της Ουκρανίας.

Σύμφωνα με όσα είπε ο Ζελένσκι στην αμερικανική ιστοσελίδα Axios οι περισσότερες πλευρές των συμφωνιών μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας έχουν οριστικοποιηθεί και έχουν κατηγοριοποιηθεί σε πέντε έγγραφα αν και δεν αποκλείεται να προστεθεί και ένα έκτο έγγραφο.

Συγκεκριμένα περιλαμβάνει ένα σχέδιο τριμερούς εγγύησης ασφάλειας μεταξύ της Ουκρανίας, των ΗΠΑ και της Ευρώπης, καθώς και μια διμερή συμφωνία εγγυήσεων ασφάλειας μεταξύ της Ουκρανίας και των ΗΠΑ. Ένα άλλο έγγραφο μεταξύ του Κιέβου και της Ουάσιγκτον επικεντρώνεται στην οικονομική συνεργασία και αναφέρεται ως «οδικός χάρτης για την ευημερία της Ουκρανίας».

Επίσης θα συζητηθούν τεχνικά ζητήματα αλλά και η διάρκεια της συμφωνίας. Οι ΗΠΑ έχουν προτείνει μια συμφωνία για 15 έτη που μπορεί να ανανεωθεί. «Νομίζω ότι χρειαζόμαστε περισσότερα από 15 χρόνια», δήλωσε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι θα το θεωρούσε «μεγάλη επιτυχία» αν ο Τραμπ συμφωνούσε σε αυτό κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους.

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι ο στόχος της συνάντησης της Κυριακής με τον Τραμπ είναι να αξιοποιηθεί η πρόοδος που έχει επιτευχθεί από τις ομάδες τους και να καθοριστεί ένα χρονοδιάγραμμα για τον τερματισμό του πολέμου. «Νομίζω ότι τώρα βρισκόμαστε στο επόμενο επίπεδο και γι’ αυτό πρέπει να διαπραγματευτούμε με τους προέδρους. Θέλουμε να το τελειώσουμε το συντομότερο δυνατό. Γι’ αυτό βασίζομαι σε αυτή τη συνάντηση», τόνισε ο Ουκρανός πρόεδρος.

Επιπλέον ο Ζελένσκι επέμεινε ότι είναι σημαντικό να υπάρξει ευκαιρία για συνομιλίες όχι μόνο με τις ΗΠΑ, αλλά και με τη Ρωσία και τις ευρωπαϊκές χώρες. «Φυσικά, η συμφωνία των 20 σημείων δεν μπορεί να υπογραφεί χωρίς τη Ρωσία και χωρίς τους Ευρωπαίους». Πάντως Ουκρανός αξιωματούχος ανέφερε ανώνυμα στην ιστοσελίδα Axios ότι για το Σάββατο (27/12) προγραμματίζεται τηλεδιάσκεψη με τον Ζελένσκι, τον Τραμπ και μία ομάδα Ευρωπαίων ηγετών προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαπραγματεύσεις.

Το «αγκάθι» του Ντονμπάς

Ο Ουκρανός πρόεδρος έχει προτείνει η περιοχή του Ντονμπάς, την οποία διεκδικεί εξ ολοκλήρου το Κρεμλίνο, να γίνει αποστρατικοποιημένη ζώνη. Αυτή είναι μία πρόταση που φαίνεται ότι βλέπει με καλό μάτι η Ουάσινγκτον ως μία συμβιβαστική λύση για να αρθεί το αδιέξοδο.

Ωστόσο το Κρεμλίνο φαίνεται ότι έχει άλλη άποψη. Η Ρωσία έχει μιλήσει για «αργή αλλά σταθερή πρόοδο» στις συνομιλίες, αλλά δεν έχει σχολιάσει την πρόταση του Ζελένσκι να αποσύρει τα στρατεύματα από την ανατολική περιοχή του Ντονμπάς, εάν και η Ρωσία αποσυρθεί.

Ο Ρώσος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριάμπκοφ εξέφρασε θετική άποψη για τις τελευταίες εξελίξεις, αλλά κατηγόρησε την Ουκρανία ότι προσπαθεί να «τορπιλίσει» τις συνομιλίες για το αμερικανικό σχέδιο.

«Χωρίς μια επαρκή επίλυση των προβλημάτων από τα οποία προέκυψε αυτή η κρίση, απλούστατα θα είναι αδύνατο να καταλήξουμε σε μια οριστική συμφωνία», συνέχισε ο Ριαμπκόφ, ζητώντας «να παραμείνουμε στα όρια που τέθηκαν» κατά τη σύνοδο κορυφής των προέδρων Βλαντίμιρ Πούτιν και Ντόναλντ Τραμπ στην Αλάσκα, τον περασμένο Αύγουστο. Διαφορετικά, «καμία συμφωνία δεν μπορεί να επιτευχθεί», πρόσθεσε.

Επίσης υποστήριξε ότι το σχέδιο είναι ριζικά διαφορετικό από αυτό που διαπραγματευόταν η Μόσχα με την Ουάσινγκτον. «Το σχέδιο αυτό, εάν μπορούμε να το αποκαλέσουμε έτσι, διαφέρει ριζικά από τα 27 σημεία που επεξεργαστήκαμε τις τελευταίες εβδομάδες, από τις αρχές Δεκεμβρίου, σε συνεργασία με την αμερικανική πλευρά», είπε ο Ριαμπκόφ.

Η «διαρροή» για την άποψη του Πούτιν

Σε δημοσίευμα της ρωσικής εφημερίδας Kommersant «διέρρευσε» η άποψη του Βλαντίμιρ Πούτιν ότι επιθυμεί το σύνολο του Ντονμπάς. Σύμφωνα με την εφημερίδα ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε σε κάποιους από τους κορυφαίους επιχειρηματίες της Ρωσίας ότι δεν αποκλείει μία μερική ανταλλαγή κάποιων εδαφών που ελέγχονται από τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία αλλά θέλει ολόκληρο το Ντονμπάς.

Ο Αντρέι Κολεσνίκοφ, ο αρμόδιος συντάκτης της Kommersant για το Κρεμλίνο, ανέφερε ότι ο Πούτιν ενημέρωσε κορυφαίους επιχειρηματίες για τις λεπτομέρειες του σχεδίου σε συνάντηση που έγινε αργά το βράδυ στο Κρεμλίνο στις 24 Δεκεμβρίου. «Ο Βλαντίμιρ Πούτιν ισχυρίστηκε ότι η ρωσική πλευρά συνεχίζει να είναι έτοιμη να κάνει τις παραχωρήσεις που εκείνος έκανε στο Άνκορατζ. Με άλλα λόγια, το ‘Ντονμπάς είναι δικό μας’», αναφέρεται στο δημοσίευμα της Kommersant.

Γιατί βιάζεται ο Ζελένσκι – Η πρόταση για δημοψήφισμα

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας τρέχει με μεγάλες ταχύτητες τις διαπραγματεύσεις και δηλώνει ότι «πολλά μπορούν να αποφασιστούν πριν από το νέο έτος». Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει, λοιπόν, είναι γιατί βιάζεται τώρα ο Ζελένσκι;

Είναι δεδομένο ότι με το σχέδιο που προωθεί πολλά από τα αιτήματα του Κιέβου γίνονται δεκτά, όπως οι εγγυήσεις ασφαλείας και το να μην διαλυθούν οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας. Με το να διαπραγματεύεται, να κάνει υποχωρήσεις και να προχωρά με γρήγορα βήματα ο Ζελένσκι παίρνει το διπλωματικό προβάδισμα, μπορεί να ελέγξει καλύτερα την έκβαση και τις εξελίξεις και ταυτόχρονα να πιέσει τη Μόσχα.

Εάν το Κρεμλίνο απορρίψει το σχέδιο που θα συμφωνηθεί την Κυριακή τότε ρισκάρει να γίνει αποδέκτης του θυμού του Ντόναλντ Τραμπ. Εάν το αποδεχτεί – πράγμα απίθανο- τότε η Ρωσία θα έχει κάνει πολύ μεγάλες υποχωρήσεις.

Μάλιστα η στρατηγική του Ζελένσκι αποκαλύφθηκε όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους αν υπάρχει πιθανότητα η Ρωσία να συμφωνήσει με τις προτάσεις του. Ο Ζελένσκι απάντησε ότι «προς το παρόν» δεν το εξετάζει, επειδή «η Ρωσία αναζητά συνεχώς λόγους για να μην συμφωνήσει».

«Η Ουκρανία εκφράζει τη θέση της, η οποία είναι εποικοδομητική. Και αν η Ρωσία δεν συμφωνεί, αυτό σημαίνει ότι η πίεση δεν είναι αρκετή. Θέλω επίσης να συζητήσω αυτό το θέμα με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών», πρόσθεσε ο Ζελένσκι.

Επιπλέον για να δείξει την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητα του για συμφωνία ο Ζελένσκι πέταξε στο τραπέζι και το χαρτί του δημοψηφίσματος στην Ουκρανία προκειμένου ο λαός του να αποφασίσει για τη συμφωνία. Θέτει, όμως, ως προαπαιτούμενο μία κατάπαυση πυρός 60 ημερών στην οποία πρέπει να συμφωνήσει η Ρωσία.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Axios, οι ΗΠΑ θεωρούν ότι είναι ένα μεγάλο βήμα του Ζελένσκι προς τα εμπρός το γεγονός ότι είναι πρόθυμος να διενεργήσει δημοψήφισμα και δεν αποκλείει πλέον εδαφικές παραχωρήσεις.

Η ενόχληση της Ρωσίας για το διπλωματικό πόκερ του Ζελένσκι

Ενίοτε οι δηλώσεις από χαμηλότερα κλιμάκια στη Ρωσία δείχνουν και τις πραγματικές σκέψεις που γίνονται παρασκηνιακά στην Μόσχα. Για παράδειγμα ο αναπληρωτής αρχηγός του Κεντρικού Στρατιωτικού και Πολιτικού Τμήματος των Ρωσικών Ένοπλων Δυνάμεων και διοικητής της μονάδας ειδικών δυνάμεων Akhmat, υποστράτηγος Απτι Αλαουντίνοφ δήλωσε στο πρακτορείο TASS ότι ο Ζελένσκι λαμβάνει κάθε πιθανό μέτρο προκειμένου Ρωσία και Ουκρανία να μην καταλήξουν σε συμφωνία, καθώς προτείνει όρους που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί από τους Ρώσους.

«Ο Ζελένσκι κάνει ουσιαστικά ό,τι μπορεί για να μην επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Εξωτερικά, δεν αρνείται τις διαπραγματεύσεις για να μην εξοργίσει τον Τραμπ. Ταυτόχρονα, προβάλλει σημεία που είναι θεμελιωδώς απαράδεκτα για το κράτος μας», ανέφερε ο Απτι Αλαουντίνοφ.

«Σύμφωνα με το σχέδιό του, κανένας από τους στόχους που θέσαμε στην αρχή της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης (σ.σ. η ρωσική ονομασία για τον πόλεμο στην Ουκρανία) δεν θα επιτευχθεί», είπε ο υποστράτηγος. Τέλος δήλωσε ότι ο στόχος του Ζελένσκι είναι να κατευνάσει τις ΗΠΑ, αλλά «ταυτόχρονα να προτείνει όρους που γνωρίζει ότι η Ρωσία δεν μπορεί να αποδεχτεί».